Syria sôi sục với các quan sát viên

Người biểu tình Syria muốn cho các quan sát

 thấy tình cảnh thống khổ của họ

Các lực lượng an ninh Syria được cho là đã nổ súng để ngăn chặn hàng chục nghìn người tuần hành phản đối đang trước mặt các quan sát viên Liên đoàn Ả Rập vốn đang thị sát tình hình đất nước này.

Các nhà hoạt động nhân quyền cho biết ít nhất 35 người đã bị bắn chết ở những điểm nóng như Hama, Deraa và Homs – tất cả những nơi này đều được các quan sát viên đến thăm.

Giao tranh đã xảy ra ở một trong những điểm tuần hành đông đảo nhất – khu ngoại ô Douma của Damascus.
Trong khi đó, truyền hình nhà nước Syria đã chiếu những hình ảnh được cho là những cuộc tuần hành ủng hộ chính phủ ở một vài thành phố, trong đó có Damascus. Những người biểu tình bày tỏ sự phẫn nộ với ‘âm mưu’ do các thế lực bên ngoài hoạch định nhằm vào ‘sự ổn định và an ninh của Syria’.

Tiếp thêm sức mạnh

Khoảng 60 quan sát viên của Liên đoàn Ả Rập đang có chuyến thị sát Syria để kiểm tra việc thực thi kế hoạch hòa bình mà theo đó các bên phải chấm dứt bạo lực, quân đội được rút ra khỏi các thành phố và các tù nhân chính trị được thả.
Phóng viên BBC nhận định rằng sự hiện diện của các quan sát viên càng tiếp thêm sức mạnh cho lực lượng đối lập kêu gọi mọi người rời buổi cầu nguyện vào thứ Sáu để tham gia vào các cuộc tuần hành để thể hiện mức độ của sự phẫn nộ đối với chính phủ của Tổng thống Bashar al-Assad.
Có đến 250.000 người đã xuống đường chỉ riêng ở tỉnh tây bắc Idlib, trong khi các cuộc tuần hành khổng lồ khác cũng diễn ra ở các thành phố Hama, Homs, Deraa và một vài khu vực ngoại ô của Damascus, Đài quan sát nhân quyền Syria có trụ sở ở London cho biết.
Khoảng 150.000 người đã tham gia vào một cuộc biểu tình ngồi ngay trước mặt các quan sát viên Liên đoàn Ả Rập ở Douma, vùng ngoại ô tây bắc của Damascus, Ủy ban điều phối địa phương, một mạng lưới các nhà hoạt động nhân quyền bên trong Syria, cho biết.
“Thứ Sáu là ngày khác với tất cả mọi ngày,” Abu Hisham, một nhà hoạt động ở Hama, nói với hãng tin Reuters. “Mọi người háo hức được gặp các quan sát viên để nói cho họ biết về tình cảnh khốn khổ của họ.”
Những hình ảnh quay ở Homs được phát trên kênh truyền hình al-Jazeera cho thấy một đám động khổng lồ hô to: ‘Cách mạng, cách mạng Syria. Cách mạng của vinh quang và tự do cho Syria.”

Nhiều người biểu tình muốn tiếp cận các quan sát viên nhưng không thể

Tuy nhiên một cư dân ở trung tâm thủ đô Damascus nói với BBC rằng các lực lượng an ninh đã được triển khai bên ngoài thánh đường ở khu vực anh cư trú để đe dọa những người biểu tình.
“Đây là lần đầu tiên họ [lực lượng an ninh Syria] đưa vũ khí ra công khai,” cư dân này kể, “Họ nói với mọi người rằng: ‘Chỉ cần ai nói từ đó [cách mạng], chúng tôi sẽ bắn bỏ’.”

‘Không có gì đáng sợ’

Các nhà hoạt động cho biết lực lượng an ninh đã bẻ gãy cuộc biểu tình ở Douma. Hơn
20 người biểu tình đã bị thương khi họ đang tìm cách tìm cận nơi mà các quan sát viên được cho là đang có mặt, Đài quan sát nhân quyền cho biết.
Lực lượng an ninh Syria cũng được cho là đã nổ súng vào đoàn biểu tình ở các thành phố Idlib, Hama và Deraa.
Ủy ban điều phối địa phương cho biết con số tử vong trên toàn quốc chỉ tính riêng hôm thứ Sáu 30/12 là 32 người, trong đó có chín người ở Hama, sáu ở Deraa, sáu ở Idlib và bốn người ở Tal Kalakh gần biên giới với Lebanon.
Ủy ban này cũng cho biết thi thể của năm thành viên trong một gia đình đã được tìm thấy ở khu vực Deir Baalbah của thành phố một ngày sau khi họ bị bắt.
Sứ mạng của các quan sát viên Liên đoàn Ả Rập đã bị chỉ trích vì đặt dưới sự lãnh đạo của Tướng Mustafa al-Dabi của Sudan, người mà tổ chức Ân xá quốc tế đã cáo buộc là vi phạm nhân quyền trên chính đất nước ông.
Tướng Dabi đã làm nhiều người quan ngại khi ông trả lời hãng tin Reuters hôm thứ Năm 29/12 sau chuyến thị sát đến Homs rằng: “Một vài nơi trông hỗn loạn nhưng không có gì đáng sợ cả.”
Bình luận của ông này được xem là càng củng cố thêm lập trường của Bộ ngoại giao Nga.
Tuy nhiên Liên đoàn Ả Rập nói rằng họ ủng hộ hoàn toànTướng Dabi trong khi Hoa Kỳ đã kêu gọi những người chỉ trích hãy để phái đoàn hoàn tất công việc.

Không giảm đàn áp

Bất chấp sự có mặt của các quan sát viên, chính quyền Syria vẫn không giảm cườ̀ng độ trấn áp

Ủy ban điểu phối địa phương cho biết kể từ khi các quan sát viên đến Syria hôm thứ Hai 26/12 đã có thêm 130 người chết.
Quân đội Syria tự do đối lập với chính phủ nói rằng họ đã yêu cầu được gặp các quan sát viên nhưng không nhận được câu trả lời. Quân đội này cho biết họ có hơn 10.000 binh lính đào ngũ từ quân đội Syria.
Đại tá Riad al-Asaad của Quân đội Syria tự do cho biết lực lượng của ông đã được ra lệnh chấm dứt tất cả các cuộc tấn công vào binh sỹ chính phủ trong một nỗ lực tránh tạo điều kiện cho ông Assad tuyên bố rằng ông ta đang chiến đấu chống lại các ‘phần tử khủng bố’ có vũ trang chứ không phải những người biểu tình trong hòa bình.
Bất chấp sự hiện diện của các quan sát viên – những người đang được các quan chức an ninh chính phủ hộ tống đi thị sát khắp đất nước – chính quyền Syria vẫn không hề giảm mức độ đàn áp các cuộc biểu tình, phóng viên BBC cho biết.
Phóng viên chuyên trách ngoại giao của BBC Jonathan Marcus nhận định sứ mạng của các quan sát viên Liên đoàn Ả Rập có nguy cơ bị làm lu mờ thậm chí trước khi toàn bộ các quan sát viên được triển khai trước tình trạng bạo lực tiếp diễn và số người chết gia tăng ở Syria.
“Bất chấp những lo ngại ở các thủ đô phương tây, không ai muốn đánh giá sớm kết quả công việc của các quan sát viên,” ông nói, và cho biết rằng các quan sát viên sẽ phải báo cáo vào cuối tháng Giêng năm 2012.
“Có hy vọng rõ ràng rằng các kết luận của các quan sát viên sẽ là cơ sở để đưa lên Hội đồng bảo an [Liên Hiệp Quốc],” ông nói.
Trong khi đó, giữa các dấu hiệu tình hình kinh tế Syria đang chao đảo, Liên minh châu Âu dự kiến sẽ xem xét các biện pháp trừng phạt hà khắc hơn để gây sức ép lên chính quyền Syria. Đây là vòng trừng phạt kinh tế lần thứ 11, phóng viên Marcus cho biết.
Ở Washington đang có tin rằng chính quyền Obama đang xem xét tăng cường các biện pháp hỗ trợ về ngoại giao cũng như hỗ trợ thực tế cho lực lượng đối lập Syria mặc dù việc cung cấp vũ khí hay bất cứ hành động can thiệp quân sự nào cho đến nay đều không có khả năng xảy ra, ông nói thêm.