Kể từ ngày 14/12/2013 vừa qua, sau nhiều lần bị đình hoãn, Ngoại trưởng Hoa Kỳ John Kerry rốt cuộc đã chính thức đi thăm Việt Nam từ ngày ông nhậm chức, trong khuôn khổ vòng công du Đông Nam Á cũng sẽ đưa ông qua Philippines. Theo giới phân tích, đây là một chuyến thăm rất được Hà Nội và Manila mong đợi, trong bối cảnh chủ quyền biển đảo của cả hai đều bị Trung Quốc lấn lướt tại Biển Đông, và cần đến sự hiện diện của Mỹ để hạn chế tham vọng bành trướng ngày càng rõ của Bắc Kinh.
Tại Việt Nam, lãnh đạo ngành ngoại giao Mỹ đã không phụ lòng mong đợi của nước chủ nhà khi loan báo quyết định tăng cường giúp đỡ Việt Nam trong lãnh vực an ninh trên biển – một hình thức gián tiếp hỗ trợ Việt Nam bảo vệ tốt hơn vùng Biển Đông của mình. Tuy nhiên, ông John Kerry cũng không quên nhắc lại một trong những mối quan tâm lớn của Washington trong quan hệ với Hà Nội. Đó là Việt Nam cần cải thiện nhiều hơn nữa tình hình nhân quyền.
Nhận xét chung về vòng công du của Ngoại trưởng Mỹ qua Việt Nam và Philippines lần này, các nhà phân tích đều nhấn mạnh đến khía cạnh « bù đắp » thiếu sót của Hoa Kỳ cách nay không lâu, khi chính Tổng thống Mỹ Barack Obama đã phải bỏ lỡ hai Hội nghị Thượng đỉnh quan trọng của khu vực là Hội nghị Thượng đỉnh APEC tại Indonesia, cũng như Hội nghị Thượng đỉnh Đông Á tại Brunei. Lợi dụng sự vắng mặt của lãnh đạo Mỹ, Trung Quốc được cho là đã « mặc sức tung hoành » và biểu thị uy lực của mình.
Sự vắng mặt của Tổng thống Mỹ tại các hội nghị đó được cho là rất đáng tiếc trong bối cảnh Hoa Kỳ bắt đầu chuyển ưu tiên qua vùng Châu Á Thái Bình Dương trong chiến lược gọi là xoay trục hay tái cân bằng.
Riêng đối với Việt Nam, chuyến viếng thăm của ông John Kerry là dịp để hai bên thúc đẩy quan hệ tiến thêm một bước nữa, gần nửa năm sau khi Tổng thống Obama và Chủ tịch nước Trương Tấn Sang chính thức loan báo sự hình thành của quan hệ đối tác chiến lược Mỹ Việt, một bước chuyển mới trong bang giao song phương.
Là một chuyên gia theo dõi sát tình hình Biển Đông trong mối quan hệ giữa Việt Nam, Hoa Kỳ, Trung Quốc, cũng như nhiều cường quốc khác, Giáo sư Ngô Vĩnh Long thuộc trường Đại học Maine (Hoa Kỳ) đã xác định trở lại tầm quan trọng của Việt Nam trong chính sách châu Á mới của Mỹ.
Theo giáo sư Long, Việt Nam có một vị trí ưu tiên trong chiến lược xoay trục của Hoa Kỳ qua vùng châu Á Thái Bình Dương, do đó nêu biết tranh thủ, Việt Nam có thể có thêm hậu thuẫn của Mỹ, tăng cường được tiềm lực của mình, hạn chế được sự lân lướt của Trung Quốc, vốn đang muốn áp đặt các yêu sách chủ quyền của họ trên Biển Đông.
Ngoài việc cần phải làm rõ chính sách Biển Đông của mình, Việt Nam cần phải tạo điều kiện để chính quyền Hoa Kỳ vận động được sự ủng hộ của dư luận Mỹ. Trong vấn đề này, việc cải thiện nhân quyền tại Việt Nam là điều cần thiết
Sau đây, mời quý vị nghe phân tích của giáo sư Ngô Vĩnh Long trong bài trả lời phỏng vấn của RFI.
Nghe (16:09) : Giáo sư Ngô Vĩnh Long – Đại học Maine (Hoa Kỳ)
16/12/2013 by Trọng Nghĩa
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét