Thông tư 09 tác động tích cực tới lợi nhuận trong ngắn hạn của các ngân hàng. Tuy nhiên, xét về dài hạn, những điều chỉnh của Thông tư 09 có thể làm chậm tiến trình tái cơ cấu hệ thống tài chính ngân hàng, làm niềm tin của thị trường bị tổn thương.
Ngày 18 tháng 3 năm 2014, Ngân hàng Nhà nước (NHNN) đã ban hành Thông tư 09 sửa đổi, bổ sung một số điều của Thông tư 02 ban hành ngày 21 tháng 1 năm 2013. Ngoài việc bổ sung thêm quy định về trích lập dự phòng trong trường hợp bán nợ xấu cho VAMC, về cơ bản các sửa đổi chính được nêu trong Thông tư 09 chủ yếu vẫn là tiếp tục giãn việc phân loại nợ mới đến hết ngày 31/12/2014 thay vì đến 30/6/2014 như quy định trước đây.
Ngay sau đó, Công ty chứng khoán Bảo Việt (BVSC) đã đưa ra báo cáo phân tích tác động của Thông tư 09 đối với ngành ngân hàng trong ngắn và dài hạn.
Theo đánh giá của BVSC, việc ban hành Thông tư 09 sẽ có những tác động tích cực tới lợi nhuận trong ngắn hạn của các ngân hàng.
“Việc lùi thời hạn hiệu lực đối với những quy định này sẽ làm giảm và trì hoãn áp lực về nợ xấu đối với các ngân hàng, qua đó, giúp các tổ chức tín dụng (TCTD) có thêm thời gian để điều chỉnh hệ thống xếp hạng tín dụng nội bộ của mình theo hướng áp dụng từng bước các quy định trong thông tư 02 trước đây, đồng thời tránh được cú sốc về nợ xấu tăng đột biến và lợi nhuận kế toán sụt giảm mạnh”, BVSC viết.
Trong năm 2013, để tránh sự thay đổi đột ngột về nợ xấu khi áp dụng Thông tư 02, các ngân hàng đã tăng dần trích lập dự phòng, nâng dần tỷ lệ dự phòng rủi ro cho vay khách hàng/Tổng dư nợ để cải thiện nguồn tiền để đối phó và xử lý nợ xấu sau này. Đồng thời, tích cực sử dụng nguồn dự phòng để xử lý nợ xấu và bán nợ xấu cho VAMC.
Tính đến cuối năm 2013, đã có 20 ngân hàng bán nợ cho VAMC, trong đó bao gồm Agribank, MBB, STB, SHB,.. với tổng giá trị nợ gốc là 38.900 tỷ đồng. Lợi nhuận trước thuế các ngân hàng cũng sụt giảm nhiều trong quý I/2013 (giảm 29% so với cùng kỳ), tuy nhiên khả quan hơn trong quý II và III/2013 sau khi Thông tư 02 được lùi thời hạn áp dụng lần thứ 1 và tiếp tục giảm trong quý IV/2013 (-10% so với cùng kỳ 2012).
Với những điều chỉnh dự kiến, trong năm 2014, áp lực về dự phòng và nợ xấu của Thông tư 09 sẽ chủ yếu đến từ ba quy định: sử dụng kết hợp phương pháp định tính và định lượng trong phân loại nợ và phân loại nợ vào nhóm có mức độ rủi ro cao hơn giữa phương pháp định tính và định lượng; mở rộng đối tượng phải trích lập dự phòng (trái phiếu doanh nghiệp, tiền gửi (trừ tiền gửi thanh toán) tại các TCTD khác, các khoản trả thay theo cam kết ngoại bảng,..); trích lập dự phòng cho các khoản nợ đã bán cho VAMC.
Do đó, đối tượng chịu ảnh hưởng nhiều hơn sẽ là những ngân hàng chưa áp dụng cả phương pháp định tính và định lượng trong phân loại nợ và có lượng trái phiếu doanh nghiệp lớn.
Tuy nhiên xét về dài hạn, BVSC cho rằng những điều chỉnh của Thông tư 09 có thể làm chậm tiến trình tái cơ cấu hệ thống tài chính ngân hàng.
Việc phục hồi sức khỏe của hệ thống ngân hàng phụ thuộc rất nhiều vào tốc độ và tính hiệu quả của việc tái cơ cấu toàn hệ thống nói chung, và cụ thể hơn là hai giải pháp chính: hoạt động của Công ty quản lý tài sản VAMC và việc thực thi Thông tư 02.
Thông tư 02 đã được kỳ vọng rất lớn về việc xác định đúng và đủ nợ xấu, đưa ra một bức tranh chân thực về sức khỏe của từng ngân hàng nói riêng và toàn bộ hệ thống ngân hàng nói chung cũng như dần hướng tới việc tuân theo các chuẩn mực và thông lệ quốc tế về quản trị rủi ro. Trên cơ sở đó, những bất cập trong hệ thống ngân hàng sẽ dần được cải tổ, giúp hệ thống ngân hàng có thể tăng trưởng an toàn và bền vững hơn. Những điều chỉnh dự kiến của Thông tư 02 sẽ đẩy lùi tiến độ của quá trình tái cơ cấu các TCTD cũng như việc tiếp cận với những chuẩn mực của Basel II và Basel III mà Ngân hàng Nhà nước đang theo đuổi.
Theo BVSC, VAMC chỉ có tác dụng “trì hoãn” các khoản nợ xấu cho đến khi nền kinh tế “hồng hào” trở lại hơn là tác động thực sự đến thực trạng hoạt động của ngân hàng. Bên cạnh đó, hoạt động của VAMC phụ thuộc rất lớn vào việc xác định được chính xác và đầy đủ con số nợ xấu, từ đó đưa ra kế hoạch và lộ trình mua lại các khoản nợ xấu từ TCTD và có phương án phát hành trái phiếu đặc biệt dựa trên việc phân bổ trái phiếu đó theo các thời điểm trong năm và theo các TCTD. Khi các ngân hàng được trì hoãn việc cơ cấu nợ, giấu nợ xấu lâu hơn thì sức ép bán nợ cho VAMC cũng giảm. Do đó, VAMC sẽ phải phụ thuộc rất nhiều vào báo cáo từ Thanh tra ngân hàng nhà nước và các TCTD mới đưa ra được kế hoạch và phương án phát hành trái phiếu của mình.
Do đó, trì hoãn những quy định quan trọng của Thông tư 02 cũng sẽ khiến cho tiến trình tái cơ cấu mất nhiều thời gian hơn để thực thi và đem lại hiệu quả.
Bên cạnh đó, BVSC nhận định việc tiếp tục đẩy lùi thời hạn hiệu lực đối với một số điểm trong Thông tư 02 sang năm 2015 có thể gây tổn thương đến niềm tin thị trường đối với chính sách điều hành, đặc biệt trong bối cảnh Thông tư 02 đã mang đến hy vọng về một cuộc cải cách trong việc phân loại nợ, kiểm soát rủi ro, giải quyết nợ xấu cũng như tính minh bạch hơn về hoạt động của các ngân hàng.
THEO Bizlive
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét