Mỹ giúp bốn nước Asean về an ninh biển

Image copyrightReuters

Image captionTàu sân bay USS Nimitz tuần tra Biển Đông

Hoa Kỳ hôm thứ Năm 8/10 công bố tăng gấp bốn lần viện trợ cho Việt Nam, Malaysia, Philippines, và Indonesia thúc đẩy năng lực hành pháp trên Biển Đông.

Tuy vậy, Hoa Kỳ nhấn mạnh rằng động thái này không liên quan đến tranh chấp hàng hải gay gắt trong khu vực với Bắc Kinh.

“Sáng kiến bao gồm hơn 100 triệu đôla viện trợ của Hoa Kỳ cho việc thực thi pháp luật hàng hải cho bốn quốc gia này", trợ lý Ngoại trưởng Hoa Kỳ William Brownfield cho biết trong một cuộc họp báo qua điện thoại từ Washington.

Đây là mức tăng lớn từ cam kết 25 triệu đôla ban đầu do Ngoại trưởng Hoa Kỳ John Kerry thông báo tháng 12/2013.

"Chúng tôi không quá ngù ngờ. Chúng tôi biết có những vấn đề khác trong khu vực, nhưng sự trợ giúp của chúng tôi hiện tập trung vào việc thực thi pháp luật hàng hải", ông nói thêm.

Việt Nam, Malaysia, Philippines và Trung Quốc cùng tuyên bố chủ quyền ở Biển Đông, được cho là giàu tài nguyên.

Image captionTrung Quốc tăng cường cơi nới một số đảo ở Trường Sa mà Việt Nam và một số nước khác cũng tuyên bố chủ quyền

'Minh bạch'

Căng thẳng đã bùng lên trong năm qua với bằng chứng cho thấy Bắc Kinh gây sức ép bằng cách bồi đắp đảo nhân tạo trên các rạn san hô đang tranh chấp và xây dựng những công trình quân sự.

"Sáng kiến này hoàn toàn minh bạch. Chúng tôi không làm gì khuất tất", ông Brownfield cho biết một tuần sau chuyến thăm Việt Nam, Indonesia và Philippines.

"Tôi biết rằng, theo logic thông thường, một quốc gia có năng lực thực thi pháp luật hàng hải tốt hơn sẽ có khả năng giải quyết những vấn đề khác nữa. Nhưng đó không phải là mục đích của sáng kiến này".

Trung Quốc khẳng định chủ quyền hầu hết Biển Đông, tuyến đường thủy quan trọng với thương mại toàn cầu, trong khi Việt Nam, Brunei, Malaysia, Philippines và Đài Loan cũng tuyên bố chủ quyền.

Hôm 9/10, Bắc Kinh nhanh chóng phản ứng về việc hải quân Hoa Kỳ có thể điều tàu chiến vào khu vực 12 hải lý quanh đảo nhân tạo của Trung Quốc.

Báo Financial Times hôm 8/10 dẫn lời quan chức Hoa Kỳ giấu tên nói chiếc tàu chiến đầu tiên có thể vào trong vùng 12 hải lý quanh đảo nhân tạo của Trung Quốc "khoảng hai tuần tới".

Nếu xảy ra, đây sẽ là lần đầu tiên kể từ 2012 hải quân Hoa Kỳ có hành động thách thức trực diện tuyên bố chủ quyền của Trung Quốc ở Biển Đông thông qua hoạt động mà Lầu Năm Góc gọi là thực thi tự do hàng hải.