Tại sao phải chạy trốn hòa bình?

Trịnh Hội

Gửi riêng cho bbcvietnamese.com

Đây là bản tiếng Việt bài viết mới nhất của tôi đã được đăng bằng tiếng Anh trên báo Asia Times (Á Châu), USA Today (Mỹ) và The Age (Úc) nhân kỷ niệm lần thứ 38 ngày Việt Nam Cộng Hòa sụp đổ.

Luật sư Trịnh Hội đang làm việc cho VOICE, giúp người tỵ nạn Việt tại Philippines

Là thế hệ lớn lên sau chiến tranh, không liên quan đến việc thắng, thua, nên từ lâu tôi đã có hai câu hỏi.

Nếu Sài Gòn thật sự được giải phóng, thì tại sao hơn một triệu người phải bỏ nước ra đi?Một dành cho những người đang lãnh đạo Đảng Cộng Sản Việt Nam.

Hai dành cho những thành phần phản chiến trước năm 1975.

Nếu lúc ấy họ thật sự tranh đấu cho dân tộc Việt Nam được tự chủ, tự cường thì tại sao, trong suốt bốn thập niên dài mãi cho đến hôm nay, khi người dân Việt Nam hoàn toàn không được tự do ngôn luận, không có tự do báo chí, không có tự do bầu cử những người phản chiến này đang ở đâu, sao không lên tiếng?

Tôi có câu hỏi nhưng không có câu trả lời. Nếu bạn có xin vui lòng cho tôi biết qua email: hoitrinh@gmail.com

Hai hình ảnh về Việt Nam

Ngày 30 Tháng Tư năm 2013 đánh dấu kỷ niệm lần thứ 38 ngày Sài Gòn thất thủ, ngày Miền Nam Việt Nam bị Miền Bắc Cộng Sản tiêu diệt - hay thường được nhiều người gọi là ngày kết thúc cuộc chiến Việt Nam.

Nếu không có ngày này, tôi tin rằng đã không có nhiều nhà hàng Việt Nam như hiện nay nơi bạn ở. Và nếu không có ngày này thì chắc chắn tôi cũng đã không có mặt hôm nay tại nơi này để nói cho các bạn rõ về những gì đã xảy ra.

Sinh sống qua gần 2 thập niên ở nước ngoài trước khi quyết định trở lại Việt Nam vào năm 2007, tôi thường được hỏi về thời gian tôi sống ở Việt Nam sau năm 1975 và về tình hình đất nước hiện nay, 38 năm sau.

Điều thường khiến tôi ngạc nhiên là khi tôi hỏi lại họ về những gì họ đã biết thì hình như chỉ có hai phiên bản Việt Nam được nhắc tới.

"Angeline Jolie và Brad Pitt còn nhận một em bé Việt Nam làm con nuôi và đặt tên cho em là Pax – Hòa Bình."

Phiên bản thứ nhất là một Việt Nam đầy rẫy những câu chuyện kinh hoàng, những hình ảnh về một đất nước tan nát vì cuộc chiến do người Mỹ dẫn đầu tàn phá.

Phiên bản thứ hai là một con hổ kinh tế đang trỗi dậy ở Viễn Đông , điểm đến 'thời thượng' của những người trẻ trung và danh tiếng.

Brad Pitt và Angelina Jolie đã tiếp tục trở lại Việt Nam. Trước đây không lâu họ còn nhận một em bé Việt Nam làm con nuôi và đặt tên cho em là Pax – Hòa Bình.

Trong khi hàng đoàn du khách từ Úc, Châu Âu và khắp nước Mỹ theo lời khuyên của sách hướng dẩn du lịch Lonely Planet ghé thăm mọi nơi từ Hà Nội đến Thành phố Hồ Chí Minh, tên mới của Sài Gòn, để sững sờ trước nền văn hóa và cảnh sắc mỹ miều.

Họ đã có thể nhìn thấy tận mắt rằng bây giờ mọi thứ đều thanh bình, yên ổn và dân chúng có vẻ hạnh phúc, hài lòng với vận mệnh mới của mìn

Hay ít ra nó cũng có vẻ như vậy. Cho đến khi tôi cho họ biết sự thật không hẳn vậy.

Như các bạn có thể đã biết, cũng giống như hai triệu người Việt Nam rời bỏ đất nước từ ngày định mệnh đó, gia đình tôi đã đến Úc như những người tỵ nạn khác.

Nhưng thật ra chúng tôi là những người Việt đầu tiên trong lịch sử đất nước quyết định rời bỏ quê cha đất tổ.

Mặc dù đã xảy ra nhiều cuộc chiến với nước Trung Hoa láng giềng ở phương bắc qua hàng ngàn năm, mặc dù đã trải qua một trăm năm đấu tranh giành độc lập chống chủ nghĩa thực dân Pháp, và mặc dù là nạn nhân của một nạn đói khủng khiếp do người Nhật gây ra trong Thế chiến thứ II, tiếp theo đó là Chiến tranh Việt nam kéo dài cho đến năm 1975, người Việt đã luôn gắn bó với nơi chôn nhau, cắt rốn của mình và chấp nhận, chịu đựng tất cả để chọn Việt Nam làm quê cha đất tổ.

Bất chấp mọi cuộc đổ máu. Bất chấp mọi mất mát, thiệt hại.

Nhưng. Lần đầu tiên trong lịch sử và chẳng bao lâu sau khi chiến tranh chấm dứt, người ta bắt đầu ra đi.

Thoạt tiên là từng nhóm nhỏ, rồi sau đó là hàng chục, hàng trăm ngàn người. Họ đi bằng thuyền và bằng đường bộ. Bất chấp mọi hiểm nguy trên biển cả và những gì đang chờ đợi họ tại bến bờ bên kia.

Theo ước tính, từ 10% cho đến 30% tổng số thuyền nhân đã không bao giờ được đặt chân lên đất liền. Từ 1975 đến 1997, khi cuộc vượt thoát ồ ạt chấm dứt, đã có khoảng 1 triệu thuyền nhân Việt Nam đặt chân đến được các nước trong vùng.

Chạy trốn hòa bình

Thuyền nhân Việt dạt vào bờ biển Malaysia trong một đợt chạy trốn

Điều này bắt buộc chúng ta phải đặt ra câu hỏi: Tại sao họ lại phải trốn chạy hòa bình?

Câu trả lời rất đơn giản. Đó là ngay cả sau khi chiến tranh kết thúc và hòa bình được lập lại, sự thật và công lý chưa bao giờ thắng thế trên đất nước tôi. Báo cáo viên đặc biệt của LHQ về quyền tự do hội họp và lập hội, Ông Maina Kiai, đã gọi tình trạng này là một “cơn hôn mê hòa bình” (peace coma).

Rằng nhân danh hòa bình, chúng ta đã cố tình làm ngơ trước những vi phạm trắng trợn nhất về quyền con người bởi các chế độ áp bức nhất trên thế giới hiện nay, trong đó có chế độ Cộng sản Việt Nam.

Mặc dù từ thập niên 1990, những nhà lãnh đạo Đảng Cộng Sản Việt Nam đã cho cải tổ về kinh tế, nhưng trong suốt 38 năm qua, chế độ xã hội và chính trị của đất nước này vẫn không có gì thay đổi.

"Không một phương tiện truyền thông độc lập nào được phép hoạt động, các cuộc biểu tình phản đối bị nghiêm cấm, và những người bảo vệ nhân quyền thường xuyên bị sách nhiễu"

Cho đến hôm nay, tất cả đất đai vẫn thuộc quyền sở hữu của nhà nước và hàng trăm người bất đồng chính kiến vẫn còn bị bắt bớ, giam cầm chỉ vì họ dám thách thức sự cai trị độc đảng của Đảng Cộng sản Việt Nam.

Sự thật là Facebook bị ngăn chặn, không một phương tiện truyền thông độc lập nào được phép hoạt động, các cuộc biểu tình phản đối bị nghiêm cấm, và những người bảo vệ nhân quyền thường xuyên bị sách nhiễu, khủng bố.

Để cuối cùng một số nhân vật bất đồng chính kiến phải đào thoát để xin tỵ nạn chính trị ở các nước khác. Trong khi những người ở lại có thể bị kết án đến 16 năm tù như Trần Huỳnh Duy Thức vì những hoạt động ủng hộ nhân quyền của họ.

Vì vậy, một sự thật phũ phàng là vẫn còn người tỵ nạn từ Việt Nam và chưa bao giờ hòa bình thật sự hay công lý được thực hiện trên quê hương tôi.

Bài viết thể hiện quan điểm riêng của luật sư Trịnh Hội, nhà hoạt động nhân quyền hiện làm cho tổ chức BấmVOICE.