TQ đang 'gây bất ổn' trên Biển Đông

Ông Chuck Hagel tỏ ý ủng hộ việc Nhật Bản đóng vai trò chủ động hơn trong an ninh khu vực

Bộ trưởng Quốc phòng Hoa Kỳ cáo buộc Trung Quốc "gây bất ổn" trên Biển Đông và gọi đây là hành động đe dọa quá trình phát triển của khu vực về dài hạn.

Ông Hagel đưa ra phát biểu trên tại một hội nghị an ninh kéo dài trong ba ngày - Đối thoại Shangri-La tại Singapore, với sự tham gia của Hoa Kỳ và các quốc gia Đông Nam Á.Ông Chuck Hagel nói Hoa Kỳ sẽ "không làm ngơ" khi các nước khác phớt lờ luật pháp quốc tế.

Ông cũng kêu gọi các lãnh đạo đảo chính Thái Lan nhanh chóng lập lại chính quyền dân sự.

Diễn đàn an ninh năm nay diễn ra giữa lúc căng thẳng đang lên cao giữa Trung Quốc, Việt Nam và Philippines.

Quan hệ Trung-Nhật cũng có nhiều rạn nứt vì tranh chấp chủ quyền trên Biển Hoa Đông.

Đối thoại Shangri-La được xem là cơ hội để các phái đoàn cấp cao trong khu vực gặp mặt và tìm cách giải quyết căng thẳng.

Các tàu Trung Quốc và Việt Nam vẫn đang liên tục đối đầu trên Biển Đông

'Không khiêu khích'

"Trong những tháng gần đây, Trung Quốc đã khẳng định chủ quyền trên Biển Đông bằng nhiều hành động đơn phương gây bất ổn" ông Hagel nói trong bài phát biểu hôm 31/5.

"Chúng tôi kiên quyết chống lại bất cứ hành động khiêu khích, gây hấn hoặc đe dọa sử dụng vũ lực để khẳng định chủ quyền từ bất cứ quốc gia nào".

"Tất cả các nước trong khu vực, bao gồm cả Trung Quốc, có một sự lựa chọn: đoàn kết và tái nỗ lực để lập lại trật tự trong khu vực, hoặc phủ nhận trách nhiệm này để gây nguy hại cho nền hòa bình và an ninh đã mang lại lợi ích cho hàng triệu con người."

Ông Hagel cũng bày tỏ sự ủng hộ đối với vai trò "chủ động" hơn trong an ninh khu vực của Nhật Bản - điều được Thủ tướng Shinzo Abe hứa hẹn trong bài diễn văn vào tối thứ Sáu.

Thủ tướng Abe trước đó đã cho biết sẽ cung cấp tàu tuần duyên cho các nước láng giềng lo ngại trước chiến thuật của Bắc Kinh.

Giới chức Trung Quốc cáo buộc ông Abe đang sử dụng "câu chuyện hoang đường" về mối đe dọa từ Trung Quốc để củng cố cho chính sách an ninh của Nhật.

Căng thẳng đã lên cao trong thời gian gần đây sau khi Trung Quốc thiết lập một vùng nhận dạng phòng không trên Biển Hoa Đông và gia tăng đối đầu trên vùng tranh chấp ở Biển Đông, giới quan sát nhận định.

Theo giới quan sát, mặc dù một số thành viên Asean tỏ ra do dự và không muốn làm Bắc Kinh tức giận vì mối quan hệ kinh tế lẫn chính trị với Trung Quốc, các nước khác nhiều khả năng sẽ hoan nghênh vai trò lớn hơn đối trong an ninh khu vực của Nhật Bản.

Tướng Prayuth lần đầu tiên phát biểu trên truyền hình kể từ ngày đảo chính

Đình chỉ viện trợ quân sự

Đề cập đến các sự kiện gần đây tại Thái Lan, ông Hagel kêu gọi các lãnh đạo đảo chính trả tự do cho những người đang bị bắt giữ, đồng thời tổ chức một cuộc bầu cử tự do và công bằng ngay lập tức.

Hoa Kỳ sẽ đình chỉ tất cả các khoản viện trợ quân sự cũng như trao đổi ngoại giao với Bangkok chừng nào điều này chưa được thực hiện, ông nói.

Thông điệp của ông Hagel được đưa ra chỉ vài tiếng sau khi lãnh đạo đảo chính Thái Lan, Tướng Prayuth Chan-ocha, thông báo bầu cử sẽ bị hoãn hơn một năm trong bài phát biểu được phát đi trên truyền hình.

Tướng Prayuth cho biết quân đội đã lập ra một kế hoạch gồm ba giai đoạn để tiến tới bầu cử, trong đó hai tháng sẽ được dành cho nỗ lực hòa giải, một năm sẽ được dành cho việc soạn bản dự thảo hiến pháp và tiến hành cải cách.

Hoa Kỳ và Thái Lan là hai đồng minh lâu năm và có quan hệ quân sự rất chặt chẽ. Quyết định ngưng viện trợ của Hoa Kỳ sẽ gây nhiều thiệt hại hơn là những lời lên án chung chung sau khi xảy ra đảo chính, phóng viên BBC Jonah Fisher nhận định.

Tuy nhiên, điều này khó có khả năng sẽ tác động đến Tướng Praytuh, phóng viên của chúng tôi nói thêm.