Tuần dương hạm USS Lassen của hải quân Mỹ vừa thực hiện chuyến tuần tra ở Biển Đông. Ảnh chụp hồi tháng 11/2009.REUTERS/US Navy
Từ nhiều tháng qua, nhiều dân biểu, nghị sĩ và những tiếng nói «diều hâu» Mỹ đã cất lên thúc giục Tổng thống Barack Obama có phản ứng mạnh mẽ trước hành động thay đổi nguyên trạng Biển Đông một cách quy mô của Bắc Kinh, nhưng Nhà Trắng vẫn tỏ ra dè dặt.
Hôm thứ Hai 26/10, trước sự ngạc nhiên đồng thời thở phào nhẹ nhõm của nhiều người, chiến hạm Mỹ đầu tiên đã tiến vào bên trong khu vực 12 hải lý xung quanh các đảo nhân tạo mà Bắc Kinh ra sức đào đắp trong gần một năm qua ở quần đảo Trường Sa.
Chiếc USS Lassen sau đó thảnh thơi trở về căn cứ. Tàu Trung Quốc chỉ lếch thếch chạy theo sau. Và sau các động thái không thể không làm : triệu mời đại sứ, tuyên bố sẽ đáp trả…hôm nay thậm chí tờ báo cực đoan nhất của Bắc Kinh là Global Times cũng không thấy những lời lẽ hết sức hung hăng như thường lệ, tuy cũng có « lên gân » là « không sợ chiến tranh với Mỹ ».
Như vậy là sau một thời gian dài chờ đợi, Hoa Kỳ rốt cuộc cũng đã hành động. Vì sao Tổng thống Mỹ đến giờ này mới chịu giơ ra nắm đấm với nền kinh tế thứ nhì thế giới ?
Theo nhà báo Vincent Jauvert của tuần báo L’Obs, trước hết, đã nhiều năm qua Nhà Trắng tuyên bố lợi ích quốc gia của Hoa Kỳ là tại châu Á. Chính tại khu vực kinh tế đang tăng trưởng mạnh đồng thời căng thẳng địa chính trị gia tăng, ông Barack Obama bắt đầu tái triển khai lực lượng quân sự và tình báo. Dù sớm hay muộn, chính sách « xoay trục » quân sự được loan báo trước này nhất thiết phải trở nên hữu hình.
Chiến hạm USS Lassen đã áp sát một trong các đảo nhân tạo, để chứng tỏ người Mỹ không chấp nhận áp đặt việc đã rồi. Với động thái trên đây, ông Obama hy vọng làm giảm nhẹ những tiếng nói chỉ trích từ cánh diều hâu Mỹ, cũng như cánh hữu trong giới quân sự Nhật Bản đã đưa ra những tuyên bố gay gắt và chuẩn bị lao vào một cuộc chạy đua vũ khí.
Khi tiếp đón ông Tập Cận Bình mới đây, ông Barack Obama đã tuyên bố chính quyền Mỹ sẽ làm tất cả để đảm bảo tự do hàng hải tại Biển Đông. Thậm chí ông Obama còn gặp riêng ông Tập và vài cố vấn thân cận để khuyến dụ, nhưng chừng như không kết quả. Vốn là người chủ trương đối thoại, nay Barack Obama đã mất kiên nhẫn. Một sự kiên nhẫn vốn có trong quá trình đàm phán với Cuba và Iran. Theo báo Nhật Nikkei, sau bữa ăn tối không kết quả, ông Obama đã bực tức ra lệnh cho Hải quân Mỹ gởi chiến hạm đến Biển Đông.
Ra tay hành động ngay lúc này, Tổng thống Mỹ muốn chứng tỏ lời nói của ông đi đôi với việc làm. Chứng tỏ ông khác hẳn với hình ảnh một lãnh đạo thiếu quyết đoán trước đây trong hồ sơ Syria.
Ông phải trấn an tất cả các đồng minh trong khu vực, đã từ lâu hết sức lo ngại trước Bắc Kinh đang ngày càng hung hăng hơn. Không chỉ tại châu Á-Thái Bình Dương, mà còn đối với các quốc gia thành viên NATO - trước phản ứng được nhiều người cho là quá dè dặt của Washington sau vụ Matxcơva dùng vũ lực sáp nhập Crimée.
Tổng thống Mỹ biết rằng quân đội Trung Quốc chưa sẵn sàng để đối đầu với Hoa Kỳ vốn vượt rất xa về phương diện quân sự. Thực tế cho thấy, khác với các tuyên bố hiếu chiến trước đây, đến giờ này Bắc Kinh chỉ mới dừng lại ở « võ mồm ». Nhà Trắng tuy vậy vẫn muốn chừa phần nào thể diện cho Bắc Kinh, khi không chính thức long trọng tuyên bố về chuyến hải hành của USS Lassen.
Một số nhà quan sát nhận định, Bắc Kinh đã được lợi lớn khi xây dựng được các đảo nhân tạo mà không gặp chống đối đáng kể, nay trưng ra bộ mặt ôn hòa hơn.
Việc gởi chiến hạm đến Biển Đông vừa rồi là động thái trấn an của Mỹ, vào thời điểm chỉ còn vài tuần nữa là đến hội nghị thượng đỉnh ASEAN ở Malaysia và Diễn đàn Hợp tác Kinh tế Châu Á-Thái Bình Dương mà ông Obama vừa xác nhận sẽ đến tham dự. Muộn, nhưng vẫn còn hơn không.
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét