Nguyễn Đăng Hưng
Bài 1: Phát minh máy phát điện chạy bằng nước: Bí ẩn “chất xúc tác”
Theo GS – Viện sĩ Nguyễn Văn Hiệu, trong sáng chế máy phát điện chạy bằng nước, điểm cốt yếu là TS Nguyễn Chánh Khê đã tìm ra được một chất dẫn có cấu trúc nano, khi phản ứng với nước tạo ra hydrogen để đi qua bình nhiên liệu và tạo ra điện
Ngày 9-3, tại Ban Quản lý Khu Công nghệ cao TPHCM, nhiều nhà quản lý, nhà khoa học đã cùng làm rõ các vấn đề liên quan đến sáng chế máy phát điện chạy bằng nước của TS Nguyễn Chánh Khê gây tranh cãi gần đây.
Cần thiết phải công bố về mặt khoa học
Chủ trì hội thảo là GS-Viện sĩ Nguyễn Văn Hiệu. Hội thảo còn có sự tham gia của ông Vương Đức Tuấn, Phó Vụ trưởng Cơ quan đại diện phía Nam Bộ Khoa học và Công nghệ; PGS – TS Lê Hoài Quốc, Trưởng Ban Quản lý Khu Công nghệ cao TPHCM; ông Phạm Chánh Trực, nguyên trưởng ban quản lý Khu Công nghệ cao TPHCM; GS-TSKH Nguyễn Đăng Hưng cùng các nhà khoa học về vật lý, hóa học của ĐH Quốc gia TPHCM và các nhà quản lý, nhà khoa học trong và ngoài nước.
Các nhà khoa học chứng kiến việc thực nghiệm máy phát điện chạy bằng nước của TS Nguyễn Chánh Khê
PGS-TS Lê Hoài Quốc cho biết mục đích tổ chức hội thảo khoa học này là để TS Nguyễn Chánh Khê cùng các nhà khoa học tranh luận nhằm làm sáng tỏ về công trình nghiên cứu máy phát điện chạy bằng nước.
Tại hội thảo, TS Nguyễn Chánh Khê đã trình bày cụ thể trước cử tọa cách thức hoạt động, đặc biệt là “chất xúc tác” sử dụng cho chiếc máy phát điện chạy bằng nước do ông nghiên cứu. GS-TSKH Nguyễn Đăng Hưng cho rằng hóa chất để trộn vào nước như TS Nguyễn Chánh Khê trình bày là một hóa chất cực kỳ quan trọng, một phát hiện mới, nếu có thực sự như vậy. Theo GS-TSKH Nguyễn Đăng Hưng, cần làm rõ hơn về “chất xúc tác” này.
TS Nguyễn Chánh Khê cho biết đây là một sáng chế mang tính chất bí mật về công nghệ, do đó không thể công bố cụ thể về mặt khoa học. Tuy nhiên, các đại biểu cho rằng tuy về mặt sáng chế, TS Nguyễn Chánh Khê được quyền bảo mật nhưng cũng cần thiết phải công bố về mặt khoa học để các nhà khoa học cũng như dư luận được rõ.
Phải nghiên cứu sâu hơn
Sau buổi hội thảo, các nhà khoa học, nhà quản lý cùng TS Nguyễn Chánh Khê đã xuống phòng thí nghiệm để tham quan, tìm hiểu trực tiếp máy phát điện chạy bằng nước. Trước sự có mặt của các nhà quản lý, nhà khoa học, TS Nguyễn Chánh Khê đã đổ chất hóa học vào bình chứa nước. Sau một lúc thực hiện phản ứng, chiếc máy phát điện đã thắp sáng được một bóng đèn trong phòng.
Các nhà khoa học đã đặt nhiều câu hỏi xoay quanh chiếc máy phát điện chạy bằng nước, đồng thời thực nghiệm ngắt nguồn hydrogen cung cấp cho bình pin nhiên liệu, lập tức bóng đèn tắt ngay, chứng tỏ “chất xúc tác” tách được hydrogen ra khỏi nước để đi qua bình pin nhiên liệu tạo ra dòng điện. Các kết quả trong buổi thực nghiệm cho thấy máy phát điện chạy bằng nước hoạt động đúng như những gì TS Nguyễn Chánh Khê công bố.
GS-TSKH Nguyễn Đăng Hưng cho rằng về mặt công nghệ, đây là một phát minh đột phá. Tuy nhiên, về mặt khoa học, khám phá này cần phải được tiếp tục nghiên cứu sâu hơn. Hóa chất sử dụng trong chiếc máy phát điện của TS Nguyễn Chánh Khê thực chất là một nguồn nhiên liệu mới, bởi một hóa chất có khả năng tách hydrogen ra khỏi nước và tạo ra được dòng điện thì nó cần có nguồn năng lượng rất lớn để thực hiện phản ứng. Hiện nay, chưa có loại hóa chất nào có khả năng cung cấp nguồn năng lượng lớn như vậy.
Kết luận hội thảo, GS – Viện sĩ Nguyễn Văn Hiệu nhận xét bản chất khoa học của công trình nghiên cứu này là phương pháp tạo ra hydrogen từ nước. Đây không thể gọi là làm ra một máy phát điện chạy bằng nước. Trong sáng chế này, điểm cốt yếu là TS Nguyễn Chánh Khê đã tìm ra được một chất dẫn có cấu trúc nano. Chất dẫn này khi phản ứng với nước đã tạo ra hydrogen, sau đó hydrogen đi qua bình nhiên liệu để tạo ra điện. Đây chính là điểm mới trong nghiên cứu này.
Có ý nghĩa lớn về kinh tế – xã hội
GS – Viện sĩ Nguyễn Văn Hiệu cho biết nếu sáng chế này trở thành hiện thực, nó sẽ có ý nghĩa rất lớn về mặt kinh tế – xã hội, là tài sản quan trọng của quốc gia. GS – Viện sĩ Nguyễn Văn Hiệu đề nghị cung cấp thêm kinh phí cho nghiên cứu này để làm rõ, chính xác và phát triển cụ thể hơn. Theo ông Hiệu, có thể làm một máy phát điện mẫu chạy thử tại Khu Công nghệ cao TPHCM để tiếp tục thực nghiệm và kiểm tra tính chính xác.
Bài và ảnh: CHÁNH TRUNG
* * *
Bài 2: Tôi tham gia hội thảo khoa học về phát minh máy phát điện chạy bằng nước
Nguyễn Đăng Hưng tường thuật
Nguyên tôi đã có dịp gặp TS Nguyễn Chánh Khê trước Tết Nhâm Thìn một tuần và đã có yêu cầu tác giả gởi cho tôi tài liệu đã công bố để tôi nghiên cứu hiểu rõ thêm về phát minh máy phát điện chạy bằng nước đang gây chấn động lớn trong giới khoa học trong và ngoài nước. Thấy tôi còn nhiều thắc mắc sau khi nhận được hai sơ đồ minh họa TS Khê bảo tôi qua điện thoại là chưa có công bố khoa học quốc tế vì muốn bảo toàn sáng chế và cho tôi biết sẽ tổ chức một sêmina riêng cho sáng chế của mình.
Sáng hôm nay 9/3/2012, tôi lên khu công nghệ cao TP.HCM (SHTP), tham gia hội thảo khoa học về phát minh máy phát điện chạy bằng nước của tiến sĩ Nguyễn Chánh Khê, phó giám đốc Trung tâm Nghiên cứu và triển khai kiêm trưởng phòng thí nghiệm công nghệ nano (trực thuộc SHTP).
Tôi chuẩn bị đi đúng giờ, đến đúng lúc. Ban tổ chức hỏi giấy mời và chỉ có ai có giấy mời mới được lấy thang máy lên lầu tham gia. Một đoàn nhà báo khá hùng hậu không được bước vào phòng hội thảo.
Tôi cùng GS.TSKH Nguyễn Sinh Huy (ĐH Bách Khoa) phải ngồi chờ.
Cũng nhờ ban tổ chức biết tôi qua các hoạt động liên quan đến Khu Công Nghệ Cao Tp Hồ Chí Minh, cuối cùng tôi cũng được mời lên lầu tham gia. Họ còn bố trí cho tôi ngồi phía trước, không xa diễn đàn.
Ban thẩm định
Buổi hội thảo bắt đầu khá đúng giờ. Ban tổ chức mời các vị trong ban thẫm định do GS.VS Nguyễn Văn Hiệu chủ trì bao gồm TS Hồ Nhân, GSTS Nguyễn Thị Phương Thoa (ĐH Khoa học Tự nhiên), TS Nguyễn Đức Hùng, TS Lê Hoài Quốc, trưởng ban quản lý Khu công nghệ cao.
Trong cử tọa có mặt ông Phạm Chánh Trực (Năm Nghị) nhà sáng lập ra Khu công nghệ cao Tp HCM và GS.TSKH Nguyển Ngọc Trân nguyên Phó Chủ Nhiệm Ủy ban Khoa học Kỹ thuật Nhà nước..
TS Nguyễn Chánh Khê vào cuộc trình bày phát minh của mình, với nhiều hình ảnh minh họa.
Nói chung TS Khê không nói nhiều điều mới so với những công bố trên báo chí gần đây mà chúng ta đã đọc được. Tuy tôi đã chuyển trực tiếp gởi cho tác giả bài phản biện xúc tích, đầy đủ của TS Giáp Văn Dương, trong bài thuyết trình TS Khê vẫn không trả lời gì về những ghi vấn đã nêu ra. Đây là điều thất vọng thứ nhất của tôi. Điều thất vọng thứ hai là TS Khê bỏ ra rất nhiều thì giờ (gần 2/3) và dùng nhiều hình ảnh minh họa giải thích nguyên tắc vận hành của pin nhiên liệu dùng hydrogen, cái mà giới thức giả đã quen thuộc vì loại pin này đã được phổ biến trên thương mại. TS Khê cũng kê khai nhiều áp dụng thiết thực của phát minh của mình như chế tạo nước sạch từ nước bẩn hay nước biển, tạo điện sạch cho vùng cao vùng sâu, cho biển đảo không có nguồn nước ngọt.
Bài thuyết trình chấm dứt sau gần một tiếng đồng hồ và ban chủ tọa mời cử tọa tham gia phần thảo luận.
Tôi là người đầu tiên đưa tay và nhận được micro. Tôi nêu rõ tầm quan trọng của sáng chế, nó có thể đảo lộn cục diện năng lượng của thế giới. Bỡi vậy việc thẩm định nghiêm túc là tối cần thiết.
Trước tiên tôi yêu cầu TS Khê phân biệt là trong sáng chế có hai vấn đề. Vấn đề khoa học và vấn đề công nghệ. Công nghệ có bí quyết và việc giữ kín bí mật công nghệ là việc tự nhiên và tôi sẽ không tò mò tìm hiểu ở đây. Cái mà tôi mong TS Khê giải thích cùng cử tọa là khía cạnh khoa học của sáng chế. Khía cạnh khoa học luôn luôn phải công khai minh bạch đối với công chúng đặc biệt các chuyên gia. Câu hỏi của tôi thuộc về phạm trù này và tôi mong mỏi TS Khê sẽ trả lời tôi trên tinh thần khoa học.
Tôi cũng thành thật tỏ bày nỗi thất vọng của tôi là TS không giải thích phần quan trọng nhất của phát minh, việc tách nguyên tử hydrogen H2 ra khỏi phân từ nước H2O (xem sơ đồ 1, chú ý phần đóng khung màu gạch):
Và tôi đi thẳng vào câu hỏi:
- Chất có can dự việc tách H2 từ nước là chất gì, chất xúc tác có ghi trên biểu đồ hay chất khử. Phải minh bạch là chất xúc tác sẽ giữ nguyên trạng sau phản ứng và chất khử ngươc lại sẽ tham gia phản ứng phân tử và sẽ có biến đổi.
TS Khê khẳn định: đó là chất xúc tác.
Tôi phản đối ngay:
- Nếu quả như thế thì ở đây nguyên lý cơ bản của khoa học, nguyên lý bảo toàn năng lương bị vi phạm. Lấy ở đâu ra năng lượng 285.83 kJ/phân tử nước để có phản ứng hóa học:
2H2O + 2×285.83kJ → 2H2 + O2
Sau mấy phút dằng co qua lại, TS Khê đã phải công nhận đây là một “tạp chất” có tham dự vào phản ứng phân tử. Đây là minh định đầu tiên triệt tiêu một phần tính lạ lùng khó hiều của sáng chế.
Cử tọa tập trung thảo luận khá lâu chung quanh vấn đề này: TS Nguyễn Bách Phúc của Viện HASCON, GS.TS Chu Phạm Ngọc Sơn, GSTS Nguyễn Sinh Huy, GSTS Đặng Lương Mô. Trên bàn chủ tọa can thiệp mạnh mẽ và đanh thép đến từ GSTS Nguyễn Thị Phương Thoa. Nhà khoa học này bảo: Như vậy công bố máy điện chạy bằng nước là không chính xác bởi vì chính “tạp chất” này là nhiên liệu làm phát sinh H2 từ nước.
Khi hỏi đến quá trình phản ứng của “tạp chất”, nhất là số lượng năng lượng phát sinh từ phản ứng này TS Khê bảo chưa có thì giờ nghiên cứu và mong cử tọa thông cảm cho ông. Có người bảo khoa học phải nghiêm túc và việc tình cảm không thể đặt ở đây.
Các thức giả có mặt cũng nêu rõ là nên làm rõ vai trò của “tạp chất”, đây là hướng nghiên cứu trong tương lai, làm rõ trước khi công bố khoa học.
Nhiều góp ý của cử tọa đặc biệt của các nhà kinh doanh năng lượng mà nội dung tôi không nhớ hết.
TS Giáp Văn Dương đang ngồi chờ tại Singapore
Tôi nhác thấy trên màn ảnh TS Giáp Văn Dương đang ngồi chờ tại Singapore mà chưa phát biểu được lời nào. Nối kết “video conference” từ xa thất bại…
Hơn ba tiếng đồng hồ đã trôi qua, đã đến giờ kết thúc. Ban tổ chức mời GSVS Nguyễn Văn Hiệu lên đoc kết luận. Tôi nhớ ba điều xin tóm tắt ở đây:
1. GS.VS Hiệu khen ngợi TS Khê đã có cống hiến công nghệ quan trọng có thể làm giàu cho đất nước.
2. GSVS Hiệu mong mỏi Khu công nghệ cao Tp HCM tiếp tục tăng cường ủng hộ TS Khê trong tương lai trong công tác hoàn thiện sáng chế này.
3. GSVS Hiệu khuyên TS Khê và khu công nghệ cao chỉ lấy bằng sang chế tại Việt Nam, không nên làm tại Mỹ hay nước ngoài vì nên cảnh giác bảo tồn bí mật công nghệ cho nước ta.
TS Lê Hoài Quốc, trưởng ban quản lý Khu công nghệ cao tiếp lời sẽ yếu cầu TS chế ra một máy tương tự nhưng qui mô hơn sử dụng lâu bền tại chính khu công nghệ cao để minh định một cách thiết thực giá trị của sáng chế.
Cử tọa dành thời gian còn lại để đi thăm phòng thí nghiệm của khu công nghệ cao nơi có đặt hai máy phát điện chạy bằng nước đang vận hành.
Phải nói tôi đến buổi hội thảo với rất nhiều câu hỏi trong đầu, tôi ra khỏi buổi hội thảo những câu hỏi này càng thêm độ ấm ức vì chẳng có câu hỏi nào được tác giả sáng chể có câu trả lời thỏa đáng. Cái “tạp chất” có khả năng tách hydrogen ra khỏi nước đã càng trở thành một chất bí hiểm ly kỳ bội phần.
Bình (trái) chứa “tạp chất” và nước đang sủi bột
Tôi nhìn tác dụng của chất ấy vào nước với hydrogen nổi lên sủi bột như nước đang sôi với biết bao câu hỏi mà chưa có giải thích ! Tôi thử đưa tay sờ vào bình chứa. Bình có nhiệt độ nóng khoản 50-60 độ C.
Như vậy năng lượng phát sinh chẳng những đủ cho phản ứng phân ly của nước mà còn dư ra có thể đun nóng bình chứa! Như vậy từ bao lâu nay tại sao không nghĩ đến việc đo đạc sự thay của khối lượng “tạp chất” ấy trong quá trình phát ra điện? Và tôi cũng giật mình khi thấy bóng điện tắt ngay khi công tác viên của TS Khê bẻ cong ống dẫn không cho hydrogen chạy vào bình phát điện chạy bằng pin nhiên liệu. Tại sao đèn tắt nhanh như vậy, như trực tiếp bật lên rồi tắt đi qua “contact” điện, thời gian trễ gần như không có?
Tôi ra về với bao nỗi ngổn ngang. Có một cái gì lạ lùng chưa có câu giải thích! Tôi tự bảo mình đâu phải chuyên gia ngành này. Đành chờ vậy… Bí mật mà…
Nguyễn Đăng Hưng
9/3/2012
Theo: danluan
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét