Dấu ấn

Phạm Đình Trọng

Theo: Viet-studies
Bàn giao quyền lực cho người kế nhiệm rồi lui vào lịch sử. Vâng, người lãnh đạo đất nước rời chính trường không lui vào mịt mù hư vô mà lui vào lịch sử. Việc làm, ứng xử của người lãnh đạo đất nước quyết định giàu nghèo, mạnh yếu cả dân tộc, quyết định cuộc sống bình an hay xao xác của người dân sẽ để lại dấu ấn trong lịch sử, để lại dấu ấn trong lòng dân. Người lãnh đạo có tài năng và đức độ để lại tiếng thơm. Người thiếu tài, kém đức để lại vết nhơ! Trăm năm bia đá thì mòn / Nghìn năm bia miệng vẫn còn trơ trơ (Ca dao). Người lãnh đạo đất nước tạc dấu ấn vào bia đá lịch sử, tạc dấu ấn vào bia miệng dân gian! Dấu ấn của trăm năm! Dấu ấn của ngàn năm!

1. DẤU ẤN CỦA TẤM LÒNG
Dù Chủ tịch nước của Quốc hội khóa 12 (2006-2011) Nguyễn Minh Triết có đi nửa vòng trái đất đến tận Cuba nói một câu xưa cũ của những năm sáu mươi thế kỉ trước, thể hiện một tư duy tĩnh, ngưng đọng trong một thời đại của tốc độ, trong một thế giới đang dồn dập biến động: Cuba thức thì Việt Nam ngủ, Việt Nam thức thì Cuba ngủ, hai nước anh em thay nhau canh gác hòa bình thế giới! Người dân nhận ra trong câu nói đó một cảm hứng chính trị mòn cũ, một tư duy chính trị không còn khả năng vận động, đúng như mọi chính khách khác của chính trường Việt Nam vì đó là tư duy chính thống, tư duy an toàn để thăng tiến! Vì tư duy mòn cũ, yên tâm, bằng lòng, thỏa mãn với quá khứ, không vận động được với sự phát triển của cuộc sống, trong một dịp khác, Chủ tịch Nguyễn Minh Triết đã từng gay gắt nói: Xóa bỏ điều bốn Hiến pháp là tự sát! Điều bốn Hiến pháp cho đảng Cộng sản Việt Nam được quyền đương nhiên lãnh đạo xã hội! Lời Chủ tịch Nguyễn Minh Triết là sự thú nhận rằng đảng Cộng sản Việt Nam không còn sức sống tự thân, phải tồn tại bằng sự bảo lãnh của Hiến pháp! Không còn sự bảo lãnh của Hiến pháp, đảng Cộng sản Việt Nam lập tức bị cuộc sống loại bỏ! Những câu nói bất hủ đó đã làm hiện lên đầy đủ con người xưa cũ, trì trệ của Chủ tịch Nguyễn Minh Triết cũng như mọi người cộng sản còn kiên trì học thuyết cộng sản cực đoan từ thế kỉ 19! Nhưng người dân cũng nhận ra trong việc làm, trong ứng xử của Chủ tich Nguyễn Minh Triết cái tâm của một người nhân hậu và ông đã để lại được dấu ấn tốt đẹp trong nhiệm kì là người đứng đầu nhà nước bằng cái tâm nhân hậu đó.
Đầu nhiệm kì, Chủ tịch Nguyễn Minh Triết kí quyết định tặng giải thưởng Nhà nước cho bốn nhà văn, nhà thơ có tài, có tâm, có công lao trong sự nghiệp giải phóng dân tộc nhưng đã bị cuộc đấu tranh giai cấp sắt máu trong lĩnh vực văn hóa tư tưởng đấu tố, lăng nhục, đày đọa, tước quyền sáng tạo, biến bốn nhân cách văn hóa rất tiêu biểu cho trí tuệ, tài năng và khí phách kẻ sĩ Việt Nam thành tội đồ trong vụ án Nhân Văn Giai Phẩm: Trần Dần, Hoàng Cầm, Lê Đạt, Phùng Quán.
Những người tạo dựng ra vụ Nhân Văn Giai Phẩm đều đã chết nhưng người thân của họ có vai vế, có tiếng nói trong hậu trường chính trị vẫn còn và Chủ tịch Nguyễn Minh Triết gặp không ít cản trở nhưng ông vẫn quyết làm được việc mà nhân dân, mà lịch sử, mà lẽ phải đòi hỏi ông phải làm! Trao tặng giải thưởng Nhà nước cho bốn “tội đồ” hàng đầu, nổi bật nhất của vụ án Nhân Văn Giai Phẩm, Chủ tịch nước Nguyễn Minh Triết đã phủ nhận sự đúng đắn, sự lương thiện của vụ Nhân Văn Giai Phẩm! Đó là việc làm dũng cảm phải có dũng khí, có lương tâm, có tấm lòng nhân hậu, trung thực mới làm được! Và con người nhân hậu đó kết thúc nhiệm kì Chủ tịch nước bằng chữ kí phong tặng danh hiệu Anh hùng cho nhà văn Sơn Tùng.
Trong môi trường chính trị còn kiên trì níu kéo học thuyết Mác – Lê nin của quá khứ nhiều bóng tối thì hai việc làm trên của Chủ tịch Nguyễn Minh Triết cũng là hai dấu ấn hồng của tấm lòng son Nguyễn Minh Triết trong nhiệm kì Chủ tịnh nước, là hai đốm sáng đáng ghi nhận!
Nhưng đó cũng là người duy nhất để lại trong tôi dấu ấn tốt đẹp trong bốn vị đứng đầu bốn cơ quan quyền lực đất nước của nhiệm kì vừa kết thúc, một nhiệm kì nhiều thách thức, nhiều sự kiện liên quan đến thịnh suy đất nước, tác động đến cuộc sống no đói, sướng khổ của người dân, cũng là cơ hội, là bối cảnh lịch sử để người lãnh đạo thể hiện mình và để lại dấu ấn tốt đẹp, để lại tên tuổi, để lại tiếng thơm trong sử xanh. Tiếc là họ chỉ để lại những dấu ấn buồn trong tôi!
2. CHÂN ĐÃ ĐI KHẮP THẾ GIỚI, MẮT NHÌN VẪN CHƯA VƯỢT KHỎI KHUNG CỬA NGÔI NHÀ SÀN
Chúng ta vẫn thường lấy nghề nghiệp xuất thân trước khi bước vào chính trường để gọi thân mật một chính khách, đưa chính khách trở về với cội nguồn nhân dân, trở về cuộc sống dân dã đời thường, trở về với con người thật bình dị, gần gũi. Lấy nghề nghiệp xuất thân để gọi chính khách cũng là chỉ ra dấu ấn nghề nghiệp, dấu ấn xuất thân của chính khách đó. Là một người thợ làm đến Chủ tịch nước mà Chủ tịch Tôn Đức Thắng vẫn luôn có bên mình chiếc kìm, bộ clê, ngày nghỉ Cụ Chủ tịch nước ngoài tám mươi tuổi lại trở về là người thợ, mang xe đạp của con cháu ra kiểm tra, chỉnh sửa! Một con người bình dị, chân thật mà quyền lực cũng không làm thay đổi, biến chất!
Chúng ta đã từng trìu mến gọi Chủ tịch Tôn Đức Thắng là Người Thợ Ba Son Tôn Đức Thắng thì chúng ta cũng có thể thân thiết gọi Người Đội Phó Khai Thác Rừng Nông Đức Mạnh. Vâng, làm rừng là nghề vào đời, nghề được đào tạo chính qui, bài bản, nghề lâu năm của anh thanh niên Tày sinh ra và lớn lên giữa cánh rừng Na Rì, Bắc Cạn Nông Đức Mạnh. Người Thợ Rừng Nông Đức Mạnh làm Tổng bí thư đảng Cộng sản Việt Nam liền hai khóa từ năm 2001 đến năm 2011! Trong mười năm dài đó, Tổng bí thư Nông Đức Mạnh đã để lại trong tôi hai dấu ấn nặng trĩu nỗi buồn!
Mở đầu nhiệm kì thứ nhất, Tổng bí thư Nông Đức Mạnh đi sứ sang Trung Hoa, đặt bút kí Tuyên bố chung với người đứng đầu đảng Cộng sản Trung Hoa: Nhất trí thúc đẩy các doanh nghiệp hai nước hợp tác lâu dài trong dự án bô xít nhôm Đắc Nông! Chữ kí của Tổng bí thư Nông Đức Mạnh đã rước về cho đất nước ta một tai họa vô cùng to lớn! Cái tai họa đó lù lù hiển hiện ngày càng rõ, ngày càng lớn mà tai họa đến sớm nhất, cũng là tai họa lớn nhất, tàn phá sức mạnh Việt Nam nặng nề nhất là sự bất đồng, chia rẽ sâu sắc trong nội bộ dân tộc Việt Nam.
Đoàn kết là cội nguồn sức mạnh của một dân tộc và nội hàm quan trọng nhất, quyết định nhất của đoàn kết dân tộc là sự đồng thuận, nhất trí giữa chính quyền và nhân dân, quyền lực và lòng dân cùng một ý chí. Những kí kết của Tổng bí thư Nông Đức Mạnh với đảng Cộng sản Trung Hoa đã đưa đảng Cộng sản Việt Nam đến một chủ trương không thuận lòng dân, không vì lợi ích của đất nước và lợi ích của nhân dân Việt Nam: “Khai thác bô xít Tây Nguyên là chủ trương lớn của đảng”! (Lời ủy viên Bộ Chính trị đảng Cộng sản Việt Nam, Thủ tướng Chính phủ Việt Nam, Nguyễn Tấn Dũng)
Những trí thức chân chính của dân tộc Việt Nam đã chỉ ra những nguy cơ quốc gia, những thua thiệt toàn diện và cả sự thất đức trong việc rước người Trung Hoa vào “hợp tác lâu dài” khai thác bô xít Tây Nguyên!
Nguy cơ: Nguy cơ của quả bom hàng triệu tấn bùn độc treo trên đầu dân tộc Việt Nam! Nguy cơ của đội quân bành trướng hùng hậu núp bóng công nhân bô xit làm chủ thế đất chiến lược Việt Nam!
Thua thiệt: Về chính trị, làm bô xít, Trung Hoa nắm thế chủ động, Việt Nam hoàn toàn bị phụ thuộc vào Trung Hoa. Phụ thuộc trong làm ăn, trong kinh tế tất dẫn đến phụ thuộc về chính trị! Về kinh tế, dồn một ngành kinh tế, một sức mạnh kinh tế đất nước vào một công việc không hiệu quả, cầm chắc thua lỗ! Về văn hóa, hủy diệt văn hóa rừng Tây Nguyên! Về xã hội, tạo cơ hội vàng cho Trung Hoa thực hiện mưu đồ Hán hóa với Việt Nam!
Hán hóa thế giới là một mưu đồ ngày càng lộ rõ của Trung Hoa! Với hình thức đầu tư làm ăn, hợp tác kinh tế, đưa người Hán đến các công trình xây dựng, Trung Hoa đang Hán hóa cả châu Phi, đang Hán hóa Myanmar, đang đẩy mạnh Hán hóa Lào, ráo riết Hán hóa Việt Nam . . . Chữ kí của Tổng bí thư Nông Đức Mạnh cam kết với Trung Hoa “hợp tác lâu dài trong các dự án bô xit” đã giúp việc Hán đó tiến một bước sâu vào tận rừng thẳm Tây Nguyên Việt Nam! Từng đợt, từng đợt hàng ngàn đàn ông Đại Hán kéo vào Tây Nguyên, miền rừng sâu thẳm nhất của đất nước Việt Nam để rồi nhiều người đàn ông Hán đã và sẽ trở thành chồng của các cô gái Tây Nguyên, thành cha những đứa trẻ Tây Nguyên! Những dòng máu Hán đang bén rễ sâu vào tận các buôn làng heo hút Tây Nguyên!
Thất đức: Bô xít chưa mang lại lợi ích cho kinh tế Việt Nam hôm nay. Đó là của để dành cho mai sau! Vội vàng ăn tươi nuốt sống, ăn sống ăn sít của để dành cho mai sau là thất đức với các thế hệ mai sau!
Vì những lẽ đó, đông đảo trí thức, những lõi sáng của dân tộc Việt Nam đã mạnh mẽ lên tiếng không đồng tình với đảng Cộng sản trong chủ trương lớn hợp tác với Trung Hoa khai thác bô xit Tây Nguyên! Chữ kí của Tổng bí thư Nông Đức Mạnh đưa người Trung Hoa vào Việt Nam khai thác bô xít đã làm bộc phát mối bất đồng lớn, bộc phát sự xung đột lợi ích, bộc phát sự chia rẽ sâu sắc giữa nhà nước của đảng Cộng sản Việt Nam với nhân dân Việt Nam!
Thực ra Trung Hoa hợp tác khai thác bô xit với Việt Nam không phải vì Trung Hoa cần bô xit Việt Nam! Họ lôi kéo Việt Nam làm bô xít cũng như họ lôi kéo nông dân Việt Nam trồng chuối, trồng khoai lang cho họ! Họ đưa ra giá mua chuối, mua khoai lang cao chót vót để nông dân ào ào phá lúa, phá hoa màu, phá cả cây công nghiệp lâu năm, đổ xô vào trồng chuối, trồng khoai lang. Đến vụ chuối chín rộ trên cây, khoai lang thu hoạch chất đống ngoài đồng, họ không mua nữa hoặc mua với giá bèo, dưới gía thành chi phí sản xuất! Họ đã nhiều lần làm như vậy với quả dưa hấu, quả vải thiều, gây điêu đứng khốn cùng cho hàng triệu nông dân Việt Nam! Họ đang làm như vậy với người nông dân trồng chuối ở Quảng Trị, với người nông dân trồng khoai lang ở Vĩnh Long! Củ khoai, trái chuối, quả vải thiều chỉ là việc của mấy người nông dân, chỉ là kinh tế gia đình! Làm bô xit là việc lớn của cả nước! Khai thác bô xít là kinh tế quốc gia! Công nghiệp bô xit đổ bể là cả nền kinh tế quốc gia khốn đốn! Cả dân tộc lơ láo!
Đánh đòn kinh tế hiểm như vậy, khai thác bô xít Tây Nguyên còn đánh đòn hiểm hơn nhiều vào sức mạnh dân tộc Việt Nam, làm chia rẽ, bất đồng sâu sắc giữa chính quyền và người dân! Và chủ trương lớn của đảng: Hợp tác với Trung Hoa khai thác bô xít Tây Nguyên đã và đang trở thành loại a xít mạnh ăn mòn khối sắt thép đoàn kết dân tộc Việt Nam! Trung Hoa lôi kéo Việt Nam làm bô xit vì điều đó, chứ đâu phải vì Trung Hoa cần bô xít của Việt Nam! Nghe Trung Hoa làm bô xit là dính đòn chính trị, đòn kinh tế, đòn môi trường, đòn văn hóa, đòn xã hội và đòn chia rẽ dân tộc! Chữ kí của Tổng bí thư Nông Đức Mạnh cam kết hợp tác lâu dài với Trung Hoa khai thác bô xít ở Việt Nam đã đẩy dân tộc Việt Nam ra hứng trọn những cú đòn hiểm đó của Trung Hoa!
Trước khi rời chiếc ghế quyền lực, Tổng bí thư Nông Đức Mạnh còn kịp để lại thêm một dấu ấn buồn lớn nữa là: Trong hội nghị cuối cùng của ban Chấp hành trung ương đảng khóa X họp bàn quyết định nhân sự cấp cao cho khóa tiếp theo, Tổng bí thư Nông Đức Mạnh đã lèo lái đưa được con trai ông, vốn là người đã phải sang tận trời Âu bán sức lao động cơ bắp, vào ban Chấp hành trung ương đảng khóa tới!
Cần có sự tinh tế và công bằng để nhận ra con người trung thực, nhân hậu ở Chủ tịch nước Nguyễn Minh Triết. Nhưng không cần đến sự tinh tế, mọi người dân Việt Nam vẫn thấy rõ sự vun vén cho gia đình, thấy rõ mối bận tâm lớn nhất của Tổng bí thư Nông Đức Mạnh trong suốt mười năm ngồi chiếc ghế quyền lực cao nhất của đất nước chỉ cố đưa bằng được người con trai không thể học được đến nơi đến chốn vào bằng được vị trí quyền lực quốc gia!
Con trai ở tuổi đi học thì ông là quan chức hàng tỉnh, phó ty rồi trưởng ty Lâm nghiệp, phó Chủ tịch rồi Chủ tịch tỉnh. Một gia đình như vậy thừa điều kiện cho con học hành đến nơi đến chốn nếu đứa con có tố chất cho việc học. Nhưng con ông không có tố chất đó, không thể học được, không thể làm việc bằng đầu óc, phải vào đời kiếm sống bằng lao động cơ bắp, là công nhân xuất khẩu làm thuê cho nước ngoài! Có thừa điều kiện để học, tuổi đi học là tuổi tốt nhất để tiếp nhận kiến thức, tuổi nạp năng lượng trí tuệ, con ông đã không thể học được, không thể nạp được tri thức thì sau này, khi ông trở thành quan chức cấp cao của quốc gia, con ông, một công nhân ra nước ngoài làm thuê bỗng có đủ bằng cấp đại học, cử nhân kinh tế, cử nhân chính trị, thì đó chỉ là tấm bằng của thủ tục hành chính chứ không phải là tấm bằng của học thức! Đó là tấm bằng để hoàn chỉnh hồ sơ làm quan chứ không phải là tấm bằng của trí tuệ!
Về tư cách công dân, con trai ông là một công dân tầm thường, chưa có đóng góp gì cho đất nước! Đến nghĩa vụ thông thường của mọi công dân là nghĩa vụ quân sự, con trai ông cũng không thực hiện! Một công dân như vậy không thể so được với hàng triệu, hàng triệu tuổi trẻ Việt Nam đang lao động, chiến đấu, hi sinh quên mình đóng góp to lớn cho đất nước! Không thể so được với hàng triệu, hàng triệu tài trí Việt Nam, đã vượt qua mọi khó khăn thiếu thốn, nhịn đói đi học, lội sông, lội suối, cuốc bộ hàng chục cây số đi học, vừa nhọc nhằn bươn chải kiếm sống vừa bền bỉ học tập và họ đã học được đến nơi đến chốn, đã tốt nghiệp điểm cao ở các trường đại học trong nước và ngoài nước, họ là những người thực sự có ý chí, có tài năng, có cuộc sống cao đẹp, họ xứng đáng có vị trí cao trong xã hội, vừa để họ được mang tài trí ra cống hiến, vừa để nêu tấm gương sáng cho xã hội! Nhưng nhiều công dân Việt Nam ưu tú đó đã không có được chỗ đứng xứng đáng để được mang tài năng ra cống hiến cho đất nước!
Chăm chăm vun vén cho gia đình, Người thợ rừng Nông Đức Mạnh trở thành Tổng bí thư đảng cộng sản Việt Nam ở đại hội IX năm 2001 thì ngay đại hội X, năm 2006, ông đã đưa con trai ông, một công dân tầm thường vào danh sách ứng cử ban Chấp hành trung ương đảng! Ý chí vun vén cho gia đình quá lớn làm cho ông không nhận ra lời nhắc nhở của đông đảo những lá phiếu không chấp nhận con trai ông, công dân tầm thường Nông Quốc Tuấn vào cơ quan quyền lực của đảng! Ông chỉ nhận ra rằng phải sử dụng quyền lực tổ chức và cơ cấu của tổ chức đảng để thực hiện bằng được sự vun vén gia đình, giành bằng được quyền lực cho con trai ông, một công dân tầm thường! Và tổ chức đảng đã ra tay tiếp sức cho ông trong việc vun vén đó! Tháng tư năm 2009 tổ chức đảng đưa con trai ông về ém ở ghế phó bí thư tỉnh ủy Bắc Giang! Sau đó, điều bí thư tỉnh ủy Bắc Giang đương nhiệm đi nơi khác! Chiếc ghế quyền lực cấp tỉnh đã dọn sẵn, chỉ một thủ tục tổ chức, tháng tám năm 2010, con trai ông trở thành bí thư tỉnh ủy Bắc Giang! Theo cơ cấu tổ chức đảng, cái thế bí thư tỉnh ủy là một bảo đảm chắc chắn cho cái lực, cái danh, cái quyền, cái uy ủy viên ban chấp hành trung ương đảng! Kết thúc hai nhiệm kì Tổng bí thư đảng cộng sản Việt Nam, Người thợ rừng Nông Đức Mạnh vô cùng hả hê với thành quả đưa được con trai, một công dân tầm thường vào cơ quan quyền lực cao nhất của đảng!
Với chữ kí cam kết với đảng Cộng sản cầm quyền bên Trung Hoa hợp tác khai thác bô xít ở Tây Nguyên Việt Nam, Tổng bí thư Nông Đức Mạnh đã khắc vào lịch sử đảng Cộng sản Việt Nam, khắc vào lịch sử đương đại Việt Nam dấu ấn của một người ở vị trí lãnh đạo quốc gia nhưng chưa có tầm nhìn quốc gia! Cố đưa bằng được con trai, một công dân tầm thường vào cơ quan quyền lực cao nhất của đảng Cộng sản Việt Nam, cũng là cơ quan quyền lực cao nhất của đất nước, Tổng bí thư Nông Đức Mạnh cũng để lại một dấu ấn là Người Thợ Rừng Nông Đức Mạnh đã về kinh kì ngồi trên chiếc ngai vàng của người đứng đầu đất nước nhưng tình cảm và tầm suy nghĩ lo toan của ông vẫn chưa vượt ra ngoài cánh cửa ngôi nhà sàn trong cánh rừng Na Rì, Bắc Cạn!
3. GẦN MẶT XA LÒNG
Hoạt động văn hóa và hoạt động thông tin truyền thông ở nước Việt Nam xã hội chủ nghĩa không quan tâm đến hiện thực đời sống của đất nước, không hướng đến cuộc sống phong phú, sinh động của nhân dân, nhân dân chỉ là đám đông lao xao, chỉ là nhân vật quần chúng, không phải là nhân vật chính! Hướng thượng, những người làm văn hóa nghệ thuật và làm thông tin, truyền thông coi các nhà lãnh đạo đất nước là nhân vật trung tâm, nhân vật chính, là diễn viên gạo cội, là siêu sao của trang báo, của màn hình, của đời sống tinh thần nhân dân, coi hoạt động, lời nói của các nhà lãnh đạo đất nước là hiện thực đất nước, là đề tài hàng đầu!
Văn hóa thông tin hướng thượng đã làm nghèo nàn đời sống văn hóa nghệ thuật đất nước, làm nghèo nàn, nhạt nhẽo nội dung thông tin, làm cho hoạt động văn hóa, thông tin tuyên truyền không cần đến tài năng, không cần đến sự sắc xảo phát hiện những vấn đề của cuộc sống đặt ra, không cần biết đến sự thật, không cần đến liêm sỉ con người và tư cách nghệ sĩ mà chỉ cần những nhà báo rô bốt, văn nô, bút bồi, như Tổng biên tập đài Phát thanh Truyền hình Hà Nội Trần Gia Thái!
Hàng ngày mở trang báo, bật ti vi đều thấy tràn ngập tin, bài, ảnh, video clip về các vị lãnh đạo đất nước! Lãnh đạo đất nước đến đơn vị cơ sở gặp dân, đại biểu Quốc hội tiếp xúc với cử tri không lắng nghe dân, không tìm tòi phát hiện những vấn đề cuộc sống người dân đặt ra mà chỉ hào phóng ban phát những lời huấn thị về tình hình, nhiệm vụ, cao giọng chỉ đạo, dạy bảo những điều cao cả! Xuất hiện đậm nét hàng ngày ở vị trí hàng đầu với tần suất cao trên mặt báo, trên màn hình, hình ảnh các vị lãnh đạo đất nước vô cùng quen thuộc, nhẵn mặt với dân mà hồn các vị chai lì, vô cảm với cuộc sống đầy gian nan của dân và lòng các vị xa dân vời vợi! Và người lãnh đạo Nhà nước để lại dấu ấn vô cảm, xa dân đậm nét nhất trong tôi là Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Phú Trọng!
Hàng ngàn lính Trung Hoa đã trút bỏ bộ quân phục rằn ri của lính biệt kích, mặc bộ quần áo xanh công nhân khai thác bô xít đã âm thầm lặng lẽ vào chiếm cứ đất Tây Nguyên của ta! Người dân cả nước khắp ba miền Bắc, Trung, Nam, từ những bậc tiền bối cách mạng, từ trí thức, nghệ sĩ đến người chạy xe ôm đều phập phồng lo âu trước hiểm họa bô xít hủy hoại môi trường sống con người, trước hiểm họa Đại Hán bành trướng đã đổ bộ vào tận trung tâm đất nước, lúc đó dự án khổng lồ khai thác bô xít Tây Nguyên mới được đưa ra Quốc hội. Nhưng dưới sự điều hành của Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Phú Trọng, dự án ngốn nguồn vốn khổng lồ đó đã được chia nhỏ ra thành nhiều dự án riêng biệt theo từng vị trí khai thác, từng công đoạn công việc để mỗi dự án nhỏ đó có vốn đầu tư dưới mức luật định, không phải thông qua Quốc hội! Khi có đại biểu Quốc hội dũng cảm hiếm hoi vừa chỉ ra việc Quốc hội đã nêu một tấm gương xấu về sự lách luật, xé luật do chính Quốc hội xây dựng lên thì Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Phú Trọng liền lạnh lùng phán: Dự án khai thác bô xít Tây Nguyên đã được cả xã hội đồng thuận! Trời ơi! Bộ máy tuyên truyền chính thống vẫn rổn rảng rằng Quốc hội là cơ quan đại diện cho ý chí nguyện vọng của người dân. Vậy thì sự đồng thuận của người dân phải được thể hiện ở sự biểu quyết của Quốc hội chứ! Quốc hội chưa biểu quyết, coi ý chí của quyền lực là sự đồng thuận của dân thì cần gì đến Quốc hội nữa! Người đứng đầu cơ quan dại diện cho ý chí nguyện vọng của dân mà coi thường dân, vô cảm, xa dân đến vậy sao?
Giặc bành trướng Đại Hán nuôi tham vọng lấn chiếm đất đai, cưỡng chiếm biển đảo của ta từ lâu nhưng chưa khi nào họ ngang ngược, công khai, ráo riết, quyết liệt, trắng trợn thực hiện mưu đồ đó như năm năm gần đây, năm năm của nhiệm kì Tổng bí thư Nông Đức Mạnh, Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Phú Trọng, Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng!
Trước đây họ phải giấu kín tham vọng, kiên trì, lặng lẽ chờ thời cơ! Chờ khi Việt Nam vừa chia đôi đất nước, chính trị còn chưa ổn định, hai nhà nước Việt Nam đối kháng nhau vừa hình thành, chưa hoàn chỉnh, bộ máy quản lí nhà nước chưa bao quát hết phần lãnh thổ được phân chia, quân đội nhỏ bé vừa xây dựng đang bận đánh dẹp các thế lực chính trị nổi loạn, Trung Hoa liền lẻn đưa quân giả dân đánh cá lên chiếm hai đảo hoang Phú Lâm (I. Boiseé), Cam Tuyền (Robert) trong quần đảo Hoàng Sa, phần lãnh thổ thuộc nhà nước Việt Nam Cộng hòa ở phía Nam! Lại phải chờ mười tám năm nữa, đến khi có hiệp định Paris, Mĩ phải rút quân khỏi Nam Việt Nam, quân đội Việt Nam Cộng hòa đứng trước nguy cơ tan rã, họ mới dám đưa quân ào ạt đánh chiếm toàn bộ quần đảo Hoàng Sa của Việt Nam Cộng hòa! Lại chờ mười bốn năm nữa họ mới chiếm được cụm đá san hô Garma chưa nổi hẳn khỏi mặt biển trong quần đảo Trường Sa!
Đến nhiệm kì của ba người thực sự nắm vận mệnh đất nước Việt Nam: Tổng bí thư Nông Đức Mạnh, Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Phú Trọng, Thủ tướng Nguyễn Tấn Dùng thì Trung Hoa chẳng cần phải giấu giếm tham vọng, chẳng cần phải chờ đợi thời cơ vì dự án khai thác bô xít ở Tây Nguyên đã là thước đo quyền uy của họ, đã là kim đồng hồ trên bàn cân chỉ cho họ biết những người thực sự nắm vận mệnh đất nước Việt Nam đã lệch về phía nào trên bàn cân giữa lợi ích của nhân dân Việt Nam và lợi ích của Trung Hoa. Và đây, chiếc kim trên bàn cân đó đã chỉ lệch về phía lợi ích Trung Hoa: Tổng bí thư đảng cầm quyền Nông Đức Mạnh đặt bút kí cam kết thực hiện dự án bô xít! Thủ tướng Chính phủ Nguyễn Tấn Dũng hùng hồn tuyên bố: Khai thác bô xít là chủ trương lớn của đảng! Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Phú Trọng quyết liệt áp đặt: Dự án khai thác bô xit Tây Nguyên đã được sự đồng thuận của cả xã hội!
Với lịch sử Việt Nam và với nhân dân Việt Nam, chữ kí mang tai họa về cho đất nước và những lời nói phụ họa kia đã tạc vào bia đá lịch sử, đã tạc vào bia miệng dân gian! Không thể phai mờ! Không thể xóa bỏ! Không thể chạy trốn! Không thể chối cãi! Còn với Trung Hoa, thế là rõ! Trung Hoa đã áp đặt được mưu đồ trong dự án bô xít thì Trung Hoa cũng áp đặt được mưu đồ ở biển Đông! Và họ cứ ngang nhiên coi vùng biển từ ngàn đời của Việt Nam như ao nhà của họ! Không cần động binh đổ máu chiếm từng bãi san hô nhỏ lẻ, họ trắng trợn công bố cái lưỡi bò vươn từ lục địa Trung Hoa ra liếm gần hết vùng biển Việt Nam! Họ cấm dân Việt Nam đánh cá trên biển Việt Nam! Họ bắn giết, bắt giam, phạt tiền dân Việt Nam đánh cá trên vùng biển từ ngàn đời tổ tiên người Việt Nam đã làm chủ! Hàng ngày, hàng ngàn tàu đánh cá Trung Hoa giăng kín biển Việt Nam, cướp tài nguyên của Việt Nam, cướp cơm của dân Việt Nam! Thông tin chính thức của nhà nước ta công bố chỉ có năm trăm tàu cá Trung Hoa xâm nhập vùng biển Việt Nam! Thưa, con số thực là hàng ngàn chứ không phải hàng trăm! Hàng ngàn tàu Trung Hoa, có tàu thực sự của dân đánh cá, có tàu chiến giả dạng tàu cá, tràn vào biển Việt Nam vừa cướp tài nguyên biển Việt Nam vừa lấy thịt đè người, dùng tàu chiến xua đuổi tàu cá của dân Việt Nam!
Trước nỗi đau của người dân, máu người dân Việt Nam đã loang đỏ biển Việt Nam, tính mạng dân đã mất, của cải của dân đã bị cướp, trước nỗi nhục quốc thể, giặc bành trướng ngang ngược xâm chiếm biển Đông của tổ tiên Việt Nam, của lịch sử Việt Nam, một đại biểu Quốc hội còn chút lòng yêu nước thương nòi dũng cảm nêu ý kiến, đòi Chính phủ báo cáo về tình hình khẩn thiết của biển Đông! Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Phú Trọng lại lạnh lùng gạt đi: Tình hình biển Đông không có gì mới, không cần báo cáo! Trời đất! Giặc giết dân ta, cướp biển ta mà không có gì mới thì việc giết người cướp biển đó là bình thường, đương nhiên, giặc cứ giết dân Việt Nam đi, cứ cướp biển Việt Nam đi! Người đứng đầu cơ quan đại diện cho ý chí nguyện vọng của dân mà xa dân, lạnh lùng, vô cảm với tính mạng, với cuộc sống của dân, mà lạnh lùng, vô cảm với lãnh thổ thiêng liêng của tổ tiên để lại đến như vậy sao?
4. DẤU ẤN CỦA QUYỀN LỰC
Trong bộ nhớ của tôi còn lưu ba hình ảnh về Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng, tôi muốn cancel cũng không được.
Hình ảnh Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng trong lễ nhậm chức trên diễn đàn Quốc hội. Gương mặt rạng rỡ, Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng tươi cười nhận hoa chúc mừng rồi ông hướng xuống các đại biểu Quốc hội, nghiêm giọng, tự tin, dõng dạc nói: Tôi kiên quyết và quyết liệt chống tham nhũng! Nếu tôi không chống được tham nhũng, tôi từ chức ngay! Ba từ tạo ấn tượng rất mạnh về quyết tâm chống tham nhũng của Thủ tướng Dũng để tôi phải ghi lòng là: Kiên quyết! Quyết liệt! Từ Chức! Đã kiên quyết, lại còn quyết liệt nữa! Quyết liệt mà vẫn không chống được tham nhũng thì từ chức ngay! Thật là dũng cảm, rõ ràng, dứt khoát và quyết liệt làm cho người dân Việt Nam, ai cũng phải tin tưởng và khấp khởi chờ đợi!
Năm mươi bảy tuổi, ông là Thủ tướng trẻ nhất của nhà nước Việt Nam Xã hội chủ nghĩa! Ông cũng là Thủ tướng Việt Nam đầu tiên dũng cảm cam kết quyết liệt chống tham nhũng ngay khi vừa nhậm chức! Tuổi trẻ đã cho ông sự dũng cảm, quyết liệt đó! Với câu tuyên bố vô cùng ấn tượng của ông, năm trăm đại biểu Quốc hội, hàng trăm quan khách và nhà báo có mặt ở nghị trường Quốc hội vỗ tay nhiệt liệt không phải chỉ để chào mừng một Thủ tướng mới mà còn để ghi nhận lời cam kết dũng cảm, quyết liệt chống tham nhũng của ông!
Nhưng trong nhiệm kì năm năm qua của Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng, tham nhũng cũng bùng phát kiên quyết và quyết liệt nhất với những vụ lớn chưa từng có, lại ở cấp cao cận kề ngay quanh Thủ tướng: Vụ tham nhũng PMU18 ở bộ Giao thông Vận tải liên quan tới cấp Thứ trưởng! Vụ tham nhũng trong Đề án tin học 112 ở Văn phòng Chính phủ mà đầu vụ là Phó Chủ nhiệm Văn phòng Chính phủ! Vụ hối lộ quan chức Việt Nam của công ty Nhật Bản PCI! Vụ in tiền polymer mà chủ trò là Thống đốc ngân hàng nhà nước Việt Nam và ở Úc, ở Anh đã truy tố người đưa tiền hối lộ cho quan chức ngân hàng Việt Nam để được kí hợp đồng in tiền! Vụ tập đoàn Vinashin mà Chính phủ là chủ sở hữu và trực tiếp quản lí! . . . Năm năm qua tham nhũng không hề suy giảm mà còn tỏ ra đầy tiềm năng phát triển và thách thức!
Chỉ nói riêng về tập đoàn Vinashin do Thủ tướng thành lập, Thủ tướng đề bạt, quản lí người đứng đầu Vinashin, Thủ tướng tạo ra khung pháp lí ưu ái về tiền bạc để Vinashin phình ra cực đại về tổ chức và có nguồn vốn cũng cực đại, thoải mái chi dùng, tạo ra cơ hội tuyệt vời để Vinashin tham nhũng! Tham nhũng từ quyền lực đến tiền bạc! Ông chủ Vinashin đưa con cái, người thân vào những vị trí quyền lực để cùng nhau tìm cách tiêu khoản tiền khổng lồ của dân chỉ để kiếm lợi riêng!
Không cần điều tra, khảo sát thị trường, không cần tính toán hiệu quả kinh tế, chỉ cốt sao có những khoản mua sắm chi tiêu càng lớn thì phần tiền hoa hồng cho người mua càng lớn, những ông chủ Vinashin đã ném ra 1 300 tỉ đồng mua con tàu cũ chở khách, tàu đưa về càng chạy càng lỗ! Mua năm trước, năm sau tàu đã bục đáy, nằm liệt một chỗ! Ném ra 508 tỉ đồng xây dựng nhà máy nhiệt điện Cái Lân, những ông chủ Vinashin không chọn nhà thầu tử tế mà chọn nhà thầu lừa đảo để cùng nhau lừa đảo người dân Việt Nam! Nhà thầu mang công nghệ thiết bị cũ ở nước khác loại ra đưa đến lắp đặt cho Vinashin! Máy rệu rã, chạy ì ạch, vừa chạy vừa sửa chữa, đến năm sau thì chết hẳn! . . .
Vinashin đó! Tập đoàn kinh tế chủ lực, động lực của nền kinh tế đất nước do Thủ tướng trực tiếp chỉ đạo đó! Chỉ hai vụ việc trên cũng thấy được nguyên nhân sụp đổ của Vinashin chính là do sự chọn người, giao việc, giao tiền của Thủ tướng!
Thời gian Vinashin bành trướng mạnh mẽ, ngốn tiền dữ dội, vung tay tiêu tiền thỏa mái, tiền bạc bị thất thoát như tháo cống trùng với nhiệm kì kiên quyết và quyết liệt chống tham nhũng của Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng! Đến năm 2010, năm cuối cùng nhiệm kì của Thủ tướng Nguyễn Tấm Dũng, số tiền Vinashin làm thất thoát lên tới cả trăm ngàn tỉ đồng Việt Nam! Tính ra loại tiền đang sử dụng rộng rãi trên thế giới là năm tỉ dollars! Tính ra mỗi người dân Việt Nam, từ người già cho đến đứa trẻ mới sinh, đã bị Vinashin cướp mất hơn một triệu bạc!
Hình ảnh thứ hai của Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng lưu lại trong tôi là năm năm sau, cũng trong kì họp Quốc hội. Trên diễn đàn, Phó Thủ tướng Nguyễn Sinh Hùng, cũng là thành viên Bộ Chính trị với Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng, đang truyền đạt ý kiến Bộ Chính trị: Với chức năng là chủ sở hữu và chức năng quản lí nhà nước đối với Vinashin, Chính phủ, Thủ tướng chính phủ, một số thành viên Chính phủ đã có những thiếu sót, khuyết điểm. Nhưng Bộ Chính trị đã quyết định không xử lí kỉ luật đối với các tập thể và cá nhân! Bên dưới, ngồi ngay hàng ghế đầu, Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng vẻ mặt bình thản, đặt tay trên bàn, những ngón tay quyền lực cong lên khẽ khàng gõ nhịp, thanh thản như Thủ tướng đang xem một buổi biểu diễn nghệ thuật!
Sao lại như vậy được nhỉ? Bộ Chính trị quyết định không xử lí kỉ luật các tập thể và cá nhân trong vụ Vinashin! Cả trăm ngàn tỉ đồng tiền thuế của dân bị thất thoát là sự việc của hình sự, của pháp luật! Quyết định của Bộ Chính trị đã đứng trên cả pháp luật! Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ và một số thành viên Chính phủ đã có những thiếu sót khuyết điểm nhưng Thủ tướng Chính phủ, một số thành viên Chính phủ lại cũng là thành viên Bộ Chính trị nên Bộ Chính trị quyết định không xử lí kỉ luật ai cả! Hòa cả làng! Chỉ nhân dân Việt Nam tội nghiệp là thua đau!
Đã thả con mèo Vinashin ra, lại ném trước miệng mèo miếng thịt tươi thơm ngậy, làm sao mèo lại không ăn! Miếng thịt tươi thơm ngậy là cả trăm ngàn tỉ đồng tiền thuế của dân đã mất mà chỉ trị tội con mèo còn người thả mèo và đưa thịt đến miệng mèo thì bình thản!
Sao lại như vậy được nhỉ? Trong con số lạm phát cao tới trên 20% có phần “đóng góp” rất lớn của Vinashin đấy! Xin hãy lắng nghe tiếng rao của người bán bánh mì dạo: Bánh mì Sài Gòn, đặc ruột thơm bơ, một ngàn một ổ! Mới từ năm 2009 đến nay, hoàn toàn trong nhiệm kì của Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng, năm trước họ rao: Một ngàn một ổ! năm sau họ rao: Hai ngàn một ổ! bây giờ họ rao: Ba ngàn một ổ! Lắng nghe để biết con số lạm phát đó đã làm đồng tiền mất giá như thế nào! Để thấy con số lạm phát đó đã làm cho cuộc sống của người dân khốn cùng, đất nước nguy nan như thế nào! Vậy mà Thủ tướng cứ bình thản!
Hình ảnh thứ ba của Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng để lại dấu ấn trong tôi lại là hình ảnh Thủ tướng trong lễ nhậm chức nhiệm kì thứ hai tiếp liền sau nhiệm kì thứ nhất! Vẫn gương mặt rạng rỡ, Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng cười rất tươi đón nhận những bông hoa rất tươi!
Hoa rất tươi và Thủ tướng cười rất tươi! Chỉ có lòng dân là rầu rĩ! Năm năm qua người dân Việt Nam đã mất mát quá nhiều! Mất của cải! Mất tính mạng! Mất quyền công dân, mất cả quyền yêu nước! Năm năm qua tính mạng, của cải của người dân Việt Nam bị lính Trung Hoa bắn giết, cướp bóc ngoài biển Đông lớn hơn, thê thảm hơn, dày đặc hơn mọi thời kì khác! Năm năm qua người dân bị công an đánh chết ngoài đường, đánh chết trong trại giam nhiều hơn cả mấy chục năm trước! Năm năm qua cuộc sống của người dân bất an gấp nhiều lần trước! Tai ương rình rập! Trộm cướp hoành hành! Côn đồ hung hăng! Công an lộng hành!
Đó chính là dấu ấn của một thời!
5. DẤU ẤN TRONG CUỘC SỐNG
Chiến tranh đã lùi xa, đất nước yên hàn đã mấy chục năm nhưng xã hội Việt Nam những năm tháng này thực sự là một xã hội loạn! Loạn đạo lí! Loạn giá trị! Loạn kỉ cương! Thời chiến tranh, giặc giã liên miên, bom đạn gầm rú mà lòng người bình yên, vững tin! Bây giờ lòng người hoang mang, bất ổn, không còn niềm tin! Lời hứa hùng hồn của ông Thủ tướng Chính phủ trước Quốc hội, trước toàn dân mà cũng bay theo gió thì còn biết tin vào ai!
Mất niềm tin, loạn từ trong lòng người mà ra! Không còn niềm tin vào lương tâm, vào danh dự, không còn niềm tin vào đạo lí, vào lẽ phải, vào kỉ cương, bạo lực sẽ ngự trị! Bạo lực tràn lan trong xã hội! Con giết cha! Vợ giết chồng! Trò hành hung thầy! Học trò nói chuyện với nhau bằng dao găm! Bốn người đi hai xe máy chỉ va quệt nhẹ liền bỏ xe, rút dao đâm chém nhau, hai mạng người chết gục giữa đường!
Bạo lực tràn lan ngay trong quan hệ dân sự giữa nhà nước với người dân! Một người Anh hùng đầy công lao như bà Ba Sương bị cả một hệ thống quyền lực nhà nước dựng tội, làm án, hãm hại! Một trí thức chỉ ra những vấn nạn, những nguy cơ của đất nước và đề xuất những giải pháp liền bị buộc tội tuyên truyền chống nhà nước, phải nhận án tù! Công an đánh chết dân xảy ra khắp nơi!
Quyền lực và sức mạnh bạo lực nhà nước được sử dụng tùy tiện, tràn lan trong xã hội dân sự. Nghị định 97 của Thủ tướng buộc trí thức chỉ được gửi ý kiến phản biện trong vòng tròn khép kín của các cơ quan đảng, nhà nước, không được công bố, phát biểu phản biện công khai trong xã hội! Nghị định của Thủ tướng cấm dân khiếu kiện tập thể! Những nghị định phô trương, thị uy quyền lực này đã áp đặt ý chí, quyền uy nhà nước vào những hoạt động dân sự thông thường, tước đi quyền công dân bình thường nhất mà Hiến pháp cho người dân, cản trở bước đi tất yếu của một xã hội dân sự lành mạnh, hài hòa!
Người dân biểu tình bộc lộ lòng yêu nước phản đối sự gây hấn xâm lược của Trung Hoa với Việt Nam lại bị chính công an Việt Nam đàn áp, bắt giam, đánh đập, nhục mạ! Hình ảnh người biểu tình yêu nước bị công an đạp vào mặt, bị công an bóp cổ, bẻ tay, quật ngã, vật ngửa, khiêng đi, lôi đi, kéo đi, quắp đi, đẩy lên ô tô đưa về đồn công an giam giữ là dấu ấn nặng nề, u ám của một thời quyền lực nhà nước mặc sức lộng hành, chà đạp lên quyền công dân, của một thời nhà nước coi nhân dân như các thế lực thù địch, nhà nước ứng xử với dân bằng bạo lực!
Lấy sức mạnh quyền lực, sức mạnh công cụ, sức mạnh đồng tiền thay thế cho lẽ phải, thay thế cho pháp luật kỉ cương, tất sinh loạn! Dùng quyền lực đưa người tầm thường, tài thấp, chí hèn vào vị trí đòi hỏi tài cao, chí lớn! Dùng quyền lực cướp đất của người dân thân cô thế cô! Dùng cả hệ thống quyền lực nhà nước làm án trừng trị những tiếng nói trung thực của người dân! Dùng sức mạnh công cụ công an đàn áp, bóp chết tiếng nói chính đáng của người dân, bóp chết tiếng kêu oan của người dân bị cướp đất, bóp chết tiếng hô đòi giữ gìn toàn vẹn lãnh thổ của người dân yêu nước . . ., đó là hiện thực xã hội Việt Nam hôm nay!
Xã hội tao loạn, lòng người bất an hiện nay chính là dấu ấn của những nhà lãnh đạo đất nước nhiệm kì vừa qua để lại trong lịch sử, để lại trong lòng dân!
Sử dụng bạo lực với dân, nhà nước đang gieo mầm mống cái loạn trong xã hội, đang dồn nén chiếc lò xo sức mạnh nhân dân! Nếu mầm mống này không được loại bỏ, sự dồn nén này không dừng lại, bạo lực không được thay thế bằng dân chủ, tất sẽ đến lúc chiếc lò xo bật tung! Mùa xuân Ả Rập, những cuộc cách mạng long trời lở đất ở thế giới Ả Rập chính là sự bật tung của chiếc lò xo bị dồn nén quá giới hạn, là sức mạnh nhân dân lên tiếng!
Lòng dân rất độ lượng và trí dân rất sáng suốt! Lịch sử cũng rất công minh, sòng phẳng! Không ai có thể lừa gạt được Nhân dân và che giấu được lịch sử. Quyền lực dù mạnh và tàn ác, bạo liệt đến đâu cũng chỉ nhất thời, cũng phải chịu sự phán xét của lịch sử và Nhân dân. Nhân dân là nạn nhân của quyền lực nhưng Nhân dân cũng là Quan tòa phán xét quyền lực! Những người có vai trò, có trách nhiệm với dân, với nước, công, tội đến đâu sẽ được lịch sử và Nhân dân phán xét phân minh, sòng phẳng! Và Quan tòa Nhân dân nghiêm khắc cảnh báo: Bạo lực đang được sử dụng quá đà với Nhân dân, cần dừng lại ngay!
28.09.2011
Tác giả gửi cho viet-studies ngày 7-11-11