Giải pháp nào cho cuộc đấu tranh cho dân chủ ở Việt nam?

Anh Vũ, thông tín viên RFA, Bangkok

Sơn phết lại biểu tượng đảng

AFP

∇ Nghe Bài Này

Trong công cuộc đấu tranh cho Dân chủ ở Việt nam hiện chưa có một giải pháp thống nhất giữa các tổ chức và lực lượng trong và ngoài nước. Đối đầu một mất một còn hay đối thoại thông qua con đường diễn biến hòa bình?

RFA có cuộc trao đổi với một số nhà chính trị trong và ngoài nước để tìm câu trả lời. Anh Vũ cho biết thêm chi tiết.

Trong bối cảnh chính trị Việt nam với một thể chế chính trị đượm màu sắc cộng sản, quyền lực chính trị thuộc độc quyền của đảng CSVN một chính đảng duy nhất hợp pháp, tự cho mình quyền lãnh đạo nhà nước và xã hội. Còn các tổ chức chính trị xã hội khác đều bị coi là hoạt động bất hợp pháp.

Hai phương cách cho cuộc đấu tranh cho dân chủ

Các lực lượng tổ chức chính trị và cá nhân đối lập của người Việt hầu hết ở nước ngoài, nơi có cộng đồng lớn của người Việt sinh sống. Còn ở trong nước thì phần lớn hoạt động bí mật hoặc bán công khai và hầu hết đều bị đàn áp, tù đầy. Do vậy về quy mô các cá nhân và tổ chức hết sức nhỏ bé và yếu ớt.

Tuy nhiên, công cuộc đấu tranh cho Dân chủ ở Việt nam hiện chưa có một giải pháp thống nhất giữa các tổ chức, cá nhân, lực lượng trong và ngoài nước. Khi được hỏi về 2 khả năng mà phong trào đấu tranh cho dân chủ phải lựa chọn, đó là:

1. Đối đầu, một mất một còn.
2. Bằng cách gây lòng tin, thông qua phản biện đối lập trên tinh thần xây dựng theo cái gọi là diễn biến hòa bình.

Hai khả năng mà phong trào đấu tranh cho dân chủ phải lựa chọn, đó là:1. Đối đầu, một mất một còn. 2. Bằng cách gây lòng tin, thông qua phản biện đối lập trên tinh thần xây dựng theo cái gọi là diễn biến hòa bình

Phương cách 2 phù hợp với hoàn cảnh VN

Từ Sài gòn, nhà tranh đấu Nguyễn Bắc Truyển, cựu tù nhân lương tâm cho rằng phương thức đấu tranh ôn hòa là một phương thức được cộng đồng Quốc tế ủng hộ trong hoàn cảnh hiện nay. Nếu nhà cầm quyền xử dụng bạo lực để đàn áp các cuộc đấu tranh của người dân, thì họ phải hoàn toàn chịu trách nhiệm trước nhân dân Việt Nam và cộng đồng quốc tế. Vì bạo lực luôn chỉ đổi lấy bằng bạo lực, trong thực tế điều này đã xảy ra tại Libia, Siria… và sắp tới đây có thể là Campuchia.

Lực lượng cảnh sát đặc biệt diễu hành

Ông Truyển cũng cho rằng vận động quốc tế thông qua người Việt tại hải ngoại để gây áp lực lên nhà cầm quyền là hết sức quan trọng. Đây cũng là hậu phương lớn cho phong trào đấu tranh Dân chủ ở Việt nam. Trao đổi với chúng tôi, ông Nguyễn Bắc Truyển nói:

“Là một người vận động cho dân chủ - nhân quyền tại Việt Nam tôi chọn phương thức thứ hai: đó là đấu tranh ôn hòa thông qua phản biện – tranh luận – xây dựng tiến trình dân chủ. Tôi không chọn phương thức đối đầu “một mất một còn” vì tôi không có khả năng để xóa bỏ đảng cộng sản hay bất kỳ một đảng phái chính trị nào và nó cũng dễ nảy sinh ra tình trạng bạo lực một khi chúng ta không muốn lắng nghe. Song còn tùy thuộc vào thành tâm của nhà cầm quyền.“

Tôi không chọn phương thức đối đầu “một mất một còn” vì tôi không có khả năng để xóa bỏ đảng cộng sản hay bất kỳ một đảng phái chính trị nào và nó cũng dễ nảy sinh ra tình trạng bạo lực một khi chúng ta không muốn lắng nghe

Nguyễn Bắc Truyển

Nhà báo LS. Vũ Đức Khanh cho rằng đảng CSVN có những khó khăn riêng của họ với tư cách một lực lượng chính trị, một thực thể cầm quyền độc quyền và cường quyền. Trong điều kiện các tổ chức đối lập chưa có một tổ chức chung mạnh và ít có kinh nghiệm trong việc quản trị nhà nước. Về phía đảng cầm quyền đang tứ bề thọ địch, nên không cách nào khá hơn là phải "hợp tác" nếu đảng cầm quyền muốn tiếp tục đóng một vai trò nào đó trong chính trường Việt Nam tương lai.

Trao đổi với chúng tôi, LS. Vũ Đức Khanh từ Canada cho biết:

“Theo suy nghĩ của tôi thì khả năng "đối đầu" giữa chính quyền và người dân rất hiếm vì  tôi biết rằng "đảng cầm quyền vẫn có chủ trương đối thoại!" Hơn thế nữa, tình hình chính trị thế giới, trong khu vực và ngay cả trong nước vẫn đang có xu hướng "hợp tác" hơn là “đối đầu” để giải quyết những bất đồng thì không có lý do nhân dân Việt Nam lại đi ngược với xu hướng thời đại.”.

Lực lượng cảnh sát cơ động. AFP

Từ Hà nội LS. Nguyễn Văn Đài cựu tù nhân lương tâm cho rằng, nếu so sánh như vậy, thì khả năng thứ nhất chưa thể xảy ra trong nhiều năm tới, bởi chính quyền tuy suy yếu, suy giảm và đã đánh mất niềm tin trong dân, nhưng họ vẫn còn các công cụ trấn áp rất mạnh. Đồng thời phe đối lập còn quá yếu, chưa đủ sức để đối đầu trực diện với đảng CS cầm quyền. Và ông Đài cũng cho biết, ông cũng không ủng hộ giải pháp đầu tiên. Vì phương pháp này theo ông Đài chỉ có nhược điểm mà không thấy ưu điểm trong thời gian nhiều năm tới.

Trao đổi với chúng tôi, LS. Nguyễn Văn Đài nói:

“Phương án thứ hai, thì phù hợp hơn với hoàn cảnh và con người Việt Nam trong giai đoạn hiện nay. Và trên thực tế những cá nhân, tổ chức đấu tranh cho tự do và dân chủ ở VN vẫn đang thực hiện trong suốt những năm qua. Phương án này chắc chắn sẽ được người dân trong nước và cộng đồng quốc tế ủng hộ. Nhược điểm của nó là chậm, cần nhiều thời gian. Tôi ủng hộ phương án này. “

Chính quyền tuy suy yếu, suy giảm và đã đánh mất niềm tin trong dân, nhưng họ vẫn còn các công cụ trấn áp rất mạnh. Đồng thời phe đối lập còn quá yếu, chưa đủ sức để đối đầu trực diện với đảng CS cầm quyền

LS. Nguyễn Văn Đài

Với một thái độ thẳng thắn, dứt khoát ông Nguyễn Quang Duy – cựu Phó Chủ tịch Cộng Đồng Người Việt Tự Do tại Úc châu và là đại diện Khối 8406 tại Úc châu đã nhận định và cho rằng Diễn biến hòa bình là một điều có thật là một nỗi lo sợ hàng đầu của đảng Cộng sản. Điều đó đã xẩy ra bên trong và bên trên đảng Cộng sản thách thức quyền lực của giới chức cầm quyền cộng sản.

Ông Duy cho rằng không tin vào thiện tâm của đảng CSVN sẽ chịu từ bỏ quyền lực vì lợi ích cá nhân của họ. Trao đổi với chúng tôi, từ Úc châu ông Nguyễn Quang Duy nói:

“Chúng tôi không tin chuyện xẩy ra, nhưng chấp nhận và thúc đẩy Việt Nam theo con đường Miến Điện. Còn nếu những người cầm quyền cộng sản vẫn tiếp tục xem những lực lượng dân tộc như đối thủ thì đương nhiên cuộc chiến sẽ vẫn tiếp tục đến khi đảng Cộng sản bị lật đổ và lẽ đương nhiên những người cầm quyền sẽ phải chịu trừng phạt đích đáng.”

Phương thức thứ 2 chậm nhưng chắc, không gây ra nhiều tổn thất để cảnh tỉnh người dân và ngay cả các đảng viên CS. Từng bước làm sói mòn lòng tin của nhân dân vào đảng CSVN, để đưa họ về phía mình

MS. Nguyễn Trung Tôn

MS. Nguyễn Trung Tôn, một cựu tù nhân lương tâm  ở Thanh Hóa cho rằng khả năng thứ nhất không khả thi, vì vào thời điểm này tương quan lực lượng 2 bên thì không cân bằng. Phía chính quyền có đầy đủ lực lượng và phương tiện hùng hậu, ngược lại lực lượng đối lập còn mỏng, vũ khí duy nhất chỉ có tấm lòng và tinh thần tranh đấu. Nếu đấu tranh đối đầu trực diện thì dễ gây tổn thất cho phong trào và gây hoang mang cho quần chúng nhân dân. Thậm chí có thể tạo cơ hội cho Trung Cộng có cơ hội xâm chiếm VN trên danh nghĩa bảo vệ CNXH.

Trao đổi với chúng tôi, từ Thanh hóa MS. Nguyễn Trung Tôn cho biết:

“Phương thức thứ 2 chậm nhưng chắc, không gây ra nhiều tổn thất để cảnh tỉnh người dân và ngay cả các đảng viên CS. Từng bước làm sói mòn lòng tin của nhân dân vào đảng CSVN, để đưa họ về phía mình. Khi lực lượng đã tăng lên có đủ số lượng lúc đó nếu phía chính quyền không chịu trao trả quyền lãnh đạo cho nhân dân thì sẽ áp dụng khả năng số 1 để rút ngắn thời gian”

Việc độc quyền chính trị trong một thể chế chính trị độc tài ở mỗi quốc gia sẽ khiến cho cơ chế kiểm soát và điều chỉnh quyền lực nhà nước bị vô hiệu hóa. Điều đó dẫn tới muôn vàn các hậu quả xấu khác về kinh tế - xã hội…, đồng thời làm giảm thiểu sức mạnh của quốc gia do không huy động được sức mạnh của đông đảo quần chúng nhân dân
.