Ukraine tưởng niệm hàng triệu người dân chết đói dưới chế độ Xô Viết

Tổng thống Ukraine Petro Poroshenko và phu nhân đặt hoa tại đài tưởng niệm các nạn nhân nạn đói 1932-1933, 22/11/14
Daniel Schearf

Tổng thống Ukraine Petro Poroshenko đã so sánh cuộc chiến chống thành phần phiến quân do Nga hậu thuẫn ở miền đông Ukraine với một cuộc “diệt chủng” trong thời kỳ Xô Viết, khi mà hàng triệu người chết vì nạn đói. Trong buổi lễ tưởng niệm các nạn nhân của vụ “Holodomor” (hay chết đói), Ông Poroshen đã gay gắt công kích chế độ chuyên chế Xô Viết gây ra những cái chết đó và tố cáo các phiến quân đang sử dụng những chiến thuật tương tự. Thông tín viên Daniel Schearf tường thuật từ Kyiv.

Tổng thống Ukraine, hôm thứ Bảy, đã dự lễ tưởng niệm hàng triệu ngươi chết trong thời gian từ 1932 đến 1933, trong một tình huống mà một số người gọi là cuộc “diệt chủng” được trù tính bởi chế độ Xô Viết.

Giới lãnh đạo Liên Xô đã không chịu thừa nhận có nạn đói. Họ còn tịch thu các nguồn cung cấp thóc lúa lương thực và ngăn chận việc đi lại để tìm thực phẩm.

Tổng thống Poroshenko nói thảm kịch Holodomor đã không diễn ra nếu như Ukraine là một nước dân chủ và độc lập. Ông nói:

“Và lần đầu tiên trong gần 100 năm quốc hội Ukraine sẽ không có bóng dáng cộng sản – đạo quân thứ 5 này (the fifth column) chia sẻ trách nhiệm trong vụ diệt chủng dân Ukraine.”

Ông nói rằng các phần tử cộng sản giờ đây đã bị loại vào “sọt rác lịch sử.”

Ông gọi các phần tử phiến quân được Nga hậu thuẫn đang chiến đấu ở miền đông là “những kẻ kế thừa Stalin” và tố cáo họ đang lập lại các “thực nghiệm tội ác” từ thời Holodomor. Ông nói:

“Giờ đây quân thù lại đang tìm cách chia cách chúng ta, phân chia chúng ta, làm cho chúng ta chống nhau, chia rẽ chúng ta. Giờ là lúc chúng ta cần đoàn kết hơn bao giờ hết.”

Buổi lễ tưởng niệm có sự tham dự của các đại sứ của Hoa Kỳ và nhiều quốc gia khác gọi vụ Holodomor là một hành động diệt chủng.

Nga, trung tâm của Liên Xô cũ, không tham dự và nêu lên rằng các nước cộng hòa khác cũng đã chịu nạn đói.

Phần lớn dân Ukraine, như bà Nina Marchenko chẳng hạn, đều có thân nhân chết trong thời gian 2 năm này. Bà nói:

“Gia đình tôi cũng đã chịu khổ sở. Tôi sinh ra vào năm1956, tôi không nhớ về các ông và bà tôi, nhất là bà Kristina của tôi chết hồi năm 1933. Họ chết trong thời gian Holodomor.

Sự kiện hôm thứ Bảy đánh dấu một buổi lễ tưởng niệm công khai được nhà nước bảo trợ lần đầu tiên từ nhiều năm qua, về thảm kịch này. Cựu tổng thống Victor Yanukovych, người đã bị lật đổ trước đây trong năm, đã từng hạ bớt giọng gay gắt trong các buổi lễ trước đây để hỗ trợ đường lối của Nga.

Ông Volodymyr Viatrovych thuộc viện tưởng nhớ quốc gia Institute of National Memory nói:

“Yanukovych tìm cách không nói về các tội ác trong thời quá khứ Xô Viết. Họ bắt đầu đóng cửa các văn khố có chứa tài liệu về các tội ác diễn ra trong thời Xô Viết. Và ngược lại họ đã khởi sự làm cho một số truyền thống Xô Viết khởi sắc lại.”
Các nhà lãnh đạo Ukraine được phương Tây hậu thuẫn nói rằng họ sẽ đẩy mạnh việc tạo dựng nền độc lập của đất nước và một tương lai hướng về châu Âu, mặc dù hàng ngàn người đã chết trong cuộc chiến ở miền đông.