Trung Quốc bác bỏ ý định của Philippines đòi đưa hồ sơ Biển Đông ra trước tòa án quốc tế

Biểu tình của người Philippines phản đối Trung Quốc xâm phạm lãnh hải, trước cửa lãnh sự quán TQ ở Manila, 8/7/2011.
REUTERS/Romeo Ranoco



Trọng Nghĩa

Đúng như dự đoán, đề nghị của Manila là nên để cho Tòa án Quốc tế về Luật Biển phân xử về tranh chấp mâu thuẫn chủ quyền tại vùng Biển Đông đã bị Trung Quốc nhanh chóng bác bỏ. Vào hôm nay, 12/07/2011, phát ngôn viên Bộ Ngoại giao Trung Quốc Hồng Lỗi cho rằng vấn đề chỉ nên được giải quyết một cách trực tiếp giữa các nước với nhau.
Phát biểu với giới báo chí tại Bắc Kinh, ông Hồng Lỗi đã nhắc lại lập trường xuyên suốt của Trung Quốc là chống lại mọi hình thức quốc tế hóa tranh chấp Biển Đông khi cho rằng : “Trung Quốc luôn luôn chủ trương là tranh chấp trên biển Nam Trung Hoa (Biển Đông) nên được giải quyết thông qua thương lượng trực tiếp giữa các quốc gia trực tiếp liên can”. Nhân vật này cũng nói thêm là mâu thuẫn cần được xử lý theo “luật lệ quốc tế đã được công nhận”.

Xin nhắc lại là, Trung Quốc hiện đang tranh chấp chủ quyền tại vùng Biển Đông với hầu hết các láng giềng, từ Philippines, Việt Nam cho đến Brunei, Malaysia, Đài Loan. Trong thời gian gần đây Manila, cũng như Hà Nội, đã cáo buộc Trung Quốc có những hành động ngày càng hung hăng trong việc áp đặt đòi hỏi chủ quyền của họ trên hơn 80% vùng biển, phớt lờ chủ quyền của các nước khác.

Philippines là quốc gia đã phản ứng mạnh hơn cả trước thái độ quyết đoán bị đánh giá là quá đáng của Trung Quốc, và liên tiếp chủ trương đưa tranh chấp này ra trước quốc tế. Tháng Tư vừa qua, Manila đã chính thức phản đối các tuyên bố chủ quyền của Bắc Kinh tại Biển Đông trước Liên Hiệp Quốc.

Và vào tuần trước, nhân chuyến đi thăm Trung Quốc, Ngoại trưởng Philippines Albert del Rosario, đã kêu gọi hai bên cùng đưa vấn đề ra trước Tòa án Quốc tế về Luật Biển để phân xử. Tòa án là một cơ quan tư pháp độc lập được thành lập trong khuôn khổ Công ước Liên Hiệp Quốc về Luật Biển UNCLOS, mà cả Trung Quốc lẫn Philippines đều đã ký kết.

Phát biểu với các phóng viên sau chuyến thăm Trung Quốc, ông Albert del Rosario xác định rằng tuyên bố chủ quyền của Philippines tại Biển Đông, trong đó có vùng quần đảo Trường Sa, đã “dựa trên luật pháp quốc tế, đặc biệt là UNCLOS”, trái hẳn với quan điểm của Trung Quốc vốn căn cứ vào “quyền lịch sử”.

Theo giới phân tích nguyên nhân thúc đẩy Bắc Kinh bác bỏ việc đưa tranh chấp Biển Đông ra trước Tòa án Quốc tế về Luật Biển xuất phát từ hai điểm. Trước hết, đó là vì đòi hỏi của Trung Quốc không có cơ sở pháp lý vững chắc, cho nên, nếu ra trước Tòa thì họ sẽ bị thua.

Một nguyên nhân khác là Trung Quốc không muốn vấn đề Biển Đông bị quốc tế hóa khi chấp nhận thẩm quyền tài phán của một định chế quốc tế, mà chỉ muốn xử lý hồ sơ một cách song phương để dễ dàng dùng uy thế nước lớn gây sức ép trên các láng giềng.