Myanmar phá thế nam tiến của Trung Quốc

Trung Quốc ấp ủ xây dựng một tuyến đường sắt xuyên qua Myanmar để thông sang Ấn Độ Dương. Tuy nhiên, chính quyền Myanmar không muốn theo đuổi dự án này do lo ngại đến an ninh quốc gia.

Nếu con đường sắt này hoàn thành, nó sẽ giúp Trung Quốc giảm hành trình lưu thông với các nước ở Nam Á, châu Phi và Trung Đông. Đặc biệt, nó giúp Trung Quốc giảm phụ thuộc vào tuyến hàng hải đi qua biển Đông.

Tuy nhiên, chính phủ Myanmar xem dự án này chỉ là một đề xuất một chiều và tỏ ra không mặn mà lắm với nó dù dự án nếu hoàn thành có thể giúp Myanmar thu được khoản lợi nhất định. Để tránh mất lòng Trung Quốc, Myanmar cho biết vẫn quan tâm dự án ở dạng một bản ghi nhớ và nếu bản ghi nhớ cũ hết hiệu lực thì họ sẽ ký một bản ghi nhớ mới.


"Nếu dự án được tiếp tục, biên bản ghi nhớ khác đã được ký kết", Ye Htut, Bộ trưởng thông tin, cho biết trong một cuộc phỏng vấn qua điện thoại với New York Times, "và chúng tôi có nhiều điều để suy nghĩ về trước khi có thể làm điều đó (xây dựng đường sắt)". 

Đây là dự án lớn thứ hai Trung Quốc bị đình chỉ tại Myanmar, kể từ khi một chính phủ dân sự được thành lập cách đây 3 năm. Năm 2011, ngay sau khi chính phủ mới nhậm chức, dự án xây dựng đập thủy điện Myitsone do Trung Quốc tài trợ tại thượng nguồn sông Irrawaddy đã bị đình chỉ.

Dự án đường sắt cắt đôi Myanmar

Theo tính toán của Trung Quốc, dự án đường sắt được thiết kế để chạy gần hai đường ống dẫn dầu và khí mà Trung Quốc hoàn thành vào năm ngoái, bất chấp sự phản đối rộng rãi từ người nông dân sống dọc theo tuyến đường. Người dân tiếp tục chống lại dự án đường sắt và điều này được ông Myint Wai, Cục trưởng cục đường sắt của Bộ giao thông vận tải Myanmar xác nhận vào tháng trước. Trước ý nguyện của người dân, chính quyền Myanmar đã tạm cho dừng dự án.

Nỗi sợ hãi về sự thôn tính của Trung Quốc là phổ biến tại Myanmar. "Các dự án đường sắt Trung Quốc là một vấn đề an ninh quốc gia", U Than Htut Aung, giám đốc điều hành công ty truyền thông Eleven Media cho biết. "Thông qua các tuyến đường sắt Trung Quốc - Myanmar, Trung Quốc có thể dễ dàng xâm nhập vào Ấn Độ Dương, và an ninh của Myanmar sẽ bị đe dọa"
Dù vậy, người Trung Quốc không dễ dàng từ bỏ toan tính. Đại sứ Trung Quốc tại Myanmar, Yang Houlan, cho biết tại một cuộc họp báo gần đây ở Yangon rằng, mặc dù các bản ghi nhớ về dự án đường sắt đã hết hạn, Trung Quốc luôn sẵn sàng làm việc với Myanmar bất cứ lúc nào.
Anh Tú (theo New York Times)