Mạnh Kim
Dân Luận: Người Mỹ có câu "Chính trị gia như cái bỉm, cần phải thay thường xuyên vì càng để lâu càng thối". Tổng thống Obama đã trải qua 2 nhiệm kỳ liên tiếp, và người dân thấy đã đến lúc phải có sự thay đổi. Ngày 5/11/2014, cử tri Mỹ đã tiến hành bỏ phiếu giữa kỳ bầu chọn lại toàn bộ Hạ viện và 1/3 số ghế Thượng viện. Kết quả là đảng Cộng Hòa, đảng đối lập với tổng thống Obama đã chiến thắng trên trên cả Hạ Viện lẫn Thượng Viện. Điều này có ý nghĩa thế nào đối với chính trường Hoa Kỳ, mời các bạn đọc bình luận của tác giả Mạnh Kim.
“Change we need” (Sự thay đổi chúng ta cần) không còn là khẩu hiệu của Barack Obama mà bây giờ là của cử tri Mỹ! Uy tín sút giảm nghiêm trọng của Obama đã không chỉ gây mất niềm tin đối với cá nhân ông mà còn ảnh hưởng đến đảng Dân chủ. Điều đó đã thể hiện ở cuộc bầu cử giữa kỳ với kết quả thành viên Dân chủ lần lượt bị hạ bởi Cộng hòa (bầu Thượng viện, Hạ viện lẫn Thống đốc). Bầu cử giữa kỳ thường mang đến thay đổi cán cân quyền lực trong Quốc hội nhưng kết quả lần này là thất bại lớn đối với Dân chủ. Chưa lần nào kể từ 1980 mà phe Cộng hòa hạ gục hai thượng nghị sĩ Dân chủ đương nhiệm nhưng trong cuộc bầu cử 4-11-2014 họ đã đánh văng ít nhất ba người! Tại Hạ viện, Cộng hòa cũng một lần nữa giành chiến thắng và mở rộng cách biệt số ghế với tỉ lệ lớn nhất kể từ năm 1946! Cần nhắc lại, trong nhiệm kỳ một Obama, Dân chủ chiếm cả Thượng lẫn Hạ viện. Năm 2010, Dân chủ bắt đầu mất Hạ viện. Bây giờ, sau 8 năm, lần đầu tiên Cộng hòa kiểm soát hai viện.
Barack Obama vẫn ngồi trong Phòng bầu dục nhưng ông sẽ bị trói tay, một tổng thống “lame duck”. Tổng thống Mỹ vốn bị khống chế quyền lực bởi Quốc hội và sẽ càng mất uy thế khi Quốc hội nằm dưới quyền kiểm soát tuyệt đối của đảng đối thủ. Nhiều nghị trình của tổng thống phải điều chỉnh bởi sự thay đổi quyền lực sau cuộc bầu cử giữa kỳ. George W. Bush đã phải thay (Bộ trưởng quốc phòng) Donald Rumsfeld sau khi phe Cộng hòa của ông mất quyền kiểm soát Hạ viện sau cuộc bầu cử giữa kỳ 2006 trong bối cảnh cử tri Mỹ bất đồng cuộc chiến Iraq. Tổng thống Cộng hòa Ronald Reagan cũng thay nhiều viên chức cấp cao sau khi Dân chủ chiếm Thượng viện năm 1986 (Wall Street Journal).
Với Obama, kết quả bầu cử 4-11-2014 đã khiến ông mất một trong những đồng minh quan trọng nhất Thượng viện, người luôn ủng hộ nhiều chính sách của Nhà trắng: Harry Reid, khi vị này được thay bằng thượng nghị sĩ Cộng hòa Mitch McConnell ở vị trí thủ lĩnh phe đa số Thượng viện. Cách duy nhất mà các tổng thống lâm vào tình trạng tứ bề thọ địch như Obama là thỏa hiệp, đặc biệt các vấn đề đối nội. Có một phỏng đoán mang tính tích cực từ cuộc bầu cử 4-11-2014: chính sách đối ngoại của Obama có thể buộc phải thay đổi, từ trạng thái tĩnh sang trạng thái động. Phe Cộng hòa đã chẳng liên tục chỉ trích chính sách ngoại giao “mềm mỏng” của giáo sư luật Barack Obama là gì! Chủ nhật 9-11, Obama thực hiện chuyến công du 8 ngày đến Trung Quốc, Myanmar và Úc. Những chi tiết kịch bản cho chuyến đi được sắp lịch này có khả năng thay đổi vào giờ chót không, bởi ảnh hưởng từ cuộc bầu cử 4-11-2014? Gần như chắc chắn là không, nhưng hai năm tiếp theo là giai đoạn mà Obama có thể chạy nước rút, nếu ông không muốn bị mang tiếng để lại một di sản ngoại giao đầy tiêu cực cho nước Mỹ.
……
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét