Do bị đánh lừa bởi các mỏ dầu khí bên dưới và sự yếu kém của các nước xung quanh tuyên bố chủ quyền quần đảo Hoàng Sa, Trung Quốc đã phát động cuộc tấn công bằng hải quân xâm chiếm quần đảo đang có tranh chấp. Để biện minh hành động mình, Bắc Kinh liền trưng dẫn lịch sử – Đô Đốc nổi tiếng Trịnh Hòa dưới triều đại nhà Minh từng viếng thăm hải đảo vào thế kỷ 15 – cùng lúc rêu rao “chủ quyền không thể tranh cãi” của mình lên toàn bộ Biển Đông.
Một đoàn ngư hạm Trung Quốc chở theo thủy quân lục chiến và hoạt động dưới hình thức ẩn mình của một tác chiến quân xuất phát từ đảo Hải Nam lân cận đã đụng độ một tiểu hạm đội của Miền Nam Việt Nam mà bị tước mất hổ trợ không lực. Một tàu Việt khu trục hộ tống đã nằm dưới đáy biển Đông sau trận chiến dài suốt ngày. Lá cờ Trung Quốc bay phất phới lên trên các hòn đảo.