Trung Quốc « gây hấn » với Tòa Thánh Vatican

Thánh lễ Giáng sinh trong một giáo đường tại Trung Quốc vào năm 2009. Ảnh tư liệu
Reuters



Trọng Nghĩa

Không chỉ gây sự với các láng giềng Đông Nam Á tại vùng Biển Đông, chính quyền Trung Quốc mới đây còn mở thêm một mặt trận khác nhắm vào Tòa Thánh Vatican. Mục tiêu cũng là giành quyền kiểm soát, nhưng không phải là biển đảo, mà là hàng triệu tín đồ Công giáo Trung Quốc, cho đến nay vẫn trung thành với Giáo Hội La Mã.
Theo ghi nhận của hãng tin Pháp AFP vào hôm nay 7/7, cuộc đọ sức giữa Bắc Kinh và Vatican đặc biệt gay gắt trong những ngày gần đây, với việc Đức Giáo Hoàng ban hành "vạ tuyệt thông" nhắm vào một giám mục được chính quyền Trung Quốc cho tấn phong mà không cần đến sự chuẩn y của Vatican. Để phản pháo, Giáo hội Công giáo Yêu nước do chế độ kiểm soát, đã đe dọa sẽ tiếp tục tấn phong các giám mục khác.

Căng thẳng giữa hai bên bùng lên trở lại trong bối cảnh khoảng 5,7 triệu người Công giáo Trung Quốc càng ngày càng bị giằng co giữa một bên là Giáo hội chính thức của Nhà nước và một bên kia là Giáo hội gọi là "thầm lặng", bị chính quyền theo dõi, đe dọa và phân biệt đối xử trong việc hành đạo.

Sự kiện châm ngòi cho cuộc đọ sức nói trên diễn ra ngày thú Tư 29/6, với việc linh mục Lôi Thế Ngân, được chế độ Bắc Kinh đơn phương tấn phong giám mục tại giáo phận Lạc Sơn, tỉnh Tứ Xuyên, trước sự chứng kiến của bảy giám mục khác.

Đối với Tòa thánh Vatican, việc tấn phong giám mục mà không được sự chấp thuận trước của Đức Giáo Hoàng là điều không thể chấp nhận được, và vạ tuyệt thông đối với người vi phạm đã được ban hành. Riêng đối với với 7 giám mục có mặt trong buổi lễ tấn phong « trái giáo luật », hình thức trừng phạt sẽ có, nhưng sẽ tùy thuộc vào việc những người này tự nguyện dự lễ hay là bị chính quyền ép buộc.

Theo các nhà quan sát, sau nhiều năm trời tỏ thái độ hòa hoãn, từ năm ngoái đến nay, chế độ Bắc Kinh đã cứng rắn hẳn lên trong quan hệ với Tòa Thánh Vatican. Bước ngoặt là vụ tấn phong một giám mục vào tháng 11 năm 2010 tại Thừa Đức, miền Bắc Trung Quốc.

Hành động của chính quyền Bắc Kinh đã bị Tòa Thánh Vatican liên tục chỉ trích nhưng một cách rất kín đáo. Vào tháng 12 năm ngoái, Vatican đã tỏ ý quan ngại về việc nhiều giám mục, linh mục, tu sĩ và giáo dân đã phải gia nhâp Hội đại diện cho người Công giáo tại Trung Quốc. Ngày 18/5 vừa qua, đích thân Đức Giáo Hoàng Benedicto 16 đã phải lên tiếng kêu gọi các giám mục Trung Quốc là đừng chọn con đường chia ly, cho dù bị chính quyền thúc ép.

Trong cuộc chiến cân não đó, Hiệp hội Công giáo Yêu nước Trung Quốc đã đổ dầu vào lửa khi xác định vào tháng 6 vừa qua là họ muốn tấn phong thêm 40 giám mục mới, viện lẽ "đó là cách tốt nhất để truyền bá Tin Mừng ở Trung Quốc."

Vấn đề là chính quyền Trung Quốc không từ bỏ bất kỳ biện pháp nào để thu hút, chiêu dụ những người trung thành với Tòa Thánh Vatican, từ việc gây áp lực, đe dọa, cho đến việc mua chuộc bằng tiền bạc hay chức tước. Theo hãng AFP, chính Đức ông Hàn Đại Huy, Thư ký Bộ Truyền giáo Vatican đã phải thừa nhận là có vấn đề "cơ hội chủ nghĩa" trong hàng ngũ chức sắc Công giáo tại Trung Quốc. Theo ông : « Một linh mục nhiều tham vọng, ham được thăng quan tiến chức, hoàn toàn có thể được chính quyền công nhận ».

Nguồn RFI.