Phong cách sống cung đình

Bức ảnh ngày mồng một Tết nguyên Tổng bí thư Nông Đức Mạnh ngồi trên một chiếc ghế chạm trổ đầu rồng màu vàng, nói chuyện với Bí thư thứ nhất Trung ương Đoàn Nguyễn Đắc Vinh trên báo Tiền Phong nay đã được gỡ xuống. Photo from tienphong online

Vào đúng ngày mùng một Tết năm Ất Mùi, mạng xã hội đã nóng lên với tấm ảnh được báo Tiển Phong đăng nơi trang nhất cho thấy nội thất của nguyên TBT Nông Đức Mạnh có cách bài trí xa hoa vượt lên mọi sự tưởng tượng của người dân, đặc biệt là chiếc ghế ông ngồi không khác gì chiếc ngai vàng thời phong kiến. 

Phong cách của vua chúa

Sáng mùng một Tết, theo truyền thống dân tộc mọi người cùng nhau mừng tuổi ông bà thân sinh phụ mẫu làm cho cái Tết đúng với ý nghĩa của nó. Có lẽ nhằm phát huy tinh thần tốt đẹp này, Đoàn thanh niên Cộng sản Việt Nam cũng tổ chức thăm viếng chúc tết các chức sắc cao cấp của Đảng như thái độ uống nước nhớ nguồn. Khi đến lượt nguyên TBT Nông Đức Mạnh thì câu chuyện mới vỡ ra trở thành ầm ĩ và đi tới chỗ không thể kiểm soát.

Tấm ảnh chụp ông Nông Đức Mạnh ngồi trên chiếc ghế nạm rồng có phong cách của những vua chúa khiến ông trở thành tấm bia cho không biết bao nhiêu phản ứng. Những phản ứng ấy đến từ nhiều góc nhìn nhưng tựu trung cho thấy hai điều: phong cách sống xa hoa phung phí, kệch cỡm của một TBT sau khi về hưu đã làm người dân mọi tầng lớp nổi giận vì cho rằng ông đã đạp trên những tấm lưng đầy mồ hôi của nông dân lẫn công nhân để có những bàn ghế nội thất lộng lẫy xa hoa đến thế. Thứ hai, nó phản ánh sự thật cái mà người cộng sản ham muốn ngay từ lúc đầu kháng chiến. Nhà báo Võ Văn Tạo cho biết nhận xét của ông:
 

 -Tôi thấy bàn ghế mà Tổng thống Obama cũng bình thuờng làm bằng gỗ tạp, bọc simily rất đơn giản như một gia đình bình thường ở Việt Nam thôi trong khi Hoa kỳ là cường quốc hàng đầu thế giới còn nước mình hiện nay thì đội sổ.

Không chỉ có bức ảnh hôm nay của báo Tiền Phong đăng lên một cách tình cờ Trung ương Đoàn đi thăm nhà ông nguyên Tổng bí thư Nông Đức Mạnh. Tôi biết để có một bộ salon như thế thì chắc chắn phải có một cây cổ thụ trong rừng già bị mất đi. Nếu như anh là người có học, anh phô trương như thế nó có đúng không? Tôi tin những người có ý thức, có lương tri không ai làm chuyện đó. Không lấy gì làm oai trong một bộ salon bằng gỗ quý cầu kỳ rồng phượng như thế. Thứ hai là một đất nước nghèo đói như thế tôi là người Việt Nam tôi cảm thấy xấu hỗ lắm tại sao lại để cho một người vô học, kệch cỡm phô trương như thế mà lại đứng đấu đất nước? Tôi cảm thấy nhục!

Mặt trái của cuộc gọi là khởi nghĩa, cách mạng

Bức ảnh ông Nông Đức Mạnh tiếp đón bí thư trung ương đoàn Nguyễn Đắc Vinh trong gian phòng được trang hoàng theo kiểu vua chúa, đằng sau là tượng Chủ tịch Hồ Chí Minh được mạ vàng phải chăng phản ảnh tâm lý mơ ước giàu sang phú quý chen lẫn phô trương quyền lực và ao ước được làm vua của các đảng viên cộng sản? Tâm lý ấy ngày nay không còn dấu giếm mà công khai cho dân chúng biết nhằm thỏa mãn niềm hưng phấn của mình?

Ông Nguyễn Khắc Mai, nguyên Vụ trưởng Vụ Nghiên Cứu, Ban Dân vận Trung ương, hiện là giám đốc Trung tâm nghiên cứu Văn hoá Minh Triết nhận xét:

Tính cách vua quan của những người cộng sản Việt Nam hiện nay đã lộ rõ ngay từ năm 1945-46 kia chứ không phải đến bây giờ nhưng vì lúc ấy chưa cầm quyền, chưa giàu sang dân cũng chưa có của ăn của để cho nên nó không bộc lộ - Ông Nguyễn Khắc Mai

-Tính cách vua quan của những người cộng sản Việt Nam hiện nay đã lộ rõ ngay từ năm 1945-46 kia chứ không phải đến bây giờ nhưng vì lúc ấy chưa cầm quyền, chưa giàu sang dân cũng chưa có của ăn của để cho nên nó không bộc lộ. Người cộng sản Việt Nam xuất thân từ nông dân, nhà quê kể cả những anh sau nầy có bằng giáo sư tiến sĩ thì lốt nhà quê, lốt nông dân nó vẫn còn nguyên nó chưa thoát khỏi cho nên khi cầm quyền thì họ chưa thể trở thành con người văn minh đô thị, dân chủ được mà trở thành vua chúa quan lại. Hình ảnh quan lại vua chúa nó ngập trong máu của họ bởi vì họ không có cái gì để thay thế hết cả. Đấy là cái cay đắng của văn hóa Việt Nam của xã hội Việt Nam.

Căn biệt thự rộng 850 mét vuông, nằm trên con đường ven Hồ Tây của ông Mạnh xem bề ngoài rất thanh nhã và bình thường nhưng khi bức ảnh lộ ra nội thất của ông thì người dân biết được phía sau cái bình thường ấy là một cơ ngơi không dễ gì kiếm được theo kiểu một  cán bộ đảng viên trong sạch.

Ông Nông Đức Mạnh làm tổng bí thư Đảng CSVN hai nhiệm kỳ từ 2001 tới 2011. Trước đó ông làm Chủ tịch Quốc hội Việt Nam từ 1992 đến 2001. Trong mười chín năm ấy ông được nhắc tới qua dự án Bauxit như dấu ấn suốt cuộc đời làm cách mạng của ông.

Ông Nông Đức Mạnh trong vai trò một TBT đã có ba lần ký tuyên bố chung với Trung Quốc mà lần ký vào năm 2001 tức là lúc mới nhận chức vụ TBT đã nhất trí sẽ tích cực thúc đẩy các doanh nghiệp hợp tác lâu dài trên dự án bô-xít nhôm Đắc Nông.

Hai lần sau đó vào năm 2006 và năm 2008 ông cũng thay mặt đảng cộng sản Việt Nam ký rất nhiều văn bản về biên giới lãnh thổ cũng như kinh tế thương mại với Trung Quốc.

Ông Nguyễn Khắc Mai cho biết sự bất cập của hệ thống đã dẫn đến việc này là tất yếu:

-Đó là mặt trái của cuộc gọi là khởi nghĩa, cách mạng. Thật ra nó đi tới điều này vì nó không có cơ sở văn hóa đến nơi đến chốn. Người dân thì không có quyền sở hữu, xã hội thì không có dân chủ và quan lại nắm lấy quyền làm chủ xã hội, làm chủ nền kinh tế. Tất cả mọi chuyện ấy nó dẫn đến hình thù, hình thái triểu đình phong kiến là tất yếu.

Không phải ngẫu nhiên mà Nguyễn Văn An lại nói rằng Bộ chính trị là một loại vua tập thể. Tình chất phong kiến lạc hậu càng ngày nó càng bộc lộ rõ cho nên tôi nhìn Nông Đức Mạnh, Lê Khả Phiêu  không lấy làm lạ. Sự giàu sang và cái kệch cỡm của họ không lấy làm lạ.

Không phải ngẫu nhiên mà Nguyễn Văn An lại nói rằng Bộ chính trị là một loại vua tập thể. Tình chất phong kiến lạc hậu càng ngày nó càng bộc lộ rõ cho nên tôi nhìn Nông Đức Mạnh, Lê Khả Phiêu không lấy làm lạ. Sự giàu sang và cái kệch cỡm của họ không lấy làm lạ - Ông Nguyễn Khắc Mai

Người dân còn nhớ lời Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng phát biểu tại lễ kỷ niệm 85 năm thành lập Đảng Cộng sản Việt Nam vào sáng ngày 2 tháng 2 tại Hà Nội, trong đó ông Trọng nhấn mạnh tới yếu tố đấu tranh chống lại suy thoái về tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống của đảng viên… không đầy hai mươi ngày sau người dân thấy toàn cảnh bức tranh nhà ông Nông Đức Mạnh như một chứng minh sống động nhất giữa nói và làm của một đảng viên cấp cao nhất: Tổng bí thư.

-Công tác xây dựng Đảng vẫn còn rất nhiều việc phải làm, nhất là việc đấu tranh chống sự suy thoái về tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống; những biểu hiện "tự diễn biến", "tự chuyển hoá"; tệ tham nhũng, lãng phí, quan liêu, xa dân... Các thế lực thù địch vẫn đang tìm mọi cách phá hoại sự nghiệp cách mạng của nhân dân ta; chúng ra sức xuyên tạc, vu cáo Đảng, Nhà nước ta, đánh thẳng vào hệ tư tưởng, Cương lĩnh, đường lối chính trị của Đảng, kích động, chia rẽ nội bộ Đảng, chia rẽ Đảng, Nhà nước với nhân dân, hòng làm tan rã Đảng ta, chế độ ta từ gốc, từ bên trong, hết sức thâm độc và nguy hiểm.

Khó có thể nói người dân phê phán ông Mạnh là một hành vi kích động, chia rẽ nhưng ngược lại mọi phê bình dù nghiêm khắc nhất đáng để cho hệ thống thức tỉnh thôi không tiếp tục nói ngược lại với việc làm đang gây phẫn nộ trong dư luận quần chúng.

Mặc Lâm, biên tập viên RFA, Bangkok 

2015-02-23