Dừng dự án bauxite: Vấn đề lớn !

Bộ trưởng - Chủ nhiệm Văn phòng Chính phủ Nguyễn Xuân Phúc trả lời báo chí về các vấn đề liên quan dự án bauxite bên lề cuộc họp Quốc hội ngày 23-10. Ảnh: Thế Dũng

Trao đổi với báo chí ngày 23-10, Bộ trưởng - Chủ nhiệm Văn phòng Chính phủ Nguyễn Xuân Phúc thông tin thêm về những băn khoăn của các đại biểu và nhiều giới, ngành trong việc khai thác bauxite ở Tây Nguyên.

. Phóng viên: Văn phòng Chính phủ đã nhận được thư của các nhà khoa học kiến nghị dừng khai thác bauxite ở Tây Nguyên chưa và hướng giải quyết góp ý này như thế nào, thưa ông?

- Bộ trưởng Nguyễn Xuân Phúc: Chính phủ đang tập hợp tất cả ý kiến để báo cáo Bộ Chính trị và Quốc hội (QH). Quan điểm của Chính phủ là phải lắng nghe tất cả ý kiến của mọi tầng lớp nhân dân, nhất là nhân sĩ, trí thức để cùng thảo luận, bàn bạc dân chủ nhằm đi đến quyết định cuối cùng để đạt được mục tiêu hiệu quả kinh tế - xã hội và môi trường.

. Giới trí thức, các nhà khoa học cùng những vị nguyên lãnh đạo Đảng và Nhà nước cho rằng sự cố bùn đỏ ở Hungary là bài học lớn cảnh tỉnh VN đối với việc khai thác bauxite?

- Lo ngại đó là cần thiết và chúng ta phải lắng nghe nhưng kết luận cuối cùng thì cần phải có thời gian vì đây là chủ trương đã được Trung ương Đảng, Bộ Chính trị, Chính phủ, QH chỉ đạo.

. Thưa ông, thời gian cụ thể để đưa ra quyết định cuối cùng là khi nào?

- Hiện chưa thể đưa ra mốc thời gian quyết định một việc lớn như vậy, tạm thời vẫn đang là quá trình thảo luận. Vấn đề an toàn, bùn đỏ trong khai thác đã được thảo luận nhiều lần rồi ở nhiều cấp khác nhau, trong cả giới khoa học. Nhưng từ vụ tràn bùn đỏ ở Hungary thì vấn đề này lại được đem ra thảo luận thêm và vì thế phải tiếp tục lắng nghe.


. Vậy ông có thể cho biết khi nào Chính phủ sẽ có buổi làm việc cụ thể với các bên liên quan để lắng nghe nhân sĩ, trí thức góp ý?

- Chúng tôi sẽ tập hợp hết ý kiến và báo cáo Chính phủ trong thời gian tới.

. Có nhiều ý kiến cho rằng đến thời điểm này, số tiền đầu tư vào công tác khai thác bauxite ở Tây Nguyên đã lên đến hàng trăm triệu USD và việc dừng hẳn dự án là khó xảy ra, ngay cả có tiềm ẩn nhiều nguy cơ xấu?

- Việc bảo đảm an toàn đã, đang và sẽ tiếp tục được nghiên cứu phương án hiệu quả nhất. Ví dụ công nghệ, an toàn, môi trường trong tình hình thời tiết, biến đổi khí hậu hiện nay để có quyết định chính xác, kịp thời trên cơ sở lắng nghe ý kiến của mọi tầng lớp nhân sĩ, trí thức.

. Chính phủ sẽ gửi báo cáo giải trình về mối quan ngại bùn đỏ đến các đại biểu QH?

- Theo tôi, tại kỳ họp này chắc chắn sẽ có chất vấn của đại biểu về vấn đề bauxite. Các thành viên Chính phủ sẵn sàng trả lời tất cả các câu hỏi chất vấn này trên tinh thần sẽ có đủ công nghệ, thiết bị để bảo đảm an toàn môi trường, hiệu quả kinh tế trong khai thác bauxite.

. Góp ý của nhân dân cả nước có được xem xét để đưa ra quyết định cuối cùng?

- Nhà nước của chúng ta là do dân, vì dân, do đó những hoạt động của Nhà nước là vì nhân dân. Khi người dân có ý kiến, Nhà nước luôn lắng nghe, trên cơ sở đó để có quyết định đúng.

. Nhưng nếu còn quá nhiều băn khoăn hoặc những giải trình của Chính phủ chưa thỏa mãn, Chính phủ có tính đến việc tạm dừng dự án khai thác bauxite không?

- Việc có dừng dự án này hay không là vấn đề rất lớn. Dự án bauxite đã được Trung ương Đảng, Chính phủ, QH thông qua nên dừng hay không sẽ được xem xét cụ thể sau.


Đại biểu Nguyễn Đình Xuân (Tây Ninh):

TKV phải báo cáo cụ thể

Vấn đề khai thác bauxite cần phải được xem xét hết sức thận trọng. Do vậy, Tập đoàn Công nghiệp Than và Khoáng sản VN (TKV) phải có báo cáo cụ thể với QH, cử tri về những biện pháp an toàn, biện pháp dự phòng nếu có sự cố xảy ra để làm sao thiệt hại (nếu có) thấp nhất. Nếu có được phương án dự phòng tốt thì có thể vẫn cứ triển khai việc khai thác bauxite ở Tây Nguyên.

Sau sự cố bùn đỏ ở Hungary, QH cần quan tâm đặc biệt và yêu cầu Chính phủ, TKV có báo cáo cụ thể, chi tiết về những điều cử tri quan tâm. Phải công khai và Chính phủ phải lắng nghe nhiều chiều. Là một đại biểu QH, ủy viên Ủy ban Khoa học-Công nghệ và Môi trường của QH nhưng tôi chưa được thấy báo cáo đánh giá tác động môi trường của dự án. Tôi đề nghị các cơ quan hữu quan cung cấp thêm tài liệu cho đại biểu QH.

Đại biểu Dương Trung Quốc (Đồng Nai):

Tôi sẽ chất vấn về bauxite

Tôi đã có văn bản gửi Chủ tịch QH Nguyễn Phú Trọng kiến nghị về vấn đề khai thác bauxite ở Tây Nguyên. QH cần thể hiện trách nhiệm và bày tỏ một thái độ rõ ràng đối với những ý kiến quan ngại của nhân dân, các nhà khoa học về dự án bauxite. Bên cạnh đó, các ủy ban của QH liên quan cần có những hoạt động giám sát theo quy định của pháp luật và bày tỏ ý kiến rõ ràng, thẳng thắn. Nếu Chủ tịch QH không có ý kiến phản hồi trên hội trường, tôi sẽ chất vấn Thủ tướng về vấn đề bauxite tại hội trường.

Các ủy ban của QH phải luôn bám sát các hoạt động liên quan đến vấn đề khai thác bauxite và xem đây là nhiệm vụ thường xuyên chứ không phải khi dư luận lên tiếng hay có sự cảnh báo từ bên ngoài như sự cố bùn đỏ ở Hungary mới có ý kiến.

T.Dũng - M.Duy ghi