Thực tế: Khi Hoa Kỳ đàm phán hiệp định thương mại với các quốc gia có chủ trương đàn áp người dân của họ thì cơ hội lại được mở ra để tự do hóa các tổ chức, và cuối cùng tạo ra những cải cái chín trị cần thiết – nếu chúng ta có đủ tầm nhìn để làm những điều như vậy.
Để tìm kiếm cơ hội tăng trưởng kinh tế, chính phủ Việt Nam đang dần tự do hóa lĩnh vực kinh tế trọng điểm của nước này. Việc Việt Nam tham gia vào Hiệp định Đối tác Kinh tế Chiến lược xuyên Thái Bình Dương (TPP) sẽ khuyến khích chương trình cải cách các nhiều hơn nữa.
Tổng thống Obama và Chủ tịch Trương Tấn Sang đã cam kết trong bản tuyên bố chung rằng hai nước sẽ thúc đẩy hoàn tất đàn phán TPP vào cuối năm nay. Đây là điều rất đáng khuyến khích. Các tiêu chuẩn để gia nhập TPP sẽ giúp thúc đẩy quyền sở hữu trí tuệ và nhà nước pháp quyền [thượng tôn pháp luật] cũng như các quyền tự do tài chính và đầu tư tại Việt Nam.
Công việc của Tổng thống Hoa Kỳ không chỉ ngừng lại ở việc hướng dẫn hiệp định thương mại kinh tế. Tự do kinh tế có thể giúp tiến trình cải cách chính trị và thúc đẩy tình hình nhân quyền tại quốc gia này hơn bất kỳ các số lượng cuộc họp hoặc hình ảnh nào khác.
 |
| Tổng thống Obama và Chủ tịch nước CHXHCN Việt Nam Trương Tấn Sang tại Phòng Bầu dục-Tòa Bạch Ốc. Ảnh: Yuri Gripas/Reuters//Newscom |
Nhưng khi hai lãnh đạo kết thúc cuộc họp tại Nhà Trắng với những nhận xét trước các phóng viên, Tổng thống Obama đã nói “chúng tôi đã trao đổi rằng Hồ Chí Minh đã thực sự lấy cảm hứng từ bản Tuyên ngôn Độc lập và Hiến pháp của Hoa Kỳ, cũng như những lời của Thomas Jefferson”.
Nếu điều đó là đúng. Việc này cần hiểu một chút về lịch sử thay vì chỉ đưa ra nhận định chung chung như vậy. Điều quan trọng nhất không phải là những gì người lãnh đạo nói nhưng những gì ông làm và những hành động của ông.
Thực tế là hàng triệu người dân Việt Nam bên phía Chủ tịch Hồ Chí Minh – chưa kể đến hàng chục ngàn người Mỹ – đã chết trong cuộc chiến tranh do ông chủ trương lên kế hoạch để đánh chiếm Miền Nam Việt Nam. Và đau khổ đã không kết thúc sau khi chiến tranh kết thúc. Chính phủ do Hồ Chí Minh thành lập đã cầm tù hơn một triệu người trong các “trại cải tạo” sau khi chiến tranh kết thúc năm 1975. Trong nhiều năm sau đó, hàng trăm ngàn người đã “vượt biên” trên các con tàu đầy hiểm nguy để thoát khỏi những áp bức của chính phủ cộng sản Việt Nam. Trong số đó có nhiều người bị chết đuối và đói. Và hiện nay số người đó tiếp tục tạo nên cộng đồng người Việt trên toàn thế giới.
Thomas Jefferson đã nói lên rất rõ các quyền phổ quát trong bản Tuyên ngôn Độc lập của Hoa Kỳ. Những quyền phổ quát này vốn được Tạo hóa ban cho chúng ta. Chính phủ có nghĩa vụ phải bảo vệ chúng. Chủ tịch Sang ngày hôm nay không có quyền xác định mức độ đàn áp người dân như thế nào so với thời ông Hồ Chí Minh, và cả hai đều không có quyền đàn áp người dân như vậy.
Với tất cả mọi người, Tổng thống Obama – lãnh đạo của thế giới tự do – nên kiên quyết và rõ ràng trong việc bảo vệ các quyền phổ thông, các quyền mà Jefferson đã nêu trong bản Tuyên ngôn Độc lập, cũng như những nhận thức khác trong bất kỳ cuộc thảo luận về nhân quyền nào và các nghi thức ngoại giao của Hoa Kỳ không nên bị sao lãng trong các cuộc thảo luận kinh tế.
Ông Obamađã thất bại trong việc phân biệt rõ ràng giữa Hồ Chí Minh và Jefferson. Nhưng ông sẽ có một cơ hội khác. Kết thúc cuộc gặp tại Nhà Trắng, Chủ tịch Sang đã ngỏ lời mời Tổng thống Obama thăm Việt Nam trước khi nhiệm kỳ của ông kết thúc vào năm 2016.
Chuyến thăm này [nếu diễn ra] sẽ cho Tổng thống Obama cơ hội để nói chuyện trực tiếp với nhân dân Việt Nam, mặc dù ông không cần phải nói nhăng nói nhít về ông Hồ Chí Minh tại Hà Nội. Nhưng thay vì ve vãn sự mất uy tín của Việt Nam trước công cộng và tuyên truyền Hồ Chí Minh như một tiền thân của sự tự do tương đương với Jefferson, ông cần phải thảo luận về các ví dụ của Hoa Kỳ và làm thế nào những sự thật của Jefferson chiến thắng hùng hồn trong các cuộc đấu tranh dẫn đến sự thịnh vượng lớn nhất mà thế giới này chưa bao giờ có. Bằng cách này, ông có thể chứng minh sự kết nối một cách tự nhiên giữa việc Hoa Kỳ hỗ trợ cho các chương trình tự do thương mại với tự do chính trị.
Cuối cùng, các Tổng thống đều có thể truyền cảm hứng về những điều tuyệt vời với những sự kiện được lặp đi lặp lại như thế.
Nick Zahn, The Heritage
Đặng Khương chuyển ngữ, CTV Phía Trước
© 2013 Bản tiếng Việt TẠP CHÍ PHÍA TRƯỚC
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét