Đoàn nghị sĩ Mỹ chỉ trích Trung Quốc 'thách thức chủ quyền của VN'

(TNO) Trong cuộc báo vào trưa 29.5 tại Trung tâm Mỹ ở TP.HCM, Chủ tịch Ủy ban Quân vụ Thượng viện John McCain đã thay mặt đoàn thượng nghị sĩ lưỡng đảng nhấn mạnh tầm quan trọng về quan hệ song phương, đồng thời chỉ trích hoạt động “thách thức chủ quyền VN” của Trung Quốc tại Biển Đông.

Đoàn Ủy ban Quân vụ Thượng viện Mỹ được dẫn đầu bởi Chủ tịch John McCain (thứ hai từ trái sang) và thành viên cấp cao lãnh đạo phe thiểu số Jack Reed (bìa trái) - Ảnh: Thụy Miên

Trong cuộc họp báo kết lại chuyến thăm VN nhân kỷ niệm 20 năm bình thường hóa quan hệ song phương, Thượng nghị sĩ John McCain đã phát biểu: “20 năm trước đây, nhiều người trong số chúng tôi rất kỳ vọng về quan hệ tương lai giữa Mỹ và VN, nhưng những gì đã và đang đạt được hoàn toàn vượt xa những dự đoán tích cực nhất khi đó, và đây mới chỉ là sự khởi đầu”.


Ông cho hay hai nước đang ở giai đoạn then chốt của quá trình đàm phán Hiệp định đối tác xuyên Thái Bình Dương (TPP) và mới đây Thượng viện do đảng Cộng hòa kiểm soát vừa mới trao quyền đặc biệt cho Tổng thống Barack Obama để hoàn tất quá trình thương thuyết TPP. 

“Điều này cho thấy sự ủng hộ mạnh mẽ của lưỡng đảng đối với TPP, và từ đó thúc đẩy quan hệ song phương lên một tầm cao mới”, ông McCain nhấn mạnh.

Thượng nghị sĩ McCain cho hay vẫn còn một số bất đồng giữa hai nước trước khi TPP chính thức, nhưng không gây phương hại hoặc đe dọa đến kết quả cuối cùng như dự định. Hồi năm ngoái, Mỹ đã dỡ bỏ một phần lệnh cấm chuyển giao vũ khí sát thương cho VN, và vấn đề này vẫn đang tiếp tục được thúc đẩy. 

Về vấn đề Biển Đông, đoàn thượng nghị sĩ khẳng định động thái của Trung Quốc tại Hoa Đông và hành động bồi đắp dữ dội tại Biển Đông không những thách thức chủ quyền của VN, mà còn thử thách lợi ích quốc gia lâu nay của Mỹ, cũng như đe dọa các nguyên tắc về trật tự của thế giới tự do. 

“Chúng tôi vừa nhận được thông tin Trung Quốc đã đặt pháo di động lên một nơi vừa được cải tạo. Đây là một diễn biến leo thang và gây quan ngại, và nhân dịp này Mỹ phải làm rõ để Trung Quốc hiểu rằng họ đã vi phạm luật quốc tế, và hành vi trên sẽ bị toàn bộ thế giới công kích”, ông McCain nói rõ. 

Chủ tịch Ủy ban Quân vụ Thượng viện đã nhắc lại tuyên bố cách đây vài ngày của Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ Ashton Carter rằng: “Mỹ sẽ điều máy bay, tàu và duy trì hoạt động ở bất cứ nơi nào được luật quốc tế cho phép”.

Khi được hỏi về thông điệp mà đoàn Mỹ sẽ đưa ra tại Hội nghị an ninh thượng đỉnh châu Á 2015 hay còn gọi là "Đối thoại Shangri-La", Thượng nghị sĩ McCain cho biết đoàn thượng nghị sĩ Mỹ cùng với Bộ trưởng Quốc phòng Ashton Carter sẽ đưa ra thông điệp “cứng rắn và mạnh mẽ” để phản đối việc Trung Quốc chuyển vũ khí, khí tài đến những nơi vừa được bồi đắp./Thụy Miên