Tạp chí The Economist của Anh mới đây có blog bàn về việc Hoa Kỳ cần làm trong bối cảnh Trung Quốc dần cải thiện khí tài công nghệ cao. BBC tiếng Việt giới thiệu cùng bạn đọc:
Khả năng của Hoa Kỳ chứng tỏ sức mạnh đại diện cho lợi ích riêng của mình và bảo vệ các đồng minh của Washington đã là nền tảng của trật tự quốc tế dựa trên luật lệ kể từ khi thế chiến hai kết thúc.
Trọng tâm của nỗ lực đó kể như vai trò của công nghệ trong việc duy trì một thế mạnh quân sự trước các đối thủ tiềm năng thông qua các "chiến lược bù trừ" từ thế chiến một và hai.
Trong những năm 1950 Hoa Kỳ bù đắp lợi thế về số lượng lính chính qui của Liên Xô bằng cách đẩy nhanh vị trí dẫn đầu về vũ khí hạt nhân.
Từ những năm cuối thập niên 1970, sau khi Liên Xô thu hẹp khoảng cách năng lực hạt nhân, Mỹ đã bắt đầu đầu tư vào các công nghệ mới, dẫn đến khả năng "theo dõi sát và bắn xa" với tên lửa tự dẫn đường có độ chính xác cao. Một phần tư thế kỷ sau đó Hoa Kỳ đảm bảo cho họ vị thế thống lĩnh về quân sự.
Vào lúc này, thế mạnh quân sự có tính quyết định đó đang bị bào mòn. Tại sao?
Các công nghệ tương tự khiến Hoa Kỳ và phương Tây áp đảo quân sự đã nhanh chóng lan sang những kẻ thù tiềm năng. Đặc biệt là tên lửa tự dẫn đường có độ chính xác cao là dễ kiếm và giá cả rẻ.
Thay vì đầu tư vào các thế hệ tiếp theo của các loại vũ khí công nghệ cao để duy trì khoảng cách vượt xa đối thủ cạnh tranh quân sự, Ngũ Giác đài đã tập trung nhiều hơn vào nhu cầu rất khác nhau của hoạt động chống các cuộc tấn công du kích ở Iraq và Afghanistan.
Trong khi Hoa Kỳ đã bị phân tâm, Trung Quốc đã và đang hối hả phát triển năng lực quân sự hết sức qui mô được thiết kế đặc biệt để chống lại sức mạnh của Hoa Kỳ ở Tây Thái Bình Dương.
Công nghệ cao
Trong hơn hai thập niên, Bắc Kinh đầu tư ngân sách quốc phòng hơn 10% mỗi năm cho kho vũ khí gồm tàu ngầm, hệ thống phòng không tích hợp tinh vi (iAds) và năng lực quân sự dựa vào mạng.
Tất cả chỉ để phục vụ mục đích tạo sự nguy hiểm mức độ cao cho tàu sân bay Mỹ hoạt động gần ở mức đủ để triển khai phi cơ chiến thuật hoặc tên lửa có cánh. Người Trung Quốc gọi đó là "chiến thắng một cuộc chiến cục bộ trong điều kiện công nghệ cao".
Trong khi đó, giới chức quân đội Hoa Kỳ không tỏ ra mặn mà trong việc loại bỏ “các chương trình di sản" mà họ ấp ủ bấy lâu để chi trả cho khí tài mới đóng vai trò thay đổi cuộc chơi, chẳng hạn như máy bay không người lái tàng hình có thể không kích và bay trong không phận nguy hiểm nhất.
Ví dụ, Bộ Quốc phòng Hoa Kỳ đã cam kết mua 2500 chiến đấu cơ bán tàng hình F-35 dù phạm vi có giới hạn về giao tranh của loại phi cơ này làm giảm tính hữu dụng trong nhiều kịch bản giao tranh khi có chiến tranh xảy ra.
Trong khi đó, hải quân Hoa Kỳ vẫn một mực đầu tư cho 11 tàu khu trục quá đắt tiền nhưng khá dễ bị tổn thương trong khi khí tài ngầm dưới biển cả người lái và không người lái có thể được trang bị tốt hơn để đối phó kẻ thù bằng công nghệ chống xâm nhập tiên tiến.
Bắt phi công chiến đấu và thủy thủ từ bỏ thứ đồ chơi của họ không chỉ là cái khó về văn hóa mà thôi. Ngày nay tiến bộ về khoa học và công nghệ vốn giúp hoàn thiện lợi thế quân sự của Mỹ, chẳng hạn như trí tuệ nhân tạo được sử dụng cho các hệ thống không người lái, nhiều khả năng đến từ các công ty công nghệ tiêu dùng ở Silicon Valley tương tự như ngành công nghiệp quốc phòng truyền thống. Hai nền văn hóa rất khác nhau sẽ được giao thoa một cách sáng tạo như thế nào vẫn còn là ẩn số.
Hoa Kỳ quyết tâm giành lại thế mạnh quân sự của mình thông qua một chiến lược bù trừ thứ ba. Nhưng ngay cả khi ý chí chính trị và khả năng suất sắc về kỹ thuật có thể được huy động một lần nữa, thế thống trị về quân sự đòi hỏi phải có nỗ lực liên tục và đổi mới vì công nghệ được lan rộng nhanh hơn rất nhiều trong thời đại ngày nay.
Một phần của việc phổ biến công nghệ này chính là nhờ một dự án trước đây mà Cơ quan Quản lý Dự án Tiên tiến Quốc Phòng Hoa Kỳ giúp thai nghén và hình hành, đó là internet.
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét