Các cuộc giao dịch gần đây đã khiến Bắc Kinh bất bình và tạo thêm một lớp chắn phức tạp đối với an ninh khu vực.
 |
Chính sách của Nga với khu vực châu Á bị đánh giá là không có những hành động đáng ghi nhớ. Nhưng trong thời gian vừa qua, Nga đã có những động thái mới nhằm gây thêm ảnh hưởng của mình tại châu Á, một phần là vì muốn cân bằng khả năng sức mạnh với Hoa Kỳ, phần quan trọng khác là kháng lại sự bành trướng sức mạnh của Trung Quốc đang ngày càng lộ rõ mục đích lớn. Điểm quan trọng nhất đó chính là mối quan hệ giữa Việt Nam–Liên bang Nga. Việt Nam đang được Nga đánh giá là một đất nước quan trọng trong xu hướng an ninh khu vực. Mặc dù mối quan hệ Trung Quốc–Nga đang được mở rộng nhưng qua các động thái của mình – Nga đã cho thấy một điều rằng mặc dù im lặng nhưng mục đích rõ ràng là ngăn chặn, cân bằng sự bành trướng của Trung Quốc và thiết lập một mối quan hệ quân sự – chính trị sâu sắc hơn với Việt Nam.
Trung Quốc đã liên tục yêu cầu Nga chấm dứt các hoạt động thăm dò năng lượng ở khu vực BIển Đông, việc này đồng thời cũng gián tiếp đặt vấn đề về việc Nga tăng cường sự hiện diện tại khu vực. Đối với Nga, để tránh gây thù địch với Trung Quốc, họ vẫn giữ vững vị trí và không có những động thái quá mạnh mẽ nào trong vấn đề khu vực. Sự thật đứng xa quan điểm của Trung Quốc cho rằng Nga đang có những hành động rõ ràng nhằm mục đích bán vũ khí và hợp tác quốc phòng với Việt Nam thì Nga và Việt Nam mới chỉ giúp nhau thăm dò năng lượng tại Biển Đông. Gazrpom đã kí một hợp đồng khai thác năng lượng trong hai khu vực trên thềm lục địa của Việt Nam tại Biển Đông, tham gia khai thác khu vực được ước tính có khoảng 1.9 nghìn tỷ mét khối khí đốt tự nhiên và hơn 25 triệu tấn khí gas dạng rắng. Trong năm 2012, Nga đã bày tỏ quan điểm muốn giúp Việt Nam xây dựng lại quân cảng Cam Ranh, một bước đi nhằm mục đích kết nối các dự án năng lượng giữa Việt Nam–Nga và cũng đồng thời kiểm tra thái độ của Trung Quốc.
Mối quan hệ Việt–Nga đang được phát triển mạnh mẽ với mục tiêu rõ ràng là ngăn chặn các mối đe dọa từ Trung Quốc. Việt Nam đã trở thành một bạn hàng lớn trong các giao dích mua bán vũ khí của Nga, các đơn hàng chủ yếu là tàu ngầm và máy bay. Mối quan hệ Việt–Nga đã đi từ “đối tác chiến lược” năm 2001 thành đối tác chiến lược toàn diện vào năm 2012, trong đó bao gồm trao đổi tương mại, khoa học và văn hóa đang được giữa hai nước thúc đẩy mạnh mẽ. Nga đang thứ 18 trong 101 nhà đầu tư nước ngoài có số vốn đầu tư lớn tại Việt Nam, tâp trung chủ yếu vào các ngành công nghiệp khai thác, chế biến và sản xuất. Bên cạnh đó, Nga đang giúp Việt nam xây dựng nhà máy năng lượn điện hạt nhân [đầu tiên tại Ninh Thuận].
Nhưng quan trọng nhất trong mối quan hệ đối tác chiến lược tòan diện này là hợp tác về quân sự – quốc phòng. Bộ trưởng Quốc phòng Việt Nam, Đại tướng Phùng Quang Thanh, đã nói “hợp tác trong các lĩnh vực quân sự – kĩ thuật giữa hai nước được đánh giá góp phần quan trọng để tăng cường quan hệ hữu nghị truyền thống giữa hai nước, đồng thời tạo thuận lợi cho sự phát triển trong quan hệ đối tác chiến lược”.
Bên cạnh việc bày tỏ quan điểm muốn sử dụng quân cảng Cam Ranh, Nga cũng đang giúp Việt Nam xây dựng một căn cứ tàu ngầm và xưởng sửa chữa đóng tàu để cung cấp và hỗ trợ khả năng bảo trì cho hải quân. Căn cứ tàu ngầm sẽ được sử dụng là hệ thống tàu ngầm Kilo mà Việt Nam đã mua của Nga và gần như chắc chắn Việt Nam sẽ dùng Kilo để bảo vệ chủ quyền của mình tại Biển Đông. Gần đây, hai bên cũng đã bắt đầu hội đàm để đi đến một kí kết cho phép Nga có thể thường xuyên thăm cảng Việt Nam để sửa chữa và bảo trì R&R, mặc dù Vịnh Cam Ranh sẽ không trở thành một căn cứ thường trú của Nga.
Việt Nam và Nga cũng đã công bố đợt chuyển giao lần thứ 3 với 12 chiếc máy bay loại SU-30MK2, với khả năng tiêu diệt tàu, không đối không và không đối đất. Bên cạnh đó, Việt Nam cũng đang đặt mua thêm 6 tàu ngầm chủng Varshavyanka nhằm cải tiến thế hệ tàu Kilo đang có, gia tăng khả năng chống tàu ngầm, chống chiến hạm, tham gia trinh sát và tuần tra vùng biển nông trong khu vực Biển Đông. Những vụ mua bán này nói lên Việt Nam đang muốn hiện đại hóa ngành quốc phòng để bảo vệ lợi ích, chống lại các mối đe dọa ở ngoài khơi Biển Đông và cũng đồng thời gia tăng khả năng ngăn chặn hành động gây hấn của Trung Quốc. Không chỉ Việt Nam mà các quốc gia trong khu vực Đông Nam Á cũng đang gia tăng khả năng quân sự, hiện đại hóa quốc phòng để bảo vệ chủ quyền, chống lại các âm mưu xâm lược, đe dọa đến từ bên ngòai.
Nhưng có lẽ nổi bật nhất trong mối quan hệ này là phê chuẩn do Thủ tướng Nga Dmitry Medvedev kí nhằm chính thức thỏa thuận hợp tác quân sự – quốc phòng giữa hai chính phủ. Qua dự thảo này, Thủ tướng Medvedev ra lệnh cho Bộ Quốc phòng Nga thảo luận và ký kết các thỏa thuận quân sự hai nước thay mặt cho chính phủ Nga. Hiệp định dự kiến sẽ trao đổi ý kiến, đi đến các biện pháp xây dựng lòng tin, hợp tác để tăng cường an ninh quốc tế, đảm bảo cho các hoạt động chống chủ nghĩa khủng bố và kiểm soát vũ khí hiệu quả hơn.
Stephen Blank, theo The Diplomat
Thùy Dương chuyển ngữ, CTV Phía Trước
Trung Quốc đã liên tục yêu cầu Nga chấm dứt các hoạt động thăm dò năng lượng ở khu vực BIển Đông, việc này đồng thời cũng gián tiếp đặt vấn đề về việc Nga tăng cường sự hiện diện tại khu vực. Đối với Nga, để tránh gây thù địch với Trung Quốc, họ vẫn giữ vững vị trí và không có những động thái quá mạnh mẽ nào trong vấn đề khu vực. Sự thật đứng xa quan điểm của Trung Quốc cho rằng Nga đang có những hành động rõ ràng nhằm mục đích bán vũ khí và hợp tác quốc phòng với Việt Nam thì Nga và Việt Nam mới chỉ giúp nhau thăm dò năng lượng tại Biển Đông. Gazrpom đã kí một hợp đồng khai thác năng lượng trong hai khu vực trên thềm lục địa của Việt Nam tại Biển Đông, tham gia khai thác khu vực được ước tính có khoảng 1.9 nghìn tỷ mét khối khí đốt tự nhiên và hơn 25 triệu tấn khí gas dạng rắng. Trong năm 2012, Nga đã bày tỏ quan điểm muốn giúp Việt Nam xây dựng lại quân cảng Cam Ranh, một bước đi nhằm mục đích kết nối các dự án năng lượng giữa Việt Nam–Nga và cũng đồng thời kiểm tra thái độ của Trung Quốc.
Mối quan hệ Việt–Nga đang được phát triển mạnh mẽ với mục tiêu rõ ràng là ngăn chặn các mối đe dọa từ Trung Quốc. Việt Nam đã trở thành một bạn hàng lớn trong các giao dích mua bán vũ khí của Nga, các đơn hàng chủ yếu là tàu ngầm và máy bay. Mối quan hệ Việt–Nga đã đi từ “đối tác chiến lược” năm 2001 thành đối tác chiến lược toàn diện vào năm 2012, trong đó bao gồm trao đổi tương mại, khoa học và văn hóa đang được giữa hai nước thúc đẩy mạnh mẽ. Nga đang thứ 18 trong 101 nhà đầu tư nước ngoài có số vốn đầu tư lớn tại Việt Nam, tâp trung chủ yếu vào các ngành công nghiệp khai thác, chế biến và sản xuất. Bên cạnh đó, Nga đang giúp Việt nam xây dựng nhà máy năng lượn điện hạt nhân [đầu tiên tại Ninh Thuận].
Nhưng quan trọng nhất trong mối quan hệ đối tác chiến lược tòan diện này là hợp tác về quân sự – quốc phòng. Bộ trưởng Quốc phòng Việt Nam, Đại tướng Phùng Quang Thanh, đã nói “hợp tác trong các lĩnh vực quân sự – kĩ thuật giữa hai nước được đánh giá góp phần quan trọng để tăng cường quan hệ hữu nghị truyền thống giữa hai nước, đồng thời tạo thuận lợi cho sự phát triển trong quan hệ đối tác chiến lược”.
Bên cạnh việc bày tỏ quan điểm muốn sử dụng quân cảng Cam Ranh, Nga cũng đang giúp Việt Nam xây dựng một căn cứ tàu ngầm và xưởng sửa chữa đóng tàu để cung cấp và hỗ trợ khả năng bảo trì cho hải quân. Căn cứ tàu ngầm sẽ được sử dụng là hệ thống tàu ngầm Kilo mà Việt Nam đã mua của Nga và gần như chắc chắn Việt Nam sẽ dùng Kilo để bảo vệ chủ quyền của mình tại Biển Đông. Gần đây, hai bên cũng đã bắt đầu hội đàm để đi đến một kí kết cho phép Nga có thể thường xuyên thăm cảng Việt Nam để sửa chữa và bảo trì R&R, mặc dù Vịnh Cam Ranh sẽ không trở thành một căn cứ thường trú của Nga.
Việt Nam và Nga cũng đã công bố đợt chuyển giao lần thứ 3 với 12 chiếc máy bay loại SU-30MK2, với khả năng tiêu diệt tàu, không đối không và không đối đất. Bên cạnh đó, Việt Nam cũng đang đặt mua thêm 6 tàu ngầm chủng Varshavyanka nhằm cải tiến thế hệ tàu Kilo đang có, gia tăng khả năng chống tàu ngầm, chống chiến hạm, tham gia trinh sát và tuần tra vùng biển nông trong khu vực Biển Đông. Những vụ mua bán này nói lên Việt Nam đang muốn hiện đại hóa ngành quốc phòng để bảo vệ lợi ích, chống lại các mối đe dọa ở ngoài khơi Biển Đông và cũng đồng thời gia tăng khả năng ngăn chặn hành động gây hấn của Trung Quốc. Không chỉ Việt Nam mà các quốc gia trong khu vực Đông Nam Á cũng đang gia tăng khả năng quân sự, hiện đại hóa quốc phòng để bảo vệ chủ quyền, chống lại các âm mưu xâm lược, đe dọa đến từ bên ngòai.
Nhưng có lẽ nổi bật nhất trong mối quan hệ này là phê chuẩn do Thủ tướng Nga Dmitry Medvedev kí nhằm chính thức thỏa thuận hợp tác quân sự – quốc phòng giữa hai chính phủ. Qua dự thảo này, Thủ tướng Medvedev ra lệnh cho Bộ Quốc phòng Nga thảo luận và ký kết các thỏa thuận quân sự hai nước thay mặt cho chính phủ Nga. Hiệp định dự kiến sẽ trao đổi ý kiến, đi đến các biện pháp xây dựng lòng tin, hợp tác để tăng cường an ninh quốc tế, đảm bảo cho các hoạt động chống chủ nghĩa khủng bố và kiểm soát vũ khí hiệu quả hơn.
Stephen Blank, theo The Diplomat
© Bản tiếng Việt TẠP CHÍ PHÍA TRƯỚC 2013
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét