Yêu sách biển: TQ chuyển từ dùng dân sự sang quân sự

Từ việc thử nghiệm, Trung Quốc đã chính thức đưa ra lá bài quân sự trong tranh chấp chủ quyền biển với các nước trong khu vực.

Mới đây nhất, người phát ngôn bộ Quốc phòng Trung Quốc tuyên bố, quân đội nước này sẽ tăng cường hợp tác với các lực lượng thực thi pháp luật hàng hải trong động thái nhằm bảo vệ tốt hơn cái mà họ gọi là chủ quyền và lợi ích hàng hải của Trung Quốc.

Người phát ngôn Yang Yujun đã đưa ra bình luận này trong một cuộc họp báo khi được hỏi về sự hợp tác của quân đội với cơ quan quản lý đại dương Trung Quốc (SOA). Theo ông này, quân đội Trung Quốc đã thiết lập những cơ chế phối hợp với cơ quan hải giám, quản lý ngư nghiệp và phòng vệ bờ biển.

Trước đây, Trung Quốc thiên về xu hướng sử dụng các tàu phi quân sự (tàu cá) hoặc bán quân sự (kiểu như tàu hải giám, ngư chính) để quấy nhiễu các tàu nước ngoài hoạt động ở các vùng đặc quyền kinh tế (EEZ) hoặc vùng biển tranh chấp.

Theo giới phân tích, cách tiếp cận này của Trung Quốc ít có khả năng châm ngòi cho một cuộc xung đột vũ trang và tạo sự dễ dàng khi Bắc Kinh muốn tuyên bố họ là "nạn nhân". Bắc Kinh không muốn hay ít nhất là tránh việc sử dụng quân đội tại vùng biển tranh chấp để củng cố cho cái mà họ luôn rêu rao "phát triển hòa bình, không đe dọa bất kỳ ai".

Trung Quốc, Biển Đông, hàng hải, tàu cá, Philippines, Scarborough, chủ quyền.

Thế nhưng, giờ đây Trung Quốc đã chính thức đưa ra lá bài quân sự trong tranh chấp chủ quyền biển với các nước trong khu vực.

Hải quân TQ tập trận ở Biển Đông. Ảnh: Navaltoday

Đe Philippiness

Tháng 7/2012, khi vụ bế tắc giữa Trung Quốc và Philippines tại bãi cạn Scarborough chưa qua, thì một sự kiện khác lại tới, xảy ra ở khu vực thậm chí còn gần Philiippines hơn. Một tàu khu trục Trung Quốc trên đường tuần tra đã mắc cạn ở bãi cạn chỉ cách tỉnh Palawan của Philippines khoảng 110km.

Con tàu này có tên Đông Quan, là một trong số 20 tàu tàu hộ vệ tên lửa thuộc hạm đội Nam Hải của Trung Quốc. Nó được trang bị các loại tên lửa mới có tầm bắn 225km (nghĩa là đặt hầu hết các thành phố lớn của Philippines vào tầm ngắm).

Ông Rory Medcalf, giám đốc chương trình an ninh quốc tế tại Viện Lowy cho hay, việc Trung Quốc sử dụng tàu hải quân điều tra khu vực tranh chấp là động thái bất ngờ. "Điều đó có nghĩa là không sớm thì muộn chúng ta sẽ chứng kiến các vụ đụng độ liên quan tới tàu hải quân thay vì tàu của các cơ quan dân sự”, ông nói.

Người ta hiểu, giờ đây Trung Quốc đang cố gắng đe dọa tất cả mọi người tránh xa một khu vực mà Trung Quốc không có tuyên bố chủ quyền hợp pháp nhưng quả quyết muốn nắm giữ nó.

Nắn gân Nhật Bản

Nửa đầu tháng 12/2012, một máy bay Trung Quốc lần đầu tiên tiến vào khu vực mà Nhật coi là không phận của họ ở quần đảo tranh chấp tại biển Hoa Đông. Nhật đã phải gấp rút điều 8 máy bay chiến đấu ứng phó. Trong đó, một máy bay tiêm kích chặn một máy bay quân sự Trung Quốc ở Hoa Đông.

Bộ trưởng Quốc phòng Nhật Bản Itsunori Onodera cũng cho hay tàu khu trục nhỏ Trung Quốc đã ít nhất một lần hướng rađa điều khiển hỏa lực vào một tàu hải quân Nhật Bản.

Trung Quốc dĩ nhiên khăng khăng phủ nhận. Tuy vậy, hơn một tháng sau đó, các quan chức quân đội Trung Quốc thừa nhận việc này.

Đặc nhiệm đổ bộ sát Malaysia

Hôm 26/3, một lực lượng đặc nhiệm đổ bộ của hải quân Trung Quốc được trang bị đầy đủ đã tới bãi đá James - cách Malaysia khoảng 80km, cách Brunei chưa đầy 200km và cách bờ biển Trung Quốc tới 1.800km, vượt ra cả ngoài giới hạn "bản đồ 9 đoạn" mà Trung Quốc tự đưa ra với yêu sách bao trùm hầu hết Biển Đông.

"Đây là một thông điệp mạnh mẽ bất ngờ mà lực lượng này gửi đi trong vai trò mới khác hẳn trước đây là tuần tra khu vực", Gary Li, nhà phân tích cao cấp tại IHS Fairplay ở London bình luận. "Nó không chỉ là số ít tàu bình thường mà là tàu đổ bộ mang theo lực lượng đặc nhiệm và có cả máy bay, tàu hộ tống tốt nhất của hải quân Trung Quốc", ông nhấn mạnh.

Các diễn biến trên cho thấy, Trung Quốc đang ngày càng lấn lướt và mưu toan độc chiếm Biển Đông, một vùng biển quốc tế mà trước nay luôn được đảm bảo nguyên tắc tự do hàng hải. Bắc Kinh dường như cho thấy chẳng còn phải ngại ngần che giấu mưu toan ấy khi Tân Hoa xã mô tả lực lượng đặc nhiệm cùng thủy thủ đoàn tàu của Trung Quốc đổ bộ sát Malaysia, tập trung trên boong tàu thề "bảo vệ Biển Đông, duy trì chủ quyền quốc gia, hướng tới giấc mơ một Trung Quốc mạnh mẽ".

Thái An

(VNN)