Ít ai nghi ngờ rằng, hầu hết người dân TQ sẽ hân hoan với thành tích mới nhất của ông Tập Cận Bình trong chiến dịch “đả hổ”. Cáo buộc tham nhũng nhằm vào thân nhân và các nhân vật thân tín với ông Chu Vĩnh Khang gây sốc thậm chí chiểu theo những tiêu chuẩn TQ.
Một trong những con trai của ông Chu vĩnh Khang bị cáo buộc sở hữu một khối tài sản giá trị ít nhất 1 tỷ NDT (160 triệu USD) và làm ăn với một tài phiệt ngành mỏ đã bị kết tội giết người và tham gia vào đường dây tội phạm có tổ chức. Nhốt vào lồng một con hổ như Chu Vĩnh Khang thực sự đã giúp giải tỏa cơn thịnh nộ của dân chúng.
 |
Tuy nhiên giới “tinh hoa” của TQ chưa chắc đã phấn khởi như thế. Chiến dịch chông tham nhũng của ông Tập Cận Bình có thể đã mang lại cho ông danh tiếng và sự ngưỡng vọng khổng lồ, nhưng nó cũng khiến cho cuộc sông bớt dễ chịu đi rất nhiều đối với những quan chức đã quen nhận bổng lộc và nhiều ưu đãi khác. Các biện pháp khắc nghiệt của ông Tập đã đã đẩy nhiều quan chức TQ khỏi các nhà hàng, khách sạn sang trọng, khiến họ đau đầu lo toan mỗi khi nhận những món quà đắt tiền.
Cảm giác bất an, sợ hãi, thậm chí còn đi xa hơn thế. Bởi các tập quán như hối lộ để thăng tiến, hay giúp các doanh nghiệp dành lấy những hợp đồng đã phổ biến tràn lan trong giới chức cầm quyền TQ. Chính vì thế nhiều quan chức nhúng chàm và nay bị điều tra, hoặc tệ hơn nữa là kết án và tống giam. Truyền thông TQ gần đây ghi nhận sự gia tăngùng hàng ngàn quan chức dưới các vụ tự tử liên quan tới các quan chức Chính phủ.
Với sự sụp đổ của Chu Vĩnh Khang, chiến dịch chống tham nhũng của ông Tập Cận Bình giờ đây bước sang một giai đoạn nan giải hơn. Quyết định quan trọng nhất chờ ông Tập Cận Bình phía trước là ông sẽ lái chiến dịch này tới một sự hạ cánh mềm như thế nào. Cho đến thời điểm này, các chiến dịch điều tra đã dẫn tới việc bắt giữ gần bốn chục quan chức cấp cao, từ chủ tịch tỉnh đến Bộ trưởng cùng hàng ngàn quan chức dưới quyền họ.
Bằng việc vạch trần những thành viên không trong sạch của đảng trước công chúng, điều không thể tránh khỏi là ông Tập đã phơi bày những điều tha hóa bên trong đảng. Thay vì che đậy và thúc đẩy sự tin tưởng của công chúng về khả năng bảo vệ chế độ của mình, những tiết lộ trên các phương tiện truyền thông hàng ngày về các hành vi tha hóa và hủ bại bên trong chính phủ có thể phản tác dụng bởi làm dân chúng mất niềm tin.
Một hệ quả có thể nghiêm trọng nữa là sự chia rẻ nội bộ TQ. Chiến dịch của ông Tập gây ra nỗi sợ hãi chưa từng có trong giới quan chức. Trong chính trị, sợ hãi là một lực lượng hợp nhất. Nếu nhiều đồng minh hay phe đối địch của ông Tập nghĩ mình sẽ là “con hổ” tiếp theo sa lưới, bản năng sinh tồn sẽ thúc đẩy họ thách thức quyền lực của ông Tập Cận Bình. Sự đoàn kết của lực lượng lãnh đạo từng giúp đảm bảo ổn định trong đảng kể từ sau vụ Thiên An Môn, rất có thể, sẽ tan thành mây khói.
Xử lý một con hổ bị nhốt cũng không phải là dễ dàng. Theo luật TQ, ông Chu sẽ phải được xét xử trong một phiên tòa. Các công tố viên sẽ phải đối mặt với những thách thức không nhỏ trong việc gắn trực tiếp ông Chu những hành vi sai trái mà các thân nhân và bạn bè thân tín của ông thực hiện. Nhưng đối với ông Tập Cận Bình, xét xử và kết tội Chu Vĩnh Khang theo một trình tự pháp lý đáp ứng các tiêu chuẩn tối thiểu về sự côngkhai và công bằng là cần thiết, ngược lại sẽ chỉ làm dấy lên những đồn đoán về lý do thực sự của cú ngã ngựa của con hổ này.
Cuộc săn “hổ lớn” có thể đã kết thúc nhưng vở kịch chính trị ở Bắc Kinh chắc chắn chưa thể hạ màn.
Lê bình Thọ
(FB Bình Lê Thọ)
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét