Trung Quốc không vội vã ký hiệp định về Biển Đông

(Credit: ABC) 

Ngoại trưởng Vương Nghị nói Trung Quốc “không vội vã” trong việc ký thỏa thuận về các quy tắc hàng hải với các nước Đông Nam Á và các nước này đừng nên có “những kỳ vọng không thực tế”. 

Sau nhiều năm chống lại nỗ lực của hiệp hội ASEAN gồm 10 nước thành viên muốn bắt đầu đàm phán về Bộ Quy tắc Ứng xử ở Biển Đông (COC-Code of Conduct), Bắc Kinh nói họ sẽ tổ chức các cuộc hội đàm giữa các quan chức cao cấp trong tháng Chín.

Hoa Kỳ không đứng về phe nào trong vấn đề tranh chấp lãnh hải nhưng Ngoại trưởng John Kerry nhắc lại lập trường của Washington trong hội nghị ở Brunei hồi tháng trước rằng quyền lợi chiến lược của Mỹ đòi hỏi sự tự do lưu thông hàng hải qua vùng biển này. Ông Kerry cũng nói Hoa Kỳ mong muốn Bộ Quy tắc Ứng xử ở Biển Đông được sớm ký kết.
Phát biểu tại Hà Nội trong chuyến công du Việt Nam, Ngoại trưởng Trung Quốc Vương Nghị nói người ta cần phải nỗ lực hơn nữa trong vấn đề Bộ Quy tắc Ứng xử ở Biển Đông.
Tân Hoa Xã trích lời ông Vương: “Trung Quốc tin rằng không nên vội vã. Một số nước đang hy vọng rằng Bộ Quy tắc Ứng xử ở Biển Đông sẽ được ký kết rất nhanh. Những nước này có những kỳ vọng không thực tế”.
Ông Vương cho biết thêm: “Bộ Quy tắc Ứng xử ở Biển Đông liên quan tới lợi ích của nhiều bên khác nhau và việc hình thành nó đòi hỏi rất nhiều nỗ lực phối hợp. Không một quốc gia riêng lẻ nào được áp đặt ý muốn của mình lên nước khác”.
Những nỗ lực trước đây nhằm thảo luận Bộ Quy tắc Ứng xử ở Biển Đông đã thất bại “vì sự khuấy động của một số bên”, ông Vương Nghị nói, nhưng không nêu tên bất kỳ nước nào.
Ông nói: “Thay vì gây rối loạn, các bên phải thực hiện các nỗ lực nhằm tạo ra những điều kiện và bầu không khí cần thiết”.
Tình trạng xích mích ở Biển Đông, một trong những tuyến đường hàng hải quan trọng nhất thế giới, tăng cao trong bối cảnh Trung Quốc sử dụng sức mạnh hải quân ngày càng lớn mạnh của mình để khẳng định chủ quyền đối với vùng biển mênh mông dồi dào tiềm năng dầu và khí đốt. Nhiều người lo sợ các cuộc đụng độ quân sự có thể xảy ra ở Biển Đông.
Bốn nước ASEAN, bao gồm Philippines và Việt Nam, tuyên bố chủ quyền chồng lấn với Trung Quốc ở vùng biển này.
Trung Quốc và Philippines cáo buộc lẫn nhau vi phạm Tuyên bố về ứng xử của các bên ở Biển Đông (DOC-Declaration on Conduct of the Parties in the East Sea). DOC là văn kiện không có tính ràng buộc nhằm thiết lập sự tin tưởng về hàng hải ở Biển Đông, được Trung Quốc và ASEAN ký hồi năm 2002.
Những sự khác biệt như vậy có thể là một trở ngại cho thỏa thuận về một hiệp ước toàn diện hơn như Trung Quốc đã nhấn mạnh rằng trước tiên các quốc gia phải thể hiện thiện chí bằng cách tuân thủ DOC.
Những người chỉ trích cho rằng Trung Quốc có ý định củng cố lời tuyên bố chủ quyền trên biển thông qua thế mạnh hơn hẳn và sức mạnh hải quân ngày càng gia tăng. Vì vậy Bắc Kinh ít quan tâm tới việc phải vội vã ký Bộ Quy tắc Ứng xử ở Biển Đông.
Chia rẽ giữa các nước ASEAN về vấn đề tranh chấp chủ quyền lãnh hải đã bùng nổ công khai cách nay một năm. Lúc đó hội nghị thượng đỉnh do Campuchia, đồng minh của Trung Quốc, làm chủ tọa đã lần đầu tiên trong lịch sử 45 năm thành lập ASEAN, không ra được thông cáo chung kết thúc hội nghị./Reuters