We Vietnamese people had to escape our birth place to seek freedom in around the world. We could not accept a life under the ruling of the Vietnamese communist regime. Now though living thousands of miles away, the land of our ancestors remains in our everyday thought and the desire to help its people always urges us into action.
Trước tiên xin quý vị hãy lắng đọng tâm tư trong vài giây phút để tìm về cội nguồn dân tộc việt qua ngày Giỗ Tổ mà chúng ta thường gọi là Tế Tổ Vua Hùng Vương, và đã giữ được truyền thống hàng ngàn năm qua; Nghi lễ hàng năm được tổ chức vào ngày mùng mười tháng ba (Âm lịch) hàng năm.
Let's first take a moment to reflect upon our root on this King Hung Commemoration Day, a traditional ceremony that our Vietnamese people have observed for thousands of years on the 10th of March in every Lunar calender year.
Trước khi nói đến Tế Tổ, chúng tôi xin được nói qua về lịch sử Đức Quốc Tổ Hùng Vương (người khai sáng dân tộc Việt đã hơn 4895 năm trước và tồn tại đến ngày nay).
Before we deliberate about the commemoration ritual, Let's briefly review the history about Kings Hung, the Kings who founded a kingdom more than 4895 years B.C that developed into the present day Vietnam and its people.
Theo huyền thoại, yếu tố trường tồn của dân tộc Việt:
a- Huyền thoại Hán Tộc: là Tam Hoàng (Hoàng Đế) Toại Nhân, Thần Nông và Phục Hy.
The perpetuation attribute of the Vietnamese people according to myths:
a- Myths about the Han people: this myth was based on three Kings Toai Nhan, Than Nong & Phuc Hy.
b- Huyền thoại của Việt tộc:
Vào thời lập quốc, nước ta tên là nước Văn Lang, các Vua ta tên là Hùng Vương, họ Hồng Bàng, Quốc Tổ Hùng Vương theo truyền thuyết khai mở họ Hồng Bàng là Kinh Dương Lộc Tục con trai Vua Đế Minh (là cháu 3 đời của Vua Thần Nông) làm Vua nước Xích Quỷ (vào khoảng năm 2879 trước Tây Lịch) lấy con gái của Động Đình Quân là Long Nữ, sinh ra Sùng Lãm tức Vua Lạc Long Quân. Vua Lạc Long Quân lấy nàng Âu Cơ sinh được 100 người con trai. Lạc Long Quân nói với Âu Cơ:
b- Myths about the Vietnamese people:
The very first kingdom that developed into today's Vietnam was known as Van Lang. The kingdom was reigned by 18 succesive Kings Hung, members of Hong Bangs (Hong Bang Family) As mythical stories told, the first King Hung that established the Hong Bangs was King Duong Loc Tuc, son of King De Minh of Xich Quy kingdom (approximately 2879 B.C.), who was a great grandson of King Than Nong. King Duong Loc Tuc married Long Nu (Lady Dragon), daughter of Dong Dinh Quan. The couple gave birth to Sung Lam who later became King Lac Long Quan. King Lac Long Quan married Lady Au Co then gave birth to 100 children. Lac Long Quan said to Au Co:
"Ta là giống Rồng nàng là giống Tiên ăn ở với nhau không được, nay được 100 con, nàng đem 50 đứa lên non, còn ta đem 50 đứa xuống biển Nam Hải."
"I descended from the Dragon, you the Fairy so our life together would not last. Now we have 100 children together, let you take 50 children to highland and let me take 50 to the South Sea delta."
Rồi phong cho người con trưởng làm Vua lấy tên nước là Văn Lang xưng là Hùng Vương, tức Quốc Tổ dân tộc Việt Nam ta ngày nay. Họ Hồng Bàng làm Vua được 18 đời đóng đô ở Phong Châu (nay thuộc huyện Bạch Hạc, tỉnh Vĩnh Yên Bắc Việt) đó là nơi xuất phát đầu tiên của các sắc dân đã kiến tạo ra người Việt Nam, thời ấy Vua Hùng chia nước ra làm 15 bộ và đặt ra phép trị nước lâu dài.
King Duong Loc Tuc then established a kingdom named Van Lang and made the eldest son king of the nation. The King took on the name King Hung and became the Founding Father of present day VietNam. The Hong Bangs had 18 successions governing the nation in the capitol Phong Chau which is today Bach Ha ward, Vinh Yen province, northern Vietnam. The many ethnic groups that formed today Vietnamese people are believed to have had originated from this area. To govern the nation, King Hung set up a formation of the 15 regions and established administrative rules that lasted for a long time.
Thời kỳ sơ khai lập quốc chưa có chữ viết chỉ có truyền khẩu, nên sử sách ngày nay không còn ghi lại được nhiều về thời đại họ Hồng Bàng, tuy nhiên trong khoảng thời gian dài 2622 năm đó (từ 2879 TTL đến năm 257 TTL) còn lưu truyền nhiều truyền thuyết như Phù Đổng Thiên Vương, Trầu cau, Sơn tinh - Thủy tinh, An Tiêm và quả dưa hấu, Bánh dầy - bánh chưng, Trương Chi - Mỵ Nương, v.v...
Without written language, the history of the founding era was passed on by word of mouth and in the form of folklores or mystic tales. Consequently, our history does not have as many stories about the Hong Bangs and King Hung dynasty as the comparable length of the dynasty. During a long period of 2622 years (from 2879 B.C. to 257 B.C.) we learned of those legendary tales such as God of Phu Dong, Tale of Betel and Areca-nut (Trau Cau), King of the Mountain and King of the Ocean, An Tiem and the Water Melon Myth, The Earth and Heaven Rice Cakes, The Love Story of Truong Chi & My Nuong, etc.
Đến đời Hùng Vương thứ 18 họ Hồng Bàng bị nhà Thục (Thục Phán) cướp ngôi (257 TTL). Thục Phán làm Vua lấy Hiệu là An Dương Vương và đặt tên nước là Âu Lạc (tức Âu Cơ - Lạc Long Quân) vì nhớ công ơn dày công dựng nước "Ăn quả nhớ kẻ trồng cây, uống nước nhớ nguồn" và đồng thời lập đền thờ Đức Quốc Tổ Hùng Vương trên núi Ngũ Lĩnh vùng Cổ Tích, làng Hi Cương, huyện Sơn Vị, phủ Lâm Thao, Tỉnh Phú Thọ Bắc Phần, và hằng năm mùng mười tháng ba (Tiết Thanh Minh) đích thân nhà Vua, triều thần và cả dân chúng đến tế lễ và chiêm bái và cũng kể từ ấy ngày Giỗ Đức Quốc Tổ Hùng Vương được xếp vào bậc nhất gọi là Quốc Tế (Quốc là Tổ Quốc, Tế là Tế Lễ nghĩa là Tổ Quốc Tế Lễ) và cũng hàng ngàn năm qua trẩy hội Đền Hùng được tổ chức từ mười ngày đến nửa tháng thật long trọng và vĩ đại.
The Hung Vuong dynasty at the 18th succession in 257 B.C. was ended by Thuc Phan. Thuc Phan installed himself in the throne as King An Duong and renamed the kingdom to Au Lac, an abbreviasion of Au Co & Lac Long Quan, alluding to a notion that became the Vietnamese adage "consider the planter when you eat the fruits and reflect upon the source when you drink the water." To further that notion. King An Duong then constructeda temple dedicatedto the commemoration of King Hung. Then on the 10th of March every lunar calendar year, King An Duong himself and all the people came to the temple to commemorate the nation's Founding Father. The date became the most important holiday of the nation in which thousands of people flocked to the temple as their annual pilgrimage. In some years, this commemoration even turned into an event that lasted ten days to half a month. The remnant of the temple is existing at Ngu Linh moutain in Co Tich region, Hi Cuong village, ward of Son Vi, district of Lam Thao, Phu Tho province, Northern Vietnam.
Phần Tế Lễ:
Hầu hết trong chúng ta ai cũng ít nhiều hiểu về cúng tế tuy nhiên lớp trẻ từ 35 tuổi trở xuống năm 1975 thì mới 5 tuổi và từ 1975 đến nay còn ở trong nước hoặc ra nước ngoài nên chưa hiểu tại sao phải cúng tế nhất là Tế Đức Quốc Tổ Hùng Vương đó là trách nhiệm của mỗi người trong Cộng đồng người Việt chúng ta như trong ngày đăng quang của Vua Lê Lợi, Nguyễn Trãi đã nói Vật gốc ở Trời, Người gốc ở Tổ nên chúng ta là con cháu dù ở phương trời nào cũng kính nhớ Tổ Tiên bằng cách Tế Lễ là để tán tụng công đức, hạnh độ, giải bày tình nghĩa, tỏ lòng biết ơn và cầu xin sự phù hộ, giúp đỡ của tiền nhân với con cháu hiện tại.
The Commemoration Ritual:
Commemorating the Founding Father King Hung should be the responsibility of every one of us. The importance of which was expressed by Nguyen Trai in the inauguration day of King Le Loi: "Matters were created by God, people descended from their ancestors thus we shall commemorate and pay respect to our ancestors as a way to express our appreciation to their immeasurable contributions, and pray for their blessing on us, their offsprings."
Tế lễ có rất nhiều hình thức:
Vua Chúa thì tế trời đất để cầu xin phù hộ nước thịnh, dân cường.
Xuất trận thì Tướng sĩ tế cờ cầu mong được chiến thắng.
Đình Miếu thì tế thần linh xin phù hộ mưa thuận, gió hòa, mùa màng tươi tốt dân chúng
yên bình.
Triều thần thì tế Quốc Tổ, Trần Hưng Đạo, Quang Trung, Hai Bà Trưng, và các Vị Thánh
nhân, Anh Hùng để tỏ lòng biết ơn và tôn kính.
Vợ chồng thì tế Ông Tơ Bà nguyệt xe tơ duyên thắm hạnh phúc trọn đời...
The format of the commemoration service depends on the intentions:
A King would commemorate God for blessings on his people and the country.
The generals and their soldiers would commemorate the flag for victories before
going out to the battle field.
The people would commemorate Gods and Saints for peaceful life and good rain
on their crops.
The royal administrative officials would commemorate the Founding Father, King Quang
Trung, The Trung Sisters and other Heroes to pay respect.
A couple would commemorate the Match Making Saint for a lifetime of happiness
together...
Lễ vật: Theo phong tục Tế Quốc Tổ gồm có Tam sinh (động vật sống): như trâu, heo, dê
Phẩm vật: Hương, hoa quả, rượu, bánh dầy, bánh chưng...
The ceremonial offerings: the traditional Founding Father commemorative ceremony required three animals such as water buffalo, pig, goat.
Other ceremonial offerings includes incense, fruits, wine, rice heaven cake, rice earth cake...
Thành phần Ban Tế:
Một Chánh tế tượng trưng cho nhất phẩm triều thần mặc áo rộng đỏ mũ đỏ, hai hoặc nhiều phó tế tượng trưng chức quan nhị phẩm hoặc quan cận thần mặc áo rộng xanh mũ xanh, hai người đăng tượng trưng cho quan văn võ tam phẩm triều đình mặc áo rộng xanh mũ xanh, lễ sinh không hạn chế nhưng phải đủ cặp tượng trưng cho các quan trong triều đìnhcũng mặc áo rộng xanh đội mũ xanh và một vị xướng tế tượng trưng cho quân sư nhà Vua hay thượng thư bộ lễ mặc áo đỏ đội mũ đỏ. Tất cả thành viên trong ban tế đều phải theo các hiệu lệnh động tác của xướng tế như:
The Ceremonial Team:
The principal ceremonist represents the first- ranked honorary mandarin dressing in large red wardrobe and red hat. Two or more assistant ceremonists represents second-ranked honorary mandarins dressing in large blue wardrobe and blue hat. Two "dang" people dressing in large blue wardrobe and blue hat represent third-ranked military and literature court officials. Le Sinh is not limited but have to be in pairs to represent officials in the emperor court dressing in large blue wardrobes and blue hat. One Ceremonial Speaker (Xuong Te) represents the advisor to the King or chief of the Protocol Department dressing in red wardrobe and red hat. Every member of the ceremonial team will perform every movement that the ceremonial speaker announces, for example:
Bài ban (sửa soạn mũ áo chỉnh tề), Ban tề (vào vị trí bắt đầu tế lễ), Khởi chinh cổ (đánh chiêng trống), Nhạc sinh cử nhạc (Ban nhạc tấu nhạc tế), Củ soát tế vật (Kiểm soát lễ vật), Chánh tế viên, dự tế viên tịnh nghệ quán tẩy sở (Chánh tế và phó tế rửa tay trước khi hành lễ), Phó tế viên tựu vị (Phó tế vào vị trí), Chánh tế viên tựu vị (Chánh tế vào vị trí), Thượng hương (Dâng hương), Phủ phục (quỳ xuống lạy), Hưng (đứng dậy), Bình thân phục vị (Về vị trí hành lễ), Bái (vái, lạy), Hành sơ hiến lễ (dâng lễ vật như rượu), Chước tửu (Rót rượu), Hiến tửu (Dâng rượu), Ẩm phước (uống rượu lộc), Lễ tất (Kết thúc buổi lễ).
Bài ban [bye ban] (straighten the wardrobes), Ban tề [ban teh] (get in position to start the ceremony), Khởi chinh cổ [khoi ching koh] (strike the gongs and drums), Nhạc sinh cử nhạc [gnac sing ku gnac] (band to play ceremonial music),
Củ soát tế vật [koo soat teh vat] (confirm the ceremonial offerings), Chánh tế viên, dự tế viên tịnh nghệ quán tẩy sở (principal and assistant ceremonists wash their hands before performing the ceremony), Phó tế viên tựu vị (assistant ceremonists step into positions), Chánh tế viên tựu vị (principal ceremonist steps into position), Thượng hương (present the incense), Phủ phục (kowtow), Hưng (stand up), Bình thân phục vị (return to position), Bái (bow, kowtow), Hành sơ hiến lễ (present the offerings such as wine), Chước tửu (pouring the wine), Hiến tửu (present the wine), Ẩm phước (drinking the wine), Lễ tất (the ceremony ends).
Vậy tế lễ nhất là Tế Đức Quốc Tổ Hùng Vương với mục đích để nhớ công ơn lập quốc mà cũng là một phong tục tốt đẹp của dân tộc Việt, vậy mọi người cần phải duy trì, gìn giữ và phát huy những tập tục cổ truyền qua phương tiện truyền thông, truyền hình, báo chí và tổ chức thực hiện ngày tế lễ hàng năm.
Conducting those commemorations, especially that of Founding Father King Hung to express gratitude to and extol their nation development effort, is a worthy tradition of our Vietnamese people that we must carry on and promote using all mass meadia means such as radio, television, newspaper as well as actually performing the commemoration annually such as we do today.
Ghi chú:
Cứ theo sử cũ thì nước Văn Lang chia ra làm 15 bộ như sau:
1- Văn Lang (Bạch Hạc, Tỉnh Vĩnh Yên). 2- Châu Diên (Sơn Tây). 3- Phú Lộc (Sơn Tây). 4- Tân Hưng (Hưng Hóa, Tuyên Quang) 5- Vũ Định (Thái Nguyên, Cao Bằng). Vũ Ninh (Bắc Ninh). 7- Lục Hải (Lạng Sơn). Ninh Hải (Quảng Yên). 9- Dương Tuyền (Hải Dương). 10- Giao Chỉ (Hà Nội - Hung Yên - Nam Định, Ninh Bình). 11- Cửu Chân (Thanh Hóa). 12- Hoài Hoan (Nghệ An). 13- Cửu Đức (Hà Tĩnh). 14- Việt Thường (Quảng Bình - Quảng Trị). 15- Bình Văn (?). Theo sử lược của Trần Trọng Kim, quyển I.
Lượm lặt và trình bầy bởi AnhHaiSG.
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét