Pages

Thứ Tư, 29 tháng 8, 2012

BẠO LỰC, SỨC ĐẨY CỦA NỀN VĂN HÓA SỰ CHẾT? (Phần I)


Tudo4VN: Ai gây Bạo lực sẽ bị chết bởi bạo lực.  Ai gây ác sẽ đền tội. Ai giả dối sẽ bị chết bởi chính cái giả dối mình gây ra! bởi “Kinh nghiệm cho hay người ta có thể bị lầm một lần,  hai lần nhưng không thể bị lầm lần thứ ba và lầm mãi mãi”. Goebbels  (1897-1945).
 Trandongduc 
Xin giới thiệu bài viết mang  tính thời sự của ông Nguyễn Đức Cung như là một hương vị mới về quan  niệm xã hội. Bài viết rất hay và dài, chia làm ba phầnCách  đây không lâu, tôi gặp ông Nguyễn  Đức Cung trong một buổi tiệc. Ông là  một nhà sử học và nhà hoạt động  chính trị ở hải ngoại. Ông cũng là một  nhà Hán học, tốt nghiệp Đại Học  Sư Phạm Ban Sử Địa tại Viện Đại Học Huế  năm 1965 và Cao Học Sử năm  1974. Thế hệ Hán học thời xưa còn lại cũng  ít. Tôi và bác trao đổi một  số câu chuyện về văn hóa dân tộc. Gần đây,  tôi cũng hay giới thiệu bài  viết của các nhà tân Hán học (học từ bên  Trung Quốc về) như Lê Anh ThưHồ Như Ý   trên blog RFA của mình. Bây giờ xin giới thiệu bài của cựu Hán học  vậy.  Ông Nguyễn Đức Cung theo đạo Công Giáo nhưng chuộng Nho Khổng. 
Ông  Nguyễn Đức Cung cũng từng tham gia trong  Đại Việt Cách Mạng Đảng, Trung Ương  Uỷ Viên, dân biểu tỉnh Quảng Nam  dưới chế độ VNCH. Ông đã từng xuất bản  các tác phẩm:
Đại  Nam Liệt Truyện Tiền Biên (nguyên  tác chữ Hán của Quốc Sử Quán Triều  Nguyễn), bản dịch Việt Ngữ chung với  các ông Trần Vinh Anh, Lê Ngọc Bích  và Nguyễn Lý Tưởng, Nhà xuất bản  Khai Tri, Sài Gòn, 1974;
Lịch ử Vùng Cao qua Vũ Man Tạp Lục Thư, Nxb. Nhật Lệ, 1998;
Trong Cõi Vô Thường, thi phẩn, Nxb. Nhật Lệ 1998;
Diên Lộc Quận Công Nguyễn Thân, biên khảo sử học, Nxb. Nhật Lệ, 2002;
Quảng Bình chín trăm năm nhìn lại (1075-1975), Nxb. Nhật Lệ 2006.
Bạo Lực, Sức Đẩy Của Nền Văn Hóa Sự Chết (Phần 1)
Trong mấy ngày qua, cả nước Mỹ bàng hoàng xúc động  theo dõi biến cố đau thương đẫm máu xảy ra tại một rạp hát mang tên  Century ở quận hạt Aurora, Tiểu bang Colorado khi một người Mỹ da trắng  có tên James Holmes, 24 tuổi vốn là sinh viên từng theo học ngành bác sĩ  thần kinh (doctoral student) xuất hiện vào lúc 12:37 sáng ngày  20/7/2012  trên sân khấu, dùng súng  liên  thanh bắn xối xả vào khán giả, giết chết 12 người và làm bị thương 58  người trong rạp. Hai phút sau cảnh sát đã đến bao v6ậy rạp hát, phong  tỏa hiện trường và tóm được thủ phạm Theo sự điều tra của cảnh sát, hung  thủ đã trang bị áo giáp, mặt nạ ngừa hơi độc và ba loại vũ khí khác  nhau đó là một khẩu  Handgun, ta  thường gọi là Colt 45, một súng AR 15 và một súng liên thanh thuộc loại  mới (Shotgun, Novafirearm). Hung thủ đã mua trên 6000 viên đạn qua hệ  thống Internet nên không bị kiểm tra về giấy tờ và quá trình sử dụng  súng (giấy phép) và ba thứ vũ khí đó được mua từ ba tháng trước đây. Sau  khi bị bắt, hung thủ có báo cho biết cả một hệ thống mìn bẫy được gài  sẳn trong căn hộ y sống. Cảnh sát, nhân viên FBI đã đến căn hộ đó, thận  trọng phá từng cửa sổ để vào triệt phá hệ thống mìn bẫy đó.  Một  buổi lễ canh thức cầu nguyện cho các nạn nhân đã được tổ chức rất cảm  động với nhiều thành phần tôn giáo tham dự trong đó có Đức Giám Mục Phụ  Tá James Conley, đại diện Công Giáo,  Mục  Sư Robin Holland đại diện Tin Lành, Đại Tư Tế Joe Black thay mặt Do  Thái Giáo (Temple Emanuel), Đại diện Chính Thống Giáo gốc Hy Lạp, và về  phía chính quyền có Thống Đốc John Hickenlooper cùng rất nhiều chức sắc  địa phương và các tiều bang lân cận vào chiều Chủ nhật 22-7 lúc 7 giờ  (giờ địa phương). Trong khi đó Tổng Thống Obama và TNS Mitt Romney đã  phải ngưng các cuộc vận động tranh cử và gửi lời chia buồn trên các hệ  thống truyền hình. Riêng Tổng Thống Obama đã đến Aurora vào bệnh viện  thăm các nạn nhận bị thương còn nằm điều trị tại đó và hứa sẽ giúp đỡ  các nạn nhân, nhất là xúc tiến các thủ tục đưa hung thủ ra Tòa.
Sáng Thứ Hai, 23-7-12,  hung  thủ với đầu tóc nhuộm đỏ, vàng, bận áo tù màu huyết dụ, gương mặt không  một nét xúc động, với cặp mắt ngái ngủ bên cạnh một nữ luật sư người da  trắng đã hiện diện trong phòng xử của Tòa Sơ Thẩm địa phương để tiến  hành các thủ tục pháp lý của Tòa Án dưới sự chứng kiến của một số thân  nhân các nạn nhân và báo chí khắp nơi. Đài truyền hình CNN ghi nhận bộ  dạng hung thủ  “he looks a  pathetic freak” (hắn có dáng bề ngoài bất bình thường như muốn tạo nên  sự thương hại, áo não từ kẻ khác). Rõ ràng hắn đang cố bịp mọi người!
Đây không phải lần đầu tiên xảy ra vụ giết người bi  thảm như thế trên đất nước Hoa Kỳ cũng như tại nhiều nước trên thế giới  tóm lược qua hai danh từ tiếng Việt, đó là bạo lực và tiếng Anh là  violence hoặc tiếng Pháp la violence. Các vụ giết người dã man như vậy  xảy ra thỉnh thoảng trên đất nước Hoa Kỳ vì nhiều lý do nhưng có lẽ có  chung một nguồn gốc và cũng là chung một hậu quả. Phải chăng đó là hậu  quả của một nền văn hóa mà vị lãnh đạo tinh thần của hơn một tỉ người  Công Giáo trên hoàn vũ, Đức Cố Giáo Hoàng Gioan Phaollô II, nay là Chân  Phước Gioan Phaolô II trước đây mệnh danh là “nền văn hóa của sự chết”  (culture of death) ?
1.- Nguồn gốc của bạo lực hay bạo lực được nhìn qua  lăng kính tôn giáo, triết lý hay lịch sử và chính trị ở Đông phương và  Tây phương.
Ở Đông phương, cách đây hơn hai nghìn năm Mạnh Tử  (sinh – 372 và chết -289 trước T.C.), một vị á thánh của Khổng giáo đã  có nói: “Nhân chi sơ, tính bản thiện” (Con người lúc ban đầu tính vốn  lành) nhưng một vị môn đồ khác của Khổng giáo là Tuân Tử lại chủ trương  ngược hẳn “Nhân chi sơ tính bổn ác” (Con người lúc ban đầu tính vốn ác).  Ở đây, chúng ta không chú tâm trên vấn đề tranh luận xem điều thiện hay  cái ác thứ nào có trước nhưng một ý nghĩ có thể được nhiều người chia  xẻ đó là bạo lực xuất phát từ tâm thức con người mà nguyên do chính là  vì sự đố kỵ và lòng tham lam. Cả hai thứ này (đố kỵ và tham vọng) lại  chính là sản phẩm của nền văn hóa hay xã hội trong đó con người thấm  nhuần hay sinh sống.
Sách “Sáng Thế” (Genesis) trong bộ Ngũ Thư (The  Pentateuch) của Cựu Ước (The Old Testament) đã kể lại câu chuyện bạo lực  đầu tiên của loài người khi Ca-in, người con đầu của A-đam và E-và giết  em mình là A-ben chỉ vì Đức Chúa đoái thương A-ben và lễ vật y phụng  tiến. Sự đố kỵ (mặc dù là với em mình) đã khiến bàn tay Ca-in nhuộm máu  em của y. Đức Chúa đã thấy hết mọi sự và rất công bình khi phán tội  Ca-in: “Vậy nay ngươi phải vô phước trên mặt đất, vì đất đã mở miệng hút  máu em ngươi do tay ngươi đổ ra; ngươi cày bừa ruộng đất mà chẳng thu  được hoa trái, ngươi sẽ đi dông dài trốn tránh trên mặt đất.” (Đ.M. Trần  Đức Huân, Kinh Thánh Cựu & Tân Ước, Ra Khơi Thánh Kinh Thiện Bản  tái bản, Sài Gòn, 1971, trang 8.) Sách “Sáng Thế” cho biết khi Ca-in  thưa cùng Đức Chúa về nỗi lo sợ của y sẽ bị người khác gặp mà giết thì  Đức Chúa trấn an người con đầu của A-đam bằng cách ghi dấu trên Ca-in,  để bất cứ ai gặp y khỏi giết y. Xét cho cùng Ca-in đã sử dụng bạo lực  (tội ác)  nên lo sợ bị quả báo bởi  vì “thiện ác đáo đầu chung hữu báo, cao phi viễn tẩu giả nan tàng” (làm  việc lành, gây tội ác rốt cuộc cũng đều được báo đáp, cao bay xa chạy  cũng khó mà che dấu được). Đức Chúa đã cho Ca-in dấu hiệu gì thì cho đến  nay không ai thấy được dấu đó một cách tỏ tường nhưng theo sự chú giải  của các nhà nghiên cứu Kinh Thánh, chẳng hạn qua tác phẩm The Catholic  Study Bible, ( Nhà xuất bản Oxford University Press, bản in lần thứ hai,  2006, trang 12) đó là một dấu xâm trên cơ thể con người (tattoe); việc  sử dụng các dấu xâm trên mình là để chỉ các ký hiệu mang tính bộ lạc  riêng biệt thường rất phổ biến trong nhiều sắc dân du mục thuộc các sa  mạc vùng Cận Đông. Tuy nhiên cứ theo kinh nghiệm về nhân tướng học Việt  Nam cô đọng qua câu nói “Lúa tốt xem biên, người hiền xem tướng” hoặc  như thời xưa “những người thắt váy lưng ong, vừa khéo chiều chồng vừa  khéo nuôi con”   hay “chim khôn  kêu tiếng rảnh rang, người khôn nói tiếng dịu dàng dễ nghe”, thì “hình  tượng Ca-in” (hay hiện tượng thì cũng thế) chắc chắn lộ ra từ con người  của y (cử chỉ, lời nói, khuôn mặt) và thông qua sự nhận xét, chẩn đoán  nhất là nhờ cái lương tri (bon sens, vốn do Đấng Tạo Hóa ban cho) của  những người gặp y. Những kẻ làm ác cho dù cố che dấu hành tung của mình,  cạo râu sửa mặt và mặc dù cố mai phục dưới biết bao danh từ hoa mỹ,  dưới các tước vị cao sang của nhà nước, chính quyền, tổ chức chắc chắn  cũng phải có ngày lộ ra cái chân diện mục của họ. Sách Trung Dung của Tử  Tư tức Khổng Cấp, con của Bá Ngư, cháu nội của Khổng Tử, có câu “Mạc  hiện hồ ẩn, mạc hiền hồ vi” (Không có gì che dấu mà không hiện ra, không  có gì nhỏ nhặt mà không hiển hiện). Câu này sao mà quá đúng với câu  kinh gọi là Kinh Tụng Ca trong tang lễ của người Công Giáo hát trong bài  Requiem (An nghỉ) “Quidquid latet, apparebit) (Những cái gì cố che đậy  đều sẽ lộ diện ra) trong ngày phán xét đời mình (the last judgement) dù  được viết trong thời gian rất xa nhau, lạ lùng thay lại có chung cùng  một quan điểm đó là không có gì che dấu được sự thật hết. Đúng là các tư  tưởng lớn thường hay gặp nhau. (Les grandes idées se rencontrent).  Những người có cơ hội “ăn trên ngồi trốc” hôm nay, những người hãnh tiến  (un parvenu) ở địa vị chóp bu của xã hội mà không biết tu thân tích đức  cũng sẽ bị báo ứng vì đó là luật nhân quả của Trời Đất!
Kinh nghiệm cho hay người ta có thể bị lầm một lần,  hai lần nhưng không thể bị lầm lần thứ ba và lầm mãi mãi. Goebbels  (1897-1945), cựu Bộ Trưởng Tuyên Truyền của Đức Quốc Xã, tay chân thân  tín của Adolf  Hitler (1889-1945)  từ những năm đầu của thập niên 30, thế kỷ 20 đã chủ trương rằng cứ nói  láo, nói láo, và tiếp tục nói láo rồi một ngày kia điều nói láo đó sẽ  trở thành sự thật. Ở Trung Hoa thời cổ, người ta truyền nhau câu chuyện  “Tăng Sâm giết người”. Tăng Sâm là một học trò đức hạnh cao của Khổng  Tử. Một hôm mẹ Tăng Sâm đang ngồi dệt vải thì có người đến báo tin Tăng  Sâm giết người ngoài chợ. Bà mẹ Tăng Sâm vẫn ngồi điềm nhiên dệt vải,  không chút xúc động vì tin rằng con mình không bao giờ làm chuyện ác đức  đó. Lát sau, có người khác đến gõ cửa nhà bà và hốt hoảng nói: “Tăng  Sâm giết người ngoài chợ, bà hãy ra mà coi”. Bà cụ hơi xốn xang nhưng  vẫn nhất mực tin rằng con mình là người có tư cách đạo đức, bao giờ lại  làm chuyện tày trời đó nên bà nhổm dậy nhưng lại ngồi xuống sau khung  cửi. Dĩ nhiên tâm bà có chút giao động. Sau đó một lát có người đập cửa  ầm ầm vào báo “Tăng Sâm giết người ngoài chợ và đang bị quan quân kéo  đến bắt dẫn đi”. Lần này thì bà mẹ Tăng Sâm vụt dậy, bỏ khung cửi, chạy  vội ra chợ để xem sự thể ra sao nhưng nhìn kỹ lại hoá ra không phải con  mình nhưng là một thằng nào đó rất lạ nhưng cũng có tên Tăng Sâm. Thật  là một sự trùng tên chết người. Nghe ngóng dư luận cũng là một điều tốt,  nhưng kiên định lập trường đôi khi cũng tốt hơn. Bà mẹ Tăng Sâm khác  hẳn bà mẹ của Mạnh Tử. Bà mẹ Tăng Sâm không kiên định lập trường dù rằng  bà biết con mình là người gương mẫu, đạo đức.  Bà  mẹ của Mạnh Tử lại khác, khi đã có ý định tốt thì bằng bất cứ mọi giá  thực hiện cho bằng được ý định tốt đó. Bà muốn con thành người có học,  có hạnh nhưng bản thân bà cũng phải trải qua một số kinh nghiệm mới đạt  được mục tiêu của mình.  Câu  chuyện “Mạnh mẫu trạch lân xử” trong sách Minh Tâm Bửu Giám ngày  trước (mẹ thầy Mạnh chọn chỗ ở cho con) kể rằng bà mẹ Mạnh Tử ba lần dời  chỗ ở vì muốn con thành người tốt: lần đầu bà chọn chỗ ở gần nghĩa địa  nên Mạnh Tử ngày ngày chứng kiến cảnh người ta đưa tang ma như đào,  chôn, lăn lộn, khóc than nên cậu bé cũng học đòi làm như thế. Bà mẹ thấy  không ổn nên dời nhà đến bên cạnh một lò mổ heo (abatoir), cậu bé cũng  học đòi cầm dao, đâm thọc, chặt, bằm… Lại thấy không ổn, một lần nữa bà  mẹ chịu khó dời nhà đến sát cạnh một trường học và lần này cậu bé Mạnh  lại bắt chước, xin mẹ mua cuốn sách và xin qua thụ giáo với thầy học là  một ông đồ. Ảnh hưởng của môi trường văn hóa cao khiết đã biến đổi một  cậu bé từ “nhị tì” qua”sát sinh” để trở thành “thụ nhân” rồi trở nên một  vị á-thánh của đạo Nho, ngàn đời tiêu biểu của nền triết lý chính trị  phương Đông. (Còn Tiếp)
Nguyễn Đức Cung

Không có nhận xét nào: