Dân quân Ukraine bác thỏa thuận Geneva

Dân quân có vũ trang không đeo phù hiệu đứng gác một tòa nhà công ở Simferopol

Nhóm ly khai ủng hộ Nga ở Donetsk nói sẽ không rời các tòa nhà công quyền ở đây, không chấp nhận chính quyền Kiev và đe dọa thỏa thuận quốc tế vừa đạt được đối với khủng hoảng Ukraine.

Phát ngôn viên của phe ly khai nói với BBC rằng chính quyền Kiev là "bất hợp pháp", nên họ sẽ không rời đi cho tới khi chính phủ lâm thời từ nhiệm.

Thỏa thuận đạt được ở Geneva, Thụy Sĩ.Nga, Ukraine, Liên minh châu Âu và Hoa Kỳ trước đó đã thống nhất rằng các nhóm lính trái phép ở Ukraine phải rời các tòa nhà công.

Alexander Gnezdilov, phát ngôn viên của quốc gia tự phong là Cộng hòa Nhân dân Donetsk, nói các nhóm chỉ rời khỏi tòa nhà chính phủ ở thành phố miền Đông này khi chính quyền Kiev "bất hợp pháp" ra đi.

Đối đầu vẫn căng thẳng ở miền Đông Ukraine, nơi các nhóm ly khai thân Nga - trong đó có nhiều người mang vũ trang - chiếm đóng các tòa nhà chính phủ ở ít nhất chín thành phố và thị trấn.

Một lãnh đạo biểu tình khác ở Donetsk nói các phần tử ly khai sẽ không rời đi nếu những người biểu tình ủng hộ châu Âu ở quảng trường Maidan, Kiev không gỡ bỏ lều trại trước.

Tổng thống Hoa Kỳ Barack Obama hoan nghênh thỏa thuận Geneva một cách cẩn trọng, cảnh báo rằng Hoa Kỳ và đồng minh sẵn sàng đưa ra cấm vận mới lên Nga nếu tình hình không được cải thiện.

Hôm thứ Sáu 17/04 đã xảy ra nổ súng ở Serhiyivka, vùng Donetsk, theo một báo cáo.

Lính nhảy dù của Ukraine xả súng vào một nhóm người biểu tình chặn đường ở Serhiyivka, theo hãng tin Interfax-Ukraine dẫn nguồn tin nội địa. Các chi tiết này vẫn chưa được xác nhận.

Nga phủ nhận kích động chủ nghĩa ly khai ở miền Đông và Nam Ukraine.

Các diễn biến khác vào hôm thứ Sáu:

• Bộ trưởng Nội vụ ở Kiev thông qua lệnh bắt giữ đối với ông Olexander Yanukovych, con trai cả của cựu Tổng thống chạy trốn Viktor Yanukovych và một doanh nhân triệu phú khác. Cựu Tổng thống Ukraine chạy sang Nga hồi tháng Hai - và tới thời điểm này không rõ ông và người con trai cả đang ở đâu. Ông Olexander bị truy lùng do cáo buộc giả mạo giấy tờ.
• Cổ phiếu của Nga tăng lại sau khi đạt thỏa thuận Geneva - chỉ số RTS ở Moscow tăng 2.8% và MICEX tăng 2.3% sau khi bị sụt giảm hồi đầu tuần.

Truyền thông Nga

Đám đông ở Crimea tụ tập xem truyền hình trực tiếp phát biểu của ông Putin

Nhiều báo Nga giành trang nhất cho sự kiện ông Putin phát biểu trên truyền hình hôm thứ Sáu, hơn là cuộc đàm phán Geneva.

Ông Putin nhiều lần được người Nga tung hô trong sự kiện trực tiếp, trong đó ông yêu cầu đảm bảo an ninh chắc chắn và quyền bình đẳng cho người nói tiếng Nga ở Ukraine.

Ông nói ông hy vọng sẽ không phải dùng "quyền" của mình để đưa quân Nga vào Ukraine.

Moscow được cho là đã đưa hàng ngàn quân di chuyển dọc biên giới với nước láng giềng.

Ông Putin phát biểu sau vụ đụng độ ở Mariupol đêm hôm thứ Tư 16/04, trong đó có ba người thuộc phe ly khai được cho là bị giết bởi lực lượng an ninh của Ukraine, sau khi hàng trăm người thân Nga tấn công một căn cứ quân sự.

'Các bước cụ thể'

Đàm phán vê khủng hoảng Ukraine ở Geneva

Tiếp theo cuộc hội đàm Geneva, Ngoại trưởng Nga Sergei Lavrov, Ngoại trưởng Ukraine Andriy Deshchytsia, Ngoại trưởng Hoa Kỳ John Kerry và người đồng nhiệm EU Catherine Ashton tuyên bố rằng các bên thống nhất phải giải tán tất cả các đội quân hình thành trái phép tại Ukraine và những người chiếm đóng các tòa trụ sở phải giải giáp và rút lui.

Họ cũng nói thêm rằng sẽ có ân xá cho người biểu tình chống chính phủ và các bên đã thảo luận việc có thể cho cộng đồng các vùng nói tiếng Nga ở Ukraine nhiều quyền tự trị hơn.

Các biện pháp đưa ra sẽ được quan sát viên của Tổ chức An ninh và Hợp tác Âu châu (OSCE) điều phối.

Nhưng nhiều giờ sau cuộc đàm phán, Tổng thống Barack Obama tỏ ra nghi ngờ về việc liệu Nga có giữ lời.

Ông nói tại một cuộc họp báo ở Washington tối thứ Năm 17/4: "Tôi không nghĩ rằng chúng ta có thể chắc chắn điều gì vào lúc này".

"Chúng tôi đã có một số biện pháp mà chúng tôi có thể áp đặt cho Nga trong trường hợp tình hình không được cải thiện."

Trước đó Ngoại trưởng Lavrov nói rằng Kiev cần có các cải cách hiến pháp lâu dài, nhưng nói thêm rằng cả bốn bên tham gia đàm phán Geneva đều đồng thuận là chính người Ukraine phải tự giải quyết khủng hoảng.

Ông Lavrov cũng nói Nga không có ý định điều quân tới Ukraine.

Theo ông Kerry, cuộc hội đàm đã diễn ra tốt đẹp, nhưng cần phải biến từ ngữ thành hành động và ông không có lựa chọn nào ngoài việc đưa ra các biện pháp trừng phạt mạnh tay hơn nếu Moscow không chứng tỏ được rằng Nga nghiêm túc trong việc giảm căng thẳng ở Ukraine.

Ông nói mức độ khủng hoảng những ngày này đã lên quá cao, minh chứng là người Do thái tại đông Ukraine mới nhận được yêu cầu phải đăng ký chủng tộc của họ là Do thái.

Các yêu cầu này, bị cho là do phe thân Nga ở Donetsk đưa ra, đã gây quan ngại trong cộng đồng người Do thái, tuy chưa ai kiểm chứng được là chúng có thật hay không.