Syria : báo chí độc lập thách thức chế độ trên internet

Biểu tình chống chế dộ Damas tại Homs 30/12/2011 (REUTERS)

Trọng Thành

Trong chùm hồ sơ về Syria, tờ Le Figaro hôm nay có bài phóng sự đề tựa “Báo chí giới độc lập thách thức chế độ trên mạng Internet”. Bài viết mở đầu với hoạt động của một nữ phóng viên độc lập tại thành phố Homs, một trong các thành trì của phong trào phản kháng. Từ 9 tháng nay, nhiều người ở Homs đã ngã gục dưới làn đạn của các lực lượng an ninh.

Iman, một nữ phóng viên độc lập, 33 tuổi, có gia đình với bốn đứa con, nhưng người phụ nữ Syria này đã dành một phần lớn sức lực của mình cho công việc thu thập và truyền đi các tin tức nóng hổi về tình hình diễn ra tại Homs, cảnh với những người biểu tình bị thương bất tỉnh trên hè phố, các tay bắn tỉa thân chế độ Damas ẩn nấp trên các mái nhà, còn lương thực thực phẩm của dân chúng thì cạn kiệt, …

Trong một thành phố bị vây hãm và kiểm soát nghiêm ngặt, người phóng viên độc lập này phải liều mạng sống của mình, vượt qua các trạm gác, với cuốn sổ ghi chép dấu kín trong túi, để đi tìm những người làm chứng về các tội ác do chính quyền gây ra.
Người phụ nữ tâm sự : « tìm cách để nói ra được sự thật về các cuộc thảm sát do chế độ al-Assad gây ra, cũng có nghĩa là ký giấy báo tử đối với chế độ này. Tôi muốn kể lại thảm kịch này, bất kể phải trả một cái giá như thế nào ! (…) Bạo lực của chế độ hiện hành khiến ngày càng có nhiều đồng bào tôi cầm vũ khí chống lại. Vũ khí của tôi là mực và bút. Đối với tôi, đây là phương tiện tốt nhất để giáo dục tinh thần dân chủ ».
Các tin và bài của Iman được truyền đi qua mạng Skype, được đăng tải trên một tờ báo độc lập mới xuất hiện ở Syria từ 4 tháng nay, mang tên « Souria bada hurriya » (Syria muốn tự do). Xuất bản trên mạng Internet, và được duy trì nhờ hàng chục phóng viên có mặt khắp cả nước, tuần báo này còn được phát hành dưới hình thức các bản photocopy.
Tuần báo mà Iman, người nữ phóng viên độc lập kể trên tham gia, ngoài tin tức, còn là một diễn đàn, nơi mọi người có thể đưa ra các ý kiến lên án chế độ Damas, bị cáo buộc phạm tội ác chống nhân loại. Liên đoàn Ả Rập cũng bị chỉ trích vì quá nương nhẹ đối với chính quyền, kể cả một số nhóm ly khai cũng bị phê phán, vì đã để cho các tranh chấp quyền lực chi phối. Một bài báo mới đây cảnh báo, các tranh chấp trong nội bộ đối lập có thể dẫn đến chỗ Cách mạng thất bại, và tạo thuận lợi cho sự xâm nhập của lực lượng thân al-Assad.
Trong khi đó, có những cảnh báo xa hơn, nhấn mạnh đến bài học Ai Cập, khi cách mạng không chỉ dừng ở chỗ « lật đổ một chế độ, mà còn phải đoạn tuyệt cả với toàn bộ nền văn hóa đi kèm với nó ».
Ngoài các tờ báo độc lập trên Internet, gần đây vừa xuất hiện thêm đài phát thanh tự do mang tên « Radio Cách mạng Syria ». Mục tiêu của đài này là giúp cho các dân cư sống tại các thành phố bị quân đội bao vây, kẹt trong nhà không đi đâu được, có thể biết được về những gì diễn ra ở những nơi khác.
Tuy nhiên, đài phát thanh độc lập, do một doanh nhân giàu có tài trợ này, gặp phải nhiều trở ngại. Trước hết là các cuộc tấn công tin tặc của chính quyền, sau đó là đài phát thanh này chỉ hoạt động trên mạng Internet, là phương tiện mà rất nhiều người Syria không có điều kiện sử dụng. Theo người phát ngôn của Radio Cách mạng Syria, điều lý tưởng nhất là các nước láng giềng với Syria cho mượn chỗ để lập trạm phát sóng FM, nhưng trong hiện tại, « cả Liban cũng như Thổ Nhĩ Kỳ đều không muốn điều này, vì sợ làm Damas nổi giận ».