(Dân Việt) – Thuốc chứa xi măng, cát, mùn đất, tẩm ướp “thuốc độc”, thuốc giả… là phát hiện mới nhất trong đợt kiểm nghiệm của Bộ Y tế về chất lượng thuốc Đông y ở chính các cơ sở khám chữa bệnh của Nhà nước.
Vấn nạn thuốc giả
Trong đợt này, Viện Kiểm nghiệm thuốc T.Ư lấy gần 400 mẫu dược liệu thì có tới 60% mẫu chưa đạt chất lượng. Trong đó, 20% số thuốc còn bị trộn rác như cát, xi măng, lẫn tạp chất, giả mạo, tẩm ướp hóa chất độc hại…
 |
| Một cửa hàng bán thuốc Đông y tại chợ phiên làng Đám, xã Đại Áng , Thanh Trì, Hà Nội (ảnh minh họa) . |
Thông tin này khiến nhiều bệnh nhân lo lắng, bởi xưa nay không ai nghĩ uống thuốc Đông y trong bệnh viện lại có thể có độc. Trong đó, các chuyên gia đầu ngành Đông y nhận định, nghiêm trọng nhất là nhiều vị thuốc trộn tạp chất, nhuộm màu và giả mạo như bạch linh, hoài sơn, thỏ ty tử, hồng hoa. Ngoài ra, còn một số thuốc “treo đầu dê bán thịt chó”, sử dụng không đúng bộ phận như: Kim ngân hoa (sử dụng kim ngân đằng), liên nhục (dùng nắp hạt sen), phục thần (dùng bạch linh).
Vì sao mà ngay cả bệnh viện cũng bị “nhầm lẫn” thuốc?
Bà Trần Thị Hồng Phương – Phó Vụ trưởng Vụ Y dược cổ truyền (Bộ Y tế) cho rằng, lý do là vì “kỹ nghệ” làm giả thuốc đông dược ngày càng cao. Nếu trước đây, để phát hiện bạch linh giả, người ta cho vào nước, nếu thuốc tan thì biết là đồ giả. Nhưng hiện tại, bạch linh giả được tẩm canxi cacbonat để không tan trong nước.
Thuốc thỏ ty tử không chỉ được trộn bột xi măng cho nặng mà còn nhuộm màu để không bị phát hiện. Còn thuốc hồng hoa cũng bị nhuộm màu công nghiệp cho đỏ đẹp và nặng hơn mà hiện Vụ vẫn chưa xác định ra đó là hóa chất gì.
Ngoài ra, một số thuốc khác bị làm giả như nhân hạt cao lương giả ý dĩ, rễ sim giả ô dược, củ mỡ giả hoài sơn… Cho dù đã phát hiện và ngăn cấm nhiều năm nhưng nhiều thuốc vẫn nhuộm “thuốc độc” gây ung thư RhodaminB cho đỏ đẹp và chống nấm mốc…
Lương y Vũ Quốc Trung (Hội Đông y Hà Nội) cũng nêu ra hàng loạt thuốc giả như “long vải” giả long nhãn, củ sắn giả bạch linh, thanh thảo giả đông trùng hạ thảo. Điều này khiến người bệnh bị móc túi mà bệnh không khỏi… Ngoài ra, người chế biến còn xông lưu huỳnh hay formaldehyde để chống nấm mốc… Có nhiều loại thuốc khác kém chất lượng đã được tinh chế hết chất bổ, chỉ còn “bã” như các loại sâm, linh chi…
Khó quản lý?
Theo nhận định của ông Phạm Vũ Khánh – Vụ trưởng Vụ Y dược cổ truyền, thuốc Đông y rất khó kiểm định vì “để trên bàn là thuốc nhưng dưới đất có thể là rác”. Dược liệu lại ở dạng tươi và sơ chế “không thể không mốc”. Nếu không thường xuyên được kiểm tra, phơi phóng, sấy khô thì chỉ vài ngày có thể ẩm mốc, làm “nhạt” hàm lượng hoạt chất, biến thuốc loại 1 xuống thành loại 3-4. Khi được hỏi về việc đánh giá thế nào về chất lượng của thị trường dược liệu hiện nay, ông Khánh cho biết, Vụ cũng không biết, vì Cục Dược quản lý nguồn gốc, xuất xứ của dược liệu.
Theo thống kê của Bộ Y tế, mỗi năm, Việt Nam tiêu thụ khoảng 50.000 tấn dược liệu, nhưng có đến 60-70% là thuốc nhập ngoại, và trong số này 80% là thuốc nhập lậu, trôi nổi, không rõ nguồn gốc. Nhiều lương y cho rằng, chế tài xử phạt vi phạm buôn bán dược liệu giả, kém chất lượng còn quá nhẹ nên cả người buôn bán lẫn người bốc thuốc đều lơ là, chủ quan.
Theo lương y Trung, việc thuốc bị nấm mốc, mối mọt là do không đủ độ khô, nếu được sao sấy ở nhiệt độ thích hợp và bảo quản kín thì không bao giờ bị nấm mốc. Ngoài ra, một số máy móc rút ngắn thời gian cho bác sĩ như: Máy sắc thuốc với nhiệt độ cao, máy nghiền thuốc… cũng đang phá hủy hàm lượng hoạt chất của thuốc dẫn đến việc hàm lượng không đúng như mô tả.
Khi hàm lượng hoạt chất thấp thì người bệnh uống thuốc không đủ liều lượng, không khỏi bệnh. Những kỹ năng phân biệt thuốc, bảo quản, chế biến thuốc đúng cách, không lương y nào lại không thuộc. Tuy nhiên, có thể vì lợi nhuận, người ta vẫn làm. Trong khi cơ quan quản lý còn lơ là…
“Các cơ sở khám chữa bệnh có thể ham rẻ, mua thuốc không rõ nguồn gốc chứ không thể đổ tại khó phân biệt. Vì theo cảm quan của một người làm Đông y lâu năm, có thể phân biệt đâu là hàng nhái, hàng giả. Hoặc đơn giản chỉ cần chiếu theo các tiêu chuẩn, đặc điểm của Dược điển Việt Nam thì đều có thể phân biệt được” – lương y Trung cho biết.
Những ngày này, người dân tại Thừa Thiên – Huế vô cùng hoang mang khi phát hiện trong gói bim bim mang nhãn hiệu YoYo được phát hiện có sinh vật lạ giống con đỉa. Khi bỏ thức ăn này vào trong nước, xuất hiện côn trùng bò lúc nhúc.
Con vật lạ trong sản phẩm Oishi YoYo (Ảnh: Công an TP.HCM)
Con vật lạ trong sản phẩm Oishi YoYo (Ảnh: Công an TP.HCM)
Bà Trần Thị Dưa (59 tuổi, trú thôn Vân Thê Đập, xã Thủy Thanh, thị xã Hương Thủy, tỉnh Thừa Thiên – Huế) kể, bà được người con đang sống và làm việc ở TPHCM điện về thông báo rằng khi xem trên internet thấy trong thực phẩm cho trẻ em có nhiều con đỉa. Đồng thời, bà được đứa cháu đi học về kể là một số học sinh trong lớp cũng phát hiện sự việc tương tự.
Bà Dưa nhờ con cháu đi mua một gói bim bim nhãn hiệu YoYo với giá 1.000 đồng về xem thử. Ngày 1/10, bà Dưa bỏ những miếng kẹo oishi vào thau nhôm, đổ nước máy vào ngâm và đến 10 giờ ngày 2/10 thì thấy trong chậu nước có khoảng 12 con vật như con lăng quăng chạy lúc nhúc. Bà Dưa gọi bà con đến xem sự việc và mọi người đều cho rằng đó giống con đỉa. Ban đầu, con vật có màu trắng, đến 15 giờ ngày 3-10 chuyển dần sang màu đen và dần to lớn lên theo thời gian.
Bà Dưa nhờ con cháu đi mua một gói bim bim nhãn hiệu YoYo với giá 1.000 đồng về xem thử. Ngày 1/10, bà Dưa bỏ những miếng kẹo oishi vào thau nhôm, đổ nước máy vào ngâm và đến 10 giờ ngày 2/10 thì thấy trong chậu nước có khoảng 12 con vật như con lăng quăng chạy lúc nhúc. Bà Dưa gọi bà con đến xem sự việc và mọi người đều cho rằng đó giống con đỉa. Ban đầu, con vật có màu trắng, đến 15 giờ ngày 3-10 chuyển dần sang màu đen và dần to lớn lên theo thời gian.
 |
| Bao bì sản phẩm Oishi YoYo được người dân phát hiện có sinh vật lạ (Ảnh: Công an TP.HCM) |
Ông Văn Đình Câu, Trưởng ban mặt trận thôn, cho biết rất đông bà con kéo đến nhà bà Dưa xem thì đa số đều cho đó là con đỉa và báo cáo lên chính quyền. Ông Trần Duy Khánh, Chủ tịch UBND xã Thủy Thanh, cho biết: “Xã đến nhà bà Dưa để kiểm tra thì thấy 12 con vật lạ trong nước còn sống và giao nộp mẫu vật cho Trung tâm Y tế dự phòng tỉnh.
Gói Oishi YoYo của Công ty thực phẩm sạch HTT Hà Nội, địa chỉ tại đường Đắc Sở, Hoài Đức, Hà Nội) tuy có hạn sử dụng 6 tháng, nhưng không có ngày sản xuất. Trên sản phẩm không ghi rõ số nhà và chỉ cần sờ nhẹ lên địa chỉ là chữ bị mờ, bên trong không có mã vạch như các sản phẩm bình thường khác. Trước đây cũng có nghe bàn tán về thực phẩm xuất xứ từ Trung Quốc nở ra đỉa”.
Thông tin trên đã gây xáo động ở nhiều địa phương, tại các khu chợ, rất được người dân, các tiểu thương quan tâm. Bà Hồ Thị Gái, một tiểu thương chuyên bán mặt hàng trên, cho biết bình thường bà cũng hay ăn loại bim bim này. Nhưng khi xem tin trên đài truyền hình địa phương thì bà đưa các miếng kẹo vào chậu nước thấy các con vật như con đỉa.
Bà Nguyễn Khoa Hoài Hương, Trưởng ban Quản lý chợ Đông Ba, cho biết hiện vẫn chưa xác định được giống vật lạ đó xuất phát từ gói bim bim hay là từ nguồn nước. Chúng tôi đã làm thử và không thấy sự việc tương tự.
Gói Oishi YoYo của Công ty thực phẩm sạch HTT Hà Nội, địa chỉ tại đường Đắc Sở, Hoài Đức, Hà Nội) tuy có hạn sử dụng 6 tháng, nhưng không có ngày sản xuất. Trên sản phẩm không ghi rõ số nhà và chỉ cần sờ nhẹ lên địa chỉ là chữ bị mờ, bên trong không có mã vạch như các sản phẩm bình thường khác. Trước đây cũng có nghe bàn tán về thực phẩm xuất xứ từ Trung Quốc nở ra đỉa”.
Thông tin trên đã gây xáo động ở nhiều địa phương, tại các khu chợ, rất được người dân, các tiểu thương quan tâm. Bà Hồ Thị Gái, một tiểu thương chuyên bán mặt hàng trên, cho biết bình thường bà cũng hay ăn loại bim bim này. Nhưng khi xem tin trên đài truyền hình địa phương thì bà đưa các miếng kẹo vào chậu nước thấy các con vật như con đỉa.
Bà Nguyễn Khoa Hoài Hương, Trưởng ban Quản lý chợ Đông Ba, cho biết hiện vẫn chưa xác định được giống vật lạ đó xuất phát từ gói bim bim hay là từ nguồn nước. Chúng tôi đã làm thử và không thấy sự việc tương tự.
Ngành y tế thị xã Hương Thủy đã gửi mẫu kiểm nghiệm lên cơ quan chức năng. Phòng Cảnh sát môi trường công an tỉnh đang tìm hiểu sự việc. Một số người dân tại thị xã Hương Thủy cho biết, vào mùa mưa, ở địa phương thường xuất hiện con đam đồng (giống con rạm, họ cua nhưng rất nhỏ). Khi lột vỏ con đam đồng ra thì thấy có một số con vật giống với con vật đã phát hiện tại nhà bà Dưa. Sau đó, con đam được các thương lái tìm mua rồi bán qua Trung Quốc.
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét