Đảng Dân chủ Việt Nam: Tìm cách “kiểm soát quyền lực trong cơ chế một Đảng lãnh đạo” cũng đồng nghĩa với việc kêu một người tìm cách tự chặt trói tay mình! Đây là chuyện không thể thực hiện được.Đó là vì sao sửa Hiến pháp lần này “khó”. Người ta đã thấy rõ ràng rằng Đảng Cộng sản và Nhà nước Việt Nam đang chỉ lo bảo vệ quyền độc tôn chính trị của Đảng Cộng sản, thay vì thực tâm sửa đổi Hiến pháp để bảo vệ các quyền cơ bản của công dân như dư luận đang mong đợi. Cần nhớ rằng chế độ độc đảng tự bản thân nó vi phạm nguyên tắc về quyền làm chủ của nhân dân. Trả lại quyền làm chủ của nhân dân đồng nghĩa với việc hạn chế quyền lực nhà nước, bằng việc thiết lập cơ chế tam quyền phân lập và mở ra cạnh tranh chính trị giữa nhiều chính đảng để “quyền lực đối trọng quyền lực”. Điều này không thể thực hiện được trong chế độ một đảng. Nhân dân và các trí thức cần nhận thức rõ ràng về thực tế này.
***
Tại hội thảo “Mô hình tổng thể bộ máy nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa Việt Nam theo dự thảo Hiến pháp (sửa đổi)” diễn ra sáng 27/12, các chuyên gia đã tập trung bàn luận về vấn đề kiểm soát quyền lực trong cơ chế một Đảng lãnh đạo cũng như trong bối cảnh kinh tế – xã hội, hệ thống luật pháp của Việt Nam mà theo TS. Lê Hồng Hạnh, Viện trưởng Viện Khoa học pháp lý (Bộ Tư pháp) cho là… khó.
Ông Hạnh cho rằng yêu cầu về kiểm soát quyền lực, đảm bảo quyền lực tự do dân chủ của công dân và quyền con người là vấn đề cấp thiết nhất trong lần sửa Hiến pháp này. Bởi vậy dự thảo Hiến pháp sửa đổi phải tạo điều kiện các cơ quan, các cấp bậc có thể kiểm soát quyền lực lẫn nhau.
TS. Dương Thị Thanh Mai cho biết điểm đáng chú ý nhất của lần sửa đổi này là quyền lập hiến sẽ được chia sẻ giữa Quốc hội và nhân dân, nhân dân có quyền biểu quyết về Hiến pháp sau khi Quốc hội thông qua với 2/3 số phiếu tán thành. Như vậy, sẽ không chỉ có “dân biết, dân bàn, dân làm, dân kiểm tra” như trước nay mà sẽ thêm phần “dân quyết”. Tuy nhiên, chưa rõ dân sẽ quyết như thế nào khi 4 điều trên vẫn đang bị dư luận phản ánh là thực hiện chưa tốt. Chẳng hạn việc dân kiểm tra còn bị kêu là không biết kiểm xong, tra xong thì báo ở đâu và báo cho ai. Có báo vào hòm thư góp ý nào đó được dựng tạm ở các văn phòng, ủy ban thì may mắn mấy tháng sau sẽ được phúc đáp, còn đa số thường không biết thư đã được đưa đến ai mà lâu lâu không thấy trả lời.
Bà Mai cũng nêu ra điểm mới trong dự thảo là có thêm việc lấy phiếu, bỏ phiếu tín nhiệm với các chức danh Quốc hội bầu và phê chuẩn vừa được Quốc hội thông qua tại kỳ họp thứ tư vừa qua. Vấn đề đã rầm rộ từ nhiều tháng nay, song chưa ai dám khẳng định 100% sẽ không có hiện tượng “chạy điểm”. Bà Mai còn cho biết dự thảo cũng quan tâm đến vấn đề dân chủ trực tiếp, quyền giám sát và phản biện xã hội lần đầu tiên được đưa vào và bỏ phiếu khi trưng cầu dân ý được thiết kế thành một điều riêng. Như vậy, chuyện “phản biện” đã được nói bao lâu nay cuối cùng cũng sẽ được xem xét đưa vào Hiến pháp hẳn hoi.
TS. Nguyễn Minh Đoan (Đại học Luật Hà Nội) thì đề xuất mấy vấn đề… không mới. Chẳng hạn dự thảo cần phải xác định lại vị trí, tính chất của Quốc hội, Chính phủ và Tòa án nhân dân, Viện Kiểm sát nhân dân để các cơ quan nói trên có thể kiểm soát lẫn nhau trong việc thực hiện quyền lực Nhà nước. Quốc hội là cơ quan quyền lực nhà nước cao nhất còn Chính phủ là cơ quan chấp hành của Quốc hội. Không rõ những kiến nghị kiểu này được đưa ra cho dự thảo sửa đổi Hiến pháp làm gì khi đã được đưa vào Hiến pháp 1992! Còn nếu là mới thì nghĩa là trước nay quyền hạn của những cơ quan này chưa được rõ ràng. Và phải sau 20 năm, chúng ta mới nhận ra điều đó để vạch thêm mấy đường cho nét hơn vào Hiến pháp 1992.
Còn kiến nghị quy định nhà nước, các cơ quan nhà nước, công chức, viên chức nhà nước chỉ được làm những gì mà pháp luật cho phép, tức nhân dân cho phép, không khác gì tự công nhận rằng trước nay họ vẫn làm những thứ luật không cho phép!?
Sau đó, TS. Luật sư Lưu Tiến Dũng (Công ty Luật YKVN) cho rằng dự thảo Hiến pháp sửa đổi được trình lên kỳ họp Quốc hội vừa qua có vẻ “còn lúng túng” trong việc giải quyết bài toán cân bằng và kiểm soát quyền lực Nhà nước. Vị luật sư này đề nghị cần chuyển giao thẩm quyền bổ nhiệm, miễn nhiệm và bãi nhiệm thẩm phán của tất cả tòa án các cấp cho Chủ tịch nước, chứ không nên để Chánh án Tòa án nhân dân (TAND) tối cao như hiện nay. Theo ông, điều này là nhằm bảo đảm việc kiểm soát quyền lực của tư pháp bởi hành pháp và mở cái vòng công tác bổ nhiệm còn đang bị khép kín khiến cho dư luận hồ nghi về sự độc lập trong xét xử của tòa án địa phương.
Tuy nhiên, đây cũng… mới chỉ là lấy ý kiến cho dự thảo.
T.D
Theo VnEconomy
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét