Hãy mặc kệ cối xay gió đi thôi

“Sự kiện Đồi Ngô” đang cho thấy ngành giáo dục, dù vừa ra đề thi về sự dối trá- đang sợ học sinh trung thực.  Sợ sự dũng cảm “sẵn sàng làm phụ xe” của chúng.  Sợ hội chứng “Đông Ki Sốt xứ Vân Tảo, xứ Đồi Ngô” sẽ làm thổi bùng lên những “Rừng Khoai”, “Núi Sắn” khắp nơi.
Vài ngày sau khi sự kiện tiêu cực trong thi cử ở Đồi Ngô tung lên mạng, các nhà báo đã gặp được Bộ trưởng Bộ GD và ĐT Phạm Vũ Luận bên hành lang Quốc hội. Theo Pháp luật TP, ông “tỏ ra thờ ơ” khi được hỏi về sự kiện Đồi Ngô. Ông cho rằng dư luận đã vội vàng khi công bố thông tin. Ông bảo “Cứ để dư luận người ta nói” khi báo chí cho biết không thể ngăn được dư luận. Ông thản nhiên trả lời “Không quan tâm” tới 11 clip khác nữa về gian lận thi cử, rằng khi nào họ công bố hãy tính. Ông kiên quyết nói ông không đi hỏi. Ông nhạt nhẽo đáp: Nếu báo chí có clip đó, muốn gửi cho Bộ trưởng thì gửi cho…thư ký của ông. Và điều làm cho báo chí sốc nặng là khi họ đặt vấn đề với Bộ trưởng về “một thông điệp cụ thể để công luận khỏi băn khoăn”, ông Luận hỏi ngược trở lại “Thông điệp rõ ràng để làm gì?”.

Một nhà báo sau đó đã gọi đây là “màn tấu hài” bên hành lang Quốc hội khi mà ý kiến của Bộ trưởng Bộ GD và ĐT về sự kiện Đồi Ngô, chứ không phải bản thân vụ tiêu cực trong thi cử ở Đồi Ngô- mới là thứ khiến dư luận kinh ngạc đến không ngậm miệng lại được.
Thông điệp để làm gì khi mà Đồi Ngô chỉ là một trong vô số những Rừng Khoai, Núi Sắn chưa bị phát hiện, hoặc chưa được công bố ở khắp mọi nơi.
Nhưng ngẫm ra, khi đề thi tốt nghiệp luận về “Thói dối trá là biểu hiện sự suy thoái đạo đức trong đời sống xã hội” thì tối thiểu là Bộ trưởng Bộ Giáo dục không thể nói dối. Y hệt như hồi ông gây sốc dư luận khi coi hàng ngàn điểm 0 môn sử là bình thường. Thông điệp gì rõ ràng bây giờ? Nắm tay hô “Quyết tâm”, hay tái diễn màn chèo “Ai có biết 20 (hai không) là gì không nhỉ?” Này các nhà báo, đừng bao giờ tưởng bở nghĩ rằng Bộ trưởng sẽ xuống tận Đồi Ngô xiết chặt tay những em học sinh đã quay clip. Sẽ tuyên bố phát động một phong trào đặc biệt là nói không với tiêu cực trong thi cử lần 2. Sẽ tặng sách “Bác Hồ với giáo dục”. Thái độ thờ ơ, bực bội và những “màn tấu hài” nhấm ca nhấm cẳng  không cần che dấu của Bộ trưởng Luận cho thấy ông xứng đáng là một tấm gương về sự trung thực. Làm sao có thể đòi ông vui vẻ phấn khởi quyết tâm kiên quyết sẽ này như nọ khi mà báo cáo kết quả về một kỳ thi tốt nghiệp thành công “hơn cả mong đợi” vừa được ký còn chưa ráo mực. Làm sao buộc ông phải quan tâm đến tận 11 clip tiêu cực khi một cái thôi đã đủ làm ông, nói theo kiểu học trò là- “nhục như con trùng trục” rồi.
Ít nhất, báo chí đừng cố xây dựng điển hình tiên tiến. Bộ trưởng đã bảo trước là “Không nghĩ đến việc tạo dấu ấn cá nhân” ngay hồi mới ngồi ghế thượng thư rồi.
Trong một bài trả lời phỏng vấn dài ngoằng với TTXVN, Bộ trưởng thể hiện quan điểm cực rõ ràng: “Nguyên nhân khiến các em học sinh nào đó đã quay clip là do còn nhỏ tuổi, nghĩ chưa tới, nên dễ bị lôi kéo làm việc sai. Việc xử lý cần nhằm mục đích giúp các em trở thành người tốt”. Giám đốc Sở GD và ĐT Bắc Giang thì hoanh nghênh kiểu “Giơ cây thước gỗ”: “Tôi hoan nghênh việc học sinh tố cáo vi phạm, nhưng em này vừa có công, vừa có tội”. Ngay cả đến Chủ nhiệm Ủy ban Văn hóa Thanh thiếu niên và Nhi đồng của QH, TS Đào Trọng Thi cũng rằng “Tôi không ủng hộ cho việc bỏ qua vi phạm của thí sinh quay clip. Chuyện chống tiêu cực có nhiều biện pháp chứ không thể dùng một biện pháp tiêu cực để chống tiêu cực. Bởi nếu chúng ta chấp nhận hành động đó sẽ có nhiều người lợi dụng để vi phạm, xã hội sẽ không có kỷ cương. Không thể nói tôi vi phạm pháp luật để tôi chống tiêu cực được”. Và kinh nhất là Bắc Giang đưa cả công an vào để… điều tra. Đấy, thế là đủ, từ nhà giáo dục, nhà quán lý giáo dục, đến nhà giám sát giáo dục, thậm chí công cụ chuyên chính vô sản- đều thống nhất biểu dương thì biểu dương thật, nhưng “giơ thước gỗ” vẫn cứ phải “giơ thước gỗ”. Cứ chơi trò “đuổi hình bắt chữ” thì thấy việc xử lý cuối cùng của Bộ GD và ĐT là các học sinh quay clip tiêu cực đã sai, là không tốt. Và “cần xử lý để các em trở thành người tốt”. Không loại trừ khả năng là cái cậu học trò S nào đó muốn làm người trung thực, muốn dũng cảm, sẽ sớm đạt nguyện ước ra đường làm phụ xe, hoặc xe ôm vì “chống tiêu cực bằng tiêu cực”.
Nhưng đến đây, không thể không nhắc lại đề luận về “thói dối trá” được rào đón “tinh tế đến từng centimet” rằng “Thói dối trá là biểu hiện sự suy thoái đạo đức trong đời sống xã hội”.
Sau “màn tấu hài” của Bộ trưởng Luận, nhất là sau triết lý về tiêu cực của Tiến sĩ Thi, dư luận không khỏi cảm thấy chua chát. Không lẽ “Nhìn thấy thì bảo là không nghe thấy. Nghe thấy thì bảo là không nhìn thấy” cho xứng với mấy chữ “không dối trá”. Không lẽ trung thực có nghĩa là phải… nhắm mắt khi nhìn thấy tiêu cực? Là phải yêu cái “cầu Kiều”, phải tả nó đẹp, phải nó kể hoàn hảo, phải hoan hô nó…gương mẫu ngay cả khi nó chi chít những “bãi phân đinh tặc”?
Thật tội cho câu hỏi muôn năm cũ của cuộc chiến chống tiêu cực: “Bằng chứng đâu”? Những cơ quan quản lý thường xuyên đặt sau ba từ này một dấu hỏi (?), để biện minh cho việc hờ hững, sự che dấu, thói hiếu hành tích của họ trong việc “chống tiêu cực trong áo mình”. Những người chống tiêu cực, những nạn nhân của tiêu cực thì đặt sau đó một dấu chấm than (!), để thể hiện cho cái thở dài bất lực và chua sót cho sự thách thức, cho nụ cười ngạo mạn của tiêu cực.
Và bây giờ thì là sự chán nản khi tiêu cực trong thi cử được cho là “danh dự của ngành giáo dục”, khi bằng chứng về sự tiêu cực được xem xét dưới phạm trù pháp lý “đúng/sai”, bị soi xét dưới chiếc áo đạo đức “tốt/xấu”.
Thôi, cũng phải nói về một điều gì đó có tác dụng. Ít nhất “sự kiện Đồi Ngô” cũng đã buộc các nhà quản lý giáo dục phải lên tiếng, dù điều mà họ đang nói, cách mà họ đang nghĩ về cái “clip bằng chứng”, cho thấy họ đang sợ. Sợ rằng ủng hộ, ca ngợi, khen thưởng sự dũng cảm của các “Hiệp sĩ tài danh xứ Đồi Ngô”, sẽ làm bùng lên những tiêu cực ở khắp nơi, thứ đang được dấu kín trong những chiếc áo đạo đức mô phạm. Ngành giáo dục đang sợ học sinh trung thực. Sợ sự dũng cảm “sẵn sàng làm phụ xe” của họ.
Đối với họ, hình như một “Đông Ki Sốt xứ Vân Tảo” cũng đã là quá rắc rối rồi.
Thưa thầy TĐN, thưa thầy Đỗ Việt Khoa- những chàng Đông Ki Sốt xứ Đồi Ngô, xứ Vân Tảo! Khi mà một thông điệp chống tiêu cực nói ra cũng chẳng để làm gì, khi một Bộ trưởng nói mặc kệ với dư luận thì từ nay hãy mặc kệ “Cối xay gió” đi. Hãy tự nhủ rằng: tiêu cực thì rồi sẽ có nhiều biện pháp chống, có nhiều người khác chống, nhưng không phải mình, để khỏi sớm ra đường làm xe ôm, để khỏi phải nhìn thấy những điều mà ngành giáo dục không bao giờ muốn thấy.