Pages

Thứ Ba, 5 tháng 6, 2012

Việt – Mỹ : Từ cựu thù trở thành bạn



Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ  Leon Panetta chia tay  các sĩ quan quân đội Việt Nam trước khi rời Hà Nội ngày 5/06/2012 
Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ Leon Panetta chia tay các sĩ quan quân đội Việt Nam trước khi rời Hà Nội ngày 5/06/2012  REUTERS/Jim Watson/Pool 
Minh Anh RFI
« Cựu thù Việt Nam có thể lại trở thành bạn của Hoa Kỳ » là tựa đề một bài nhận định đăng trên nhật báo Công giáo La Croix số ra hôm nay. Ngoài hồ sơ « tìm kiếm hài cốt lính Mỹ mất tích » trong chiến tranh với Việt Nam, chuyến viếng thăm cảng quân sự Cam Ranh của Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ, Leon Panetta cho thấy quan hệ giữa hai quốc gia thù nghịch đang ấm lên, trước sự gia tăng sức mạnh quân sự của Trung Quốc tại khu vực Đông Nam Á.

Theo bài viết, hồ sơ « lính Mỹ mất tích » trong chiến tranh Việt Nam (Missing in action, MIA) vẫn là một trong những vấn đề nhức nhối nhất đối Washington trong quan hệ với Hà Nội. Nhân chuyến đến thăm Việt Nam lần này của Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ Leon Panetta, chính quyền Việt Nam đã đồng ý cho mở rộng thêm 3 khu vực tìm kiếm mới.
Các khu vực này bao gồm một địa điểm nơi có một chiếc máy bay Mỹ bị bắn hạ tại miền Trung Việt Nam và một địa điểm khác gần với biên giới Lào và Campuchia, nơi được cho là có một lính Mỹ bị mất tích. Hơn 35 năm sau khi cuộc chiến kết thúc, hồ sơ MIA đối với phía Mỹ ngày càng trở nên cấp bách. Vì với thời gian, hài cốt các lính Mỹ có nguy cơ sẽ tan rã trong đất.
Bài viết nhắc lại các cuộc thương thảo về hồ sơ MIA đã được bắt đầu vào những năm 1982-1983 và những cuộc tìm kiếm chung đã bắt đầu vào cuối những năm 1980. Theo thống kê, hơn 400 hài cốt lính Mỹ đã được mang về nước kể từ sau khi chấm dứt xung đột. Chiến tranh Việt Nam đã để lại nhiều đau thương cho cả hai phía : gần 58 ngàn lính Mỹ thiệt mạng, 400 ngàn về phía Nam Việt Nam và 900 ngàn phía Bắc Việt Nam.
Nhận xét về bản chất của mối quan hệ này, La Croix cho rằng chuyến viếng thăm Việt Nam trùng với ngày  « chiến sĩ trận vong » tại Washington. Cách đây ba ngày, 50 năm về trước là ngày Mỹ bắt đầu tham chiến vào Việt Nam. Tổng thống Mỹ Obama nhấn mạnh rằng cuộc chiến này là « một trong những chương đau xót nhất trong lịch sử đất nước ». Đồng thời, tổng thống Mỹ đã lên kế hoạch rút «quân chiến đấu » ra khỏi Afghanistan từ đây đến năm 2014.
Ký ức chiến tranh Việt Nam xảy ra vào lúc mà Hoa Kỳ liên tục có các động thái hòa giải với cựu kẻ thù. Mặt khác, Hà Nội cũng rất cần đến sự ủng hộ của Mỹ trong khu vực và rất muốn tăng cường hợp tác quân sự với Washington.
Tuy nhiên, ông Leon Panetta, Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ nói rõ rằng mối quan hệ hợp tác này, qua việc ký kết một thỏa thuận vào năm 2011, sẽ còn phụ thuộc một phần vào vấn đề nhân quyền. Chính quyền Mỹ không có ý định bán vũ khí cho Việt Nam trong khi việc vi phạm nhân quyền vẫn còn đang tiếp diễn. Thế nhưng, vào ngày hôm qua, bộ trưởng quốc phòng Việt Nam đã bày tỏ hy vọng rằng Mỹ sẽ dỡ bỏ lệnh cấm vận vũ khí.
Giải thích vì sao có sự xích lại gần nhau hơn của hai cựu thù này, La Croix cho rằng mọi chính sách địa chính trị của Mỹ tại châu Á đang có sự thay đổi do sự bành trướng ngày càng mạnh của Trung Quốc, trên lãnh vực kinh tế cũng như quân sự. Gia tăng sự hiện diện của Mỹ trong khu vực là nhằm để cản đà bước tiến của Trung Quốc. Bởi vì, sự ổn định tại vùng Đông Nam Á hiện đang bị đe dọa do nhiều vụ tranh chấp lãnh thổ.
Cảng Cam Ranh của Việt Nam, trong một tương lai không xa, có thể sẽ giữ một vai trò cốt yếu trong kế hoạch tái triển khai quân từ đây đến năm 2020 của các hạm đội Mỹ tại châu Á – Thái Bình Dương. Một bộ phận sẽ được đặt tại Úc và bộ phận khác sẽ có mặt tại Singapore. Và như vậy, Việt Nam có thể giữ vai trò cân bằng trong kế hoạch tái triển khai rộng lớn này của Mỹ.

Không có nhận xét nào: