Bão tố ngoại giao New Delhi - Washington

Ấn Độ hết sức giận dữ trước việc một nhà ngoại giao nước này bị bắt tại New York, và tiến hành trả đũa đối với ngoại giao đoàn Mỹ.

Xe cẩu xô đổ hàng rào bê tông trước Đại sứ quán Mỹ ở New Delhi - Ảnh: Reuters

Tranh cãi ngoại giao giữa Ấn Độ với Mỹ đang ngày càng tăng nhiệt sau vụ bắt giữ một nhà ngoại giao Ấn Độ cuối tuần trước. Trong thư gửi đến giới truyền thông Ấn Độ vào ngày 18.12, Phó tổng lãnh sự tại New York Devyani Khobragade, 39 tuổi, mô tả chi tiết tình trạng của mình khi bị cảnh sát bắt trên đường đưa con đi học vào ngày 12.12 vì cáo buộc có liên quan đến gian lận thị thực. Bà cho hay đã liên tục bị “còng tay, cởi hết quần áo để khám xét và phải ở chung với các nghi can khác, gồm cả con nghiện ma túy” mà không được hưởng quyền miễn tố ngoại giao theo Công ước Vienna. 

Cục Cảnh sát Mỹ (USMS) xác nhận đã đối xử với nhà nữ ngoại giao Ấn Độ “như những nghi phạm khác”. CNN dẫn tuyên bố của USMS cho hay đã tiến hành xem xét lại trường hợp của Phó tổng lãnh sự Ấn Độ và kết luận rằng “không có gì sai phạm hoặc không thích đáng” trong quá trình xử lý. Theo hồ sơ của tòa án, bà Khobragade bị cáo buộc đã nộp giấy tờ giả mạo để lấy thị thực làm việc cho một người giúp việc, đồng thời bớt lương tháng của người này so với mức lương tối thiểu do Mỹ quy định. Tuy nhiên, bà khẳng định mình vô tội, trước khi được tại ngoại với số tiền bảo lãnh lên đến 250.000 USD.
Phản ứng của USMS đã khiến Ấn Độ nổi giận. Theo tờ The Hindu, Thủ tướng Manmohan Singh chỉ trích mạnh mẽ vụ việc trong khi Ngoại trưởng Salman Khurshid cam kết sẽ bảo vệ và giúp bà Khobragade hồi hương an toàn bằng mọi giá.
Bộ Ngoại giao Ấn Độ ngày 18.12 đã triệu tập Đại sứ Mỹ Nancy Powell để yêu cầu Washington xin lỗi chính thức, đồng thời tước bỏ giấy tờ ưu đãi ngoại giao và tịch thu thẻ sân bay của các nhà ngoại giao Mỹ, theo tờ Indian Express. Cùng ngày, chính quyền New Delhi triển khai dẹp bỏ hàng rào bê tông bảo vệ an ninh quanh tòa nhà Đại sứ quán Mỹ giữa lúc hàng trăm người phẫn nộ biểu tình rầm rộ gần đó.
Trong nỗ lực xoa dịu cơn thịnh nộ của đối tác quan trọng tại Nam Á, Bộ Ngoại giao Mỹ cam kết sẽ tiến hành điều tra nội bộ về vụ việc đồng thời kêu gọi New Delhi tuân thủ các quy trình bảo vệ an ninh đối với các nhà ngoại giao nước ngoài theo công ước quốc tế. Reuters dẫn lời phát ngôn viên Bộ Ngoại giao Mỹ Marie Harf tuyên bố đây là “sự cố riêng lẻ, không làm ảnh hưởng đến quan hệ gần gũi và quan trọng giữa hai nước”. Hiện nay, Ấn Độ đóng vai trò rất quan trọng trong chiến lược hướng về châu Á của chính quyền Tổng thống Barack Obama./Thụy Miên